با فرا رسیدن ایام نوروز بسیاری از خاطرات برای افراد زنده میشود. کودکان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. آنها با دیدن تکاپوی بزرگترها در خرید شب عید و یا خانه تکانی‌ها، همین‌‌طور با دیدن سبزه و ماهی‌های قرمز تمام مراسم نوروز را مجسم میکنند. تا می‌‌توانیم باید خاطراتی لذت‌بخش برای کودکان بسازیم. توجه به این نکته بسیار مهم است که داشتن خاطرات خوب، نظر افراد را نسبت به خودشان مثبت‌‌تر می‌کند. این که کودکان احساس کنند موجوداتی دوست‌‌داشتنی هستند و دیگران برای آنها ارزش و اعتبار قائل‌اند، در شکل‌گیری اعتماد به‌‌نفس و شخصیتی قوی در آنان بسیار مؤثر است.
در ادامه به نکاتی اشاره می‌کنیم که لازم است پدر و مادرها در این زمینه در نظر داشته باشند.
- عیدی کودکان را از آنها نگیرید: بعضی از والدین پول‌های عیدی کودکان را از آنها می‌‌گیرند – حال یا به بهانه اینکه می‌خواهند برایشان نگه دارند و یا به بهانه‌های دیگر- به هر حال آنها را از لذت عیدی داشتن و خرید کردن محروم میکنند؛ این کار درستی نیست. باید عیدی بچه‌ها را به خود آنها بدهیم و اگر سن آنها کم است و هنوز نمی دانند که با آن پول‌ها چه کنند، بهتر است پدر و مادر آنها را به مغازه ببرند و ضمن توضیحی که برایشان میدهند، از آنها بخواهند که اسباب‌بازی یا چیز دیگری را انتخاب کنند.
- نوروز متعلق به کودکان هم هست: پس سعی کنید به آنان نیز خوش بگذرد و خاطره‌های خوشی را در این روزها تجربه کنند. علاقه‌ها و دلواپسی‌های آنان را که با بزرگسالان متفاوت است، به‌‌طور کامل بشناسید. به همین دلیل، در عین حال که اجازه می دهید کودکان روزهای خوشی را سپری کنند، به دقت مراقب آنان باشید؛ چرا که کودکان در این دوران بیشتر از هر وقت دیگری آسیب‌پذیرند.
- کودکان دارای نظرهای قابل احترامی هستند: بنابراین در خرید وسایل و لباس‌های آنان، نظرشان را جویا شده و ضمن توضیح نوع، جنس و قیمت هر کالا، آنان را در خرید شرکت دهید.
- کودک در هنگام خانه‌تکانی، دوست دارد به شما کمک کند: سعی کنید در عین دخالت او و محول کردن مسئولیتی در حد توانش، کارهای سنگین و خطرناک را به او واگذار نکنید.
- جمع شدن اعضای خانواده در کنار هم، فرصتی برای تمرین در کنار هم بودن است: در زندگی شهری امروزه فرصت‌های مناسب برای در کنار هم بودن اعضای خانواده به سختی به دست می‌آید . تعطیلات نوروز فرصتی است برای اینکه والدین در کنار کودکان، ساعت‌های طولانی را در کنار هم سر کنند. چه خوب است که با برنامه‌های مختلف و جالب در کنار هم بودن را به تجربه‌ای شیرین تبدیل کنیم. انجام بازی‌های مختلف و متناسب با سن فرزند، گردش در طبیعت، قصه‌گویی و قصه‌خوانی، ورزش و … می‌تواند ایده‌های جالبی باشد. با ایجاد رابطه‌های صمیمانه و منطقی، درسی عاطفی از خانواده را به کودکان خود، آموزش دهید.
- یکی از مهم‌ترین جلوه های رشد اجتماعی، آشنایی با آداب و رسوم ملی و ایجاد علاقه نسبت به آنها است: این کار فرد را به ریشه‌های خود متصل می‌کند و در تشکیل هویت فرد از جنبه ملی و اجتماعی مؤثر است. شاید برای برخی بزرگترها برخی رسوم مانند چیدن سفره هفت‌سین، خرید ماهی شب عید و غیره خسته‌کننده باشد، اما کودکان از انجام کارهای خاص در روزهای خاص هماهنگ با دوستان و همکلاسی‌هایشان لذت می برند. چه خوب است که ضمن انجام این کارها، به فلسفه و نکات اخلاقی و انسانی آن هم اشاره کنید تا فرزندتان با دیدی باز‌تر به این رسوم نگاه کند.
- بسیاری از ما امـــروزه خویشاوندان خود را در مراسم رسمی مانند عروسی و مجلس ختم می‌بینیم:
بنابراین فرصتی برای گفت‌وگوهای دوستانه و نزدیک نداریم. کودکان به این روابط نیاز دارند. درک روابط خویشاوندی، ارتباط با افراد فامیل، احترام و ابراز علاقه به بزرگ‌ترهای فامیل، سرکشی به افرادی که کسی را از دست داده‌اند یا یکی از افراد خانواده‌شان دور از خانواده است و … برای کودک لازم است. فرزندتان در دید و بازدیدهای نوروزی بسیاری از روابط اجتماعی را فرا می‌گیرد. برخی خانواده‌ها از اینکه فرزندشان حاضر نیست در این ایام همراهشان شود، گله میکنند. اگر بتوانید، برنامه‌ای ترتیب دهید که به فرزندتان در دید و بازدیدهای نوروز خوش بگذرد، بیشتر همراه شما میشود. مثلا برنامه دید و بازدید را کوتاه کنید و در جلسه‌های خودمانی‌تر بازی‌های دسته جمعی بدون برد و باخت (تا کسی کدورتی به دل نگیرد) راه بیندازید. در مسیر رفت و برگشت با فرزند خود صحبت کنید. اگر امکان دارد به پارک هم بروید.
- قبل از رفتن به میهمانی، با کودک صحبت کنید: ضمن اینکه او را از عارضه‌های مصرف زیاد آجیل، شیرینی و تنقلات آگاه می‌کنید، فایده میوه‌ها را نیز برای او شرح دهید.
- تعطیلات، زمانی مناسب برای ارتباط کودک شما با هم‌سن و سالانش است: شما هم مانند فرزندتان، فرصت مناسبی دارید که در این روزها بیشتر با او باشید.
- در طول سفر، صبـــر و انعطاف‌پذیری شما برای کودکان و برای خود شما، سفر را راحت‌تر می‌کند: چرا که کودکان به طور معمول، تمایلی به قرارگرفتــن در چارچوبــی که شما در ذهن‌تان ایجاد کرده‌اید، ندارند. از کودک پرانرژی خــود، انتظار سکوت و آرامش را طی ســـفر نداشته باشید، زیرا اگر مانع بازی و جنب وجوش او شوید، او نیز با بهانه‌جویی و گریه، شما را خراب می‌کند.
- سرگرمی فراهم کنید: برای سرگرمی کودکان بزرگ‌تر در حین سفر، برنامه‌های آموزشی در قالب داستان، طنز و گوش دادن به موزیک‌های کلاسیک و استفاده از وسایل و سرگرمی‌های کمک آموزشی و فکری را فراهم آورید و از آنان بخواهید که نقاشی منظره‌های اطراف را بکشند یا خاطره‌های سفرشان را در دفتری بنویسند و در این کارها، خود نیز آنان را یاری دهید.
- آن ها را به جاهای تفریحی ببرید: همان‌طور که شما علاقه‌مند به بازدید از مکان‌های دیدنی و تاریخی منطقه مورد سفر هستید، کودکان نیز تمایل به بازی و استفاده از محل‌های تفریحی آن منطقه را دارند. از آنان غافل نباشید.
- برایش هدیه بخرید: برای کودک خود، یک هدیه یا سوغات، هرچند کوچک، از شهر مورد سفر تهیه کنید تا آن را به عنوان یادگاری نگه دارد.
- طی مسافرت و تعطیلات، تلاش کنید عادت‌های خواب کودکان تغییر نکند: بنابراین بعد از تعطیلات دچار مشکل نمی شوید. در ضمن با توجه به فرایند منفی کندذهنی و کاهش یادگیری به دنبال تعطیلات طولانی، با استفاده از کمک آموزشی‌های غیردرسی، سرگرمی‌های ریاضی و تشویق به نوشتن خاطره‌ها و خلاصه درس‌ها، این نقص را برطرف نمایید.
- پول یا هدیه‌ای که دیگران به کودک میدهند، مورد تمسخر قرار ندهید: از دیگر وظایف والدین این است که به کودکانشان آموزش دهند انسان‌هایی قدردان باشند. چنانچه ما عیدی کودک را مورد انتقاد قرار ندهیم و درباره کم یا زیاد بودن ارزش مادی آن صحبت نکنیم و نیز شخص عیدی‌دهنده را قضاوت نکنیم، بلکه به فرزندمان فرهنگ تشکر کردن را بیاموزیم، این مهم انجام می‌پذیرد.
- احترام گذاشتن به بزرگترها، و تشکر کردن را به کودکان بیاموزید: به کودکان آموزش دهیم که در ایام نوروز حتما به دیدن بزرگترها بروند، عید را به آنها تبریک بگویند و در صورت دریافت عیدی تشکر کنند.
- به رقابت و چشم و هم‌‌چشمی میدان ندهیم: باید به کودکان بیاموزیم که دادن عیدی از طرف بزرگترها جزو واجبات نیست و اگر بزرگ‌تری عیدی می‌‌دهد لطف می‌کند. از طرفی، عیدی دادن نباید جنبه رقابت به خود بگیرد و هر کس بخواهد پول یا کادویی که به دیگران می‌‌دهد، ارزش بیشتری داشته باشد، و به بیانی بخواهد توان خود را به رخ دیگران بکشد. بلکه همان میزان کم از ارزش معنوی برخوردار است و لذت را برای کودکان به ارمغان می‌آورد.
