چرا ایرانی ها بیشتر در معرض سنگ کلیه قرار دارند؟

نشانه های سنگ کلیه چیست؟

تحمل سنگ کلیه بسیار دردناک می باشد و تشخیص آن توسط خود فرد بسیار دشوار است، مگر اینکه بدانید چه علائمی دارد. در زیر به برخی از مهمترین علائم و نشانه‌های سنگ کلیه اشاره می‌کنیم.

با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با راه های مناسب برای درمان سنگ کلیه آشنا شوید.

ازنظر توزیع جغرافیایی، یک کمربند ابتلا به سنگ کلیه در دنیا وجود دارد که ایران نیز در این منطقه قراردارد.

تا 15 سال قبل می دانستیم آمارسنگ کلیه درکشورهای همسایه مانند پاکستان و ترکیه چقدراست وفکرمی کردیم که آمار مبتلایان ما نیز به دلیل همجواری با این کشورها درهمان حد قراردارد؛ اما درتحقیقی که درکشور انجام شد نشان می دهد میزان ابتلا به سنگ کلیه در ایران 135نفر در 100هزار است؛البته این آمار مربوط به آمارمبتلایانی است که سالانه در فهرست بروز سنگ کلیه قرار می گیرند.

در درمان، جراحی و خارج کردن سنگ، استفاده از تکنیک های مختلف پیشرفت خیلی خوب داشته ایم اما متاسفانه درمورد پیشگیری ازایجاد سنگ کلیه خیلی کار زیادی انجام نداده ایم.علت این امرنیز این است که ما ابتدا باید آماری از میزان کلسیم ادرارمردم ایران داشته باشیم و بگوییم که فردی که کلیه آن سنگ کلسیم می سازد، آیا میزان کلسیم ادرار آن بالاست یا خیر،ما اصلا آماری در این زمینه نداریم ،در صورتی که ما در مورد مقدار کلسیم ادرار مردم آمریکا و اروپا در 24 ساعت اطلاع داریم.

درچند سال اخیر این کار درمرکزتحقیقات بیماری کلیه انجام داده شده است وبه این نتیجه رسیده ایم که میزان کلسیم ادرار مجاز ایرانیان، کمتر از اروپایی ها وآمریکایی ها است، بنابراین وقتی بررسی می کنیم می بینیم که برای بسیاری از مردم ایران اختلالی درکلیه در رابطه به این موضوع پیدا نمی کنیم.تغییر سبک زندگی و روی آوردن به غذاهای شور به ویژه فست فودها، ازعواملی است که آمار ابتلا به سنگ های کلیه را درکشور افزایش داده است به همین دلیل کلینیک اختصاصی حوزه بیماری های کلیه ، مجاری ادرار و مرکز تحقیقات را برای پیشگیری از سنگ کلیه راه اندازی کرده ایم.

درتحقیقات انجام شده نشان داده شده است که در آمریکا و اروپا، بیشترین علت سنگ سازی کلیه میزان کلسیم ادرار است و برای چنین کسی تجویز داده می شود که کلسیم و مواد لبنی خورده نشود ولی درکشور ما بیشتر علت سنگ کلیه، اگزالات ادرار است و به این افراد باید گفت که کلسیم بخورند چرا که کلسیم موجب دفع اگزالات از بدن می شود و ما تا کنون برعکس درمان می کردیم.

نشانه‌ها و علائم مهم سنگ‌کلیه

1- درد آهسته و شبیه به دندان‌درد که از ناحیه کمر و لگن آغاز می‌شود. این می‌تواند اولین نشانه وجود مشکل در شما باشد. درد می‌تواند مداوم یا متناوب باشد و گاهی بیاید و برود. به‌ندرت پیش می‌آید که به طور کل از بین برود.

ممکن است تصور کنید که با مصرف داروی مسکن دردتان از بین می‌رود. ولی بعد از چند ساعت یا چند روز، شدت درد بیشتر شده و محل آن نیز مشخص‌تر می‌شود. برخی مبتلایان در ناحیه کلیه خود احساس فشار مشخصی می‌کنند، گویی ادرارشان می‌خواهد از مانعی بگذرد. با اینکه این درد قابل‌تحمل است، اما هیچوقت نباید آن را نادیده بگیرید.

2- تب، بی‌حوصلگی و درد. در کنار درد کمر، مبتلایان بسیاری دچار حس خستگی و بی‌حوصلگی می‌شوند. حتی ممکن است تب و لرز هم کنند. فرایند فکری شما کندتر شده و سطح انرژیتان شدیداً پایین می‌آید. ممکن است واقعاً تب داشته باشید یا نداشته باشید، اما دچار حالت‌ تهوعی می‌شوید که معمولا با سرماخوردگی و معده‌درد همراه است. راه رفتن برایتان سخت‌تر و سخت‌تر می‌شود و این درد انجام کارهای روزمره را برایتان غیرممکن می‌سازد. برای بالا بردن دستانتان به بالای سر یا بلند شدن از حالت خمیده، مشکل خواهید داشت.

3- وجود خون در ادرار. در طول این مدت باید ادرارتان را بررسی کنید. ممکن است اثری از خون در ادرارتان بیابید، یا خود ادرار ممکن است رنگی غیرعادی پیدا کند.

اگر رنگ ادرارتان نارنجی پررنگ شده بود، احتمالاً آب بدنتان کم شده است. وجود خون در ادرار نشانه هشداردهنده ای است. تیره بودن رنگ ادرار همراه با درد تیز و شدید در ناحیه کلیه می‌تواند پرچم قرمزی برایتان باشد که به پزشک مراجعه کنید. در مورد علائم خفیف‌تر، باید به طور قابل‌ملاحظه‌ای مصرف آب خود را افزایش دهید. اگر این موجب کمتر شدن علائم خفیف نشد و هنوز ترشحات غیرعادی ادرار داشتید، به پزشک مراجعه کنید.

4- دردهای تیز و سوزن‌سوزن شدن در یک طرف کمر. اگر یک دفعه احساس درد شدیدی به شما دست داد، گویی که شکمتان را از داخل بریده و باز کرده باشند، احتمالاً دچار حمله سنگ‌کلیه شده‌اید. درد شما در این مقطع دو برابر می شود و نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارید. این دردناک‌ترین قسمت بیماری است و حتی از بیرون آمدن خود سنگ کلیه هم دردناک‌تر است. اگر در مطب پزشک یا اورژانس بیمارستان نشسته‌اید، بلافاصله تقاضای رفتن نزد پزشک را کنید.

بدون داروهای مسکن، دچار دردی شدید و مداوم از جانب کمرتان خواهی شد که به سمت شکمتان کشیده می‌شود. بسیاری از مبتلایان با قرار گرفتن در حالت‌های بسیار خاص احساس راحتی بیشتری می‌کنند و برای برخی نیز خوابیدن روی زمین یا نشستن روی صندلی کمی آرامش‌بخش است. اما وقتی داروی مسکن را دریافت کنید، علائم قابل‌تحمل‌تر خواهند شد.

-----------------------------------------------------------------------------------------

راه های درمان سنگ کلیه

• اولین روز شما در بیمارستان با آزمایشات و تست‌های ادرار و سونوگرافی می‌گذرد.
• تست ادرار وجود خون را در ادرار تایید کرده و نشاندهنده انسداد احتمالی کلیه خواهد بود.
• سونوگرافی محل سنگ و اندازه نسبی آن را نشان می‌دهد.
• برای ثابت نگه داشتن مقدار آب بدن، احتمالا تزریق سرم انجام می‌گیرد و رژیم‌غذایی نیز به موادغذایی غیر از لبنیات و مایعات بدون کافئین محدود خواهد شد.
• بعد از گذشت یک تا دو روز استراحت، پزشک بر حسب نتایج آزمایشات، اقدامات مختلفی را تجویز می‌کند.‌
• بسیاری از سنگ‌های کلیه بعد از چند روز افزایش مایعات مصرفی به طور طبیعی دفع می‌شوند. بیمار معمولا بعد از بیرون آمدن سنگ احساس راحتی خواهد کرد و اندازه سنگ معمولا به اندازه تخم گرجه‌فرنگی است
• اما خیلی از بیماران هم به این خوش‌شانسی نیستند. برای این افراد، پزشک استفاده از ابزار سنگ‌شکن که سنگ را به قطعات کوچک‌تر و قابل دفع می‌شکند، تجویز می‌کند.
• آخرین راه درمان جراحی است که از کاتتر بر روی مجرای خروجی مثانه استفاده می‌شود و یک ابزار قلاب شکل سنگ را گرفته و بیرون می‌کشد. ندرتا نیاز به جراحی باز می‌شود که از طریق آن سنگ از یک برش کوچک روی بدن، بیرون کشیده می‌شود.
• اگر همه چیز خوب پیش برود، باید بعد از یک هفته به حالت عادی برگشته و بهبود یابید. پزشک به شما توصیه خواهد کرد تا حد امکان از نوشیدنی‌های شیرین و کافئین‌دار استفاده نکنید و مصرف کلسیم خود را نیز در شب کاهش دهید.
• باید به خاطر داشته باشید که بیشتر آب بنوشید و از فعالیت‌های شدید بدنی که ممکن است موجب تعریق و از دست رفتن آب بدن شود خودداری کنید.
• وقتی یکبار دچار سنگ‌کلیه شوید، احتمال ابتلای دوباره شما بیشتر خواهد بود. اگر می‌خواهید این اتفاق برایتان تکرار نشود، باید با دقت به توصیه‌های پزشک تان عمل کنید و آنها را نادیده نگیرید.

-----------------------------------------------------------------------------------------

توصیه ها

با اینکه خانم‌ها هم به همان میزان آقایان ممکن است دچار سنگ‌کلیه شوند، اما تعداد مردانی که دچار سنگ‌کلیه می‌شوند بیشتر است. برخی محققان باور دارند که سابقه خانوادگی مشکلات کلیوی می‌تواند به طرز قابل توجهی احتمال ایجاد آن را افزایش دهد.هر گونه سابقه خانوادگی که نشان دهنده سنگ‌کلیه باشد را در خود بررسی کنید. پیشگیری همیشه بهتر از درمان است.

اگر می‌دانید که سنگ‌کلیه در خانواده‌تان موروثی است، حتماً از اقدامات پیشگیرنده مناسب، مثل افزایش مصرف مایعات بدون قند و کافئین و خودداری از مصرف بیش از حد لبنیات مخصوصاً در شب، استفاده کنید.هیچوقت عمدا بدنتان را به مرز کم‌آب شدن نکشانید که ممکن است در اثر ساعات طولانی کار بدنی یا صرف زمان زیاد در هوای گرم ایجاد شود. همیشه حین کار، یک بطری آب همراه خود داشته باشید.افرادی که در معرض درد سنگ‌کلیه هستند،هیچگاه نباید از دو چیز دور بمانند: یکی آب آشامیدنی و دیگر دستشویی. نگه داشتن ادرار به مدت طولانی برایتان ایجاد مشکل می‌کند.

-----------------------------------------------------------------------------------------

بنابراین توصیه ما این است که:

بیمارانی که کلیه آنها سنگ می سازد و سابقه سنگ سازی دارند ونیز بیماری که در پنج سال حداقل دو بار کلیه آن سنگ ساخته است، حتما به کلینیک پیشگیری از سنگ مراجعه کنند تا علت یابی شود و علت سنگ کشف شود تا بتوانیم پیشگیری کنیم، اکنون در کشور تعداد بسیاری بیمارداریم که مبتلا به سنگ کلیه هستند و به دلیل جراحی های متعددی که داشته اند کلیه خود را از دست داده اند. کاهش مصرف نمک در غذاها، زیاده روی نکردن در مصرف گوشت و داشتن فعالیت های فیزیکی از جمله راهکارهای ابتدایی و البته مهمی است که می توان با رعایت آنها از ابتلا به سنگ کلیه پیشگیری کرد.

خواهشمندیم اگر سوال یا نکته‌ای برای مطلب سنگ کلیه

در ذهن شما باقی مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.

-----------------------------------------------------------------------------------------

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی