علائم کمبود دوپامین در بدن چیست؟
ماده شیمیایی دوپامین به طور طبیعی در بدن تولید می شود و به عنوان یک انتقال دهنده عصبی عمل می کند و در مرکز مغز و همچنین در حافظه و کنترل حرکتی نقش مهمی ایفا می کند. هنگامی که سطح دوپامین به دلیل استفاده از مواد مخدر، تغذیه نامناسب، استرس، کمبود خواب و استفاده مداوم از داروهای ضد افسردگی کاهش می یابد، علائم افسردگی، نوسانات خلقی، کمبود توجه و افزایش میل به غذا می تواند رخ دهد.
با دلگرم همراه باشید تا با علائم کمبود دوپامین در بدن و راه های مناسب برای درمان این عارضه آشنا شوید.
علائم کمبود دوپامین در بدن
سطح پایین این ماده در بدن علائم ذهنی زیر را دارد:
- فقدان انگیزهناامیدیبی علاقگیناتوانی در تمرکزنوسانات خلقی
علائم فیزیکی نیز وجود دارد که نشانه کمبود این ماده در بدن است این علائم عبارتند از :
- خستگی
- مشکلات خواب
- کاهش میل جنسی
- افزایش وزن
کسانی که نشانه های کمبود این ماده را از خود نشان می دهند بیشتر مستعد ابتلا به اعتیاد هستند، زیرا این اعتیاد به سرعت سطح این ماده را افزایش می دهد. منظور از اعتیاد می تواند اعتیاد به رفتار خود مخرب، اعتیاد به مواد مخدر، الکل، و غذاهای شیرین باشد.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
عوارض ناشی از کمبود دوپامین
کمبود سطوح دوپامین عوارضی را در سایر ارگان‌های بدن ایجاد می‌کند. از جمله اینکه سطوح پایین آن فرایند پیری را از طریق ایجاد وقفه در عملکرد ارگان‌های بدن تسریع می‌کند. دوپامین از طریق اختلال در عملکرد قلب، باعث پیری زودرس قلب شده که به دنبال آن اختلالاتی چون پرفشاری خون، اضافه وزن، خستگی و افزایش کلسترول خون به وجود خواهد آمد. اختلال در سیستم ایمنی ناشی از کاهش سطوح دوپامین باعث افزایش بروز عفونت‌ها و چاقی می‌گردد که چاقی خود زمینه ساز بروز انواع سرطان‌ها است. کمبود این انتقال دهنده عصبی بر سیستم تناسلی نیز اثراتی دارد.
- آهن به عنوان یکی از مواد مغذی موثری است که در سنتز دوپامین نقش
- دارد. کمبود آهن دریافتی علاوه بر آسیب به عملکرد سایر قسمت‌های مغز، به مناطقی که دوپامین اثرگذار است نیز اثر دارد
یائسگی زودتر ناشی از کمبود دوپامین و کمبود برخی از هورمون‌ها از عوامل دیگری هستند که پیری زودرس را تسریع می‌کنند. همچنین بیماری‌های مربوط به پروستات در مردان، عدم تکامل اندام‌های تناسلی مردانه، ناتوانی جنسی و نیز بیماری‌های قلبی در نتیجه کمبود دوپامین بروز می‌کند. کمبود دوپامین بر استخوان‌ها و پوست نیز اثر می‌گذارد و منجر به پوکی استخوان، آرتریت و پیری پوست می‌گردد. افسردگی به عنوان شایع‌ترین اختلال روانی در میان جمعیت دنیا مطرح است. این بیماری در سال 2000 رتبه چهارم و در سال 2020 رتبه دوم دلایل بیماری‌ها را به خود اختصاص خواهد داد. کمبود سطوح دوپامین به عنوان یکی از دلایلی است که در بروز این اختلال مطرح شده است.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
عوارض ناشی از سطوح بالای دوپامین
در مقابل عوارض ناشی از کمبود دوپامین، سطوح بالای دوپامین نیز عوارضی را به دنبال خواهد داشت. اسکیزوفرنی بیماری مزمن و شدید روانی است که از شیوع بالایی برخوردار بوده و یکی از دلایل بروز آن زیادی دوپامین می‌باشد. این بیماری در دوران بزرگسالی بیشتر بروز کرده و با علائمی چون توهمات به خصوص توهمات شنوایی و شادی مفرط همراه است.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
راهکارهایی برای افزایش دوپامین
با این توصیف جلوگیری از کاهش سطوح دوپامین در بدن و حفظ آن در سطوح نرمال ضروری است. مکمل‌های غذایی، فعالیت فیزیکی، خواب کافی و انتخاب‌های صحیح غذایی از جمله راهکارهای پیشنهادی است که در این بخش بیشتر بر غذاهایی که افزایش دهنده تولید دوپامین هستند متمرکز می‌شویم.
آنتی‌اکسیدان‌ها
دوپامین از جمله ترکیباتی است که به آسانی اکسیده می‌شود که در این حالت برای بدن مضر می‌باشد. استفاده از ترکیبات آنتی‌اکسیدانی می‌تواند در کاهش آسیب وارده به سلول‌های مغزی که در تولید دوپامین نقش دارند موثر باشد. اکثر میوه‌ها و سبزیجات دارای خواص آنتی اکسیدانی می‌باشند. میوه‌ها و سبزیجات با رنگدانه زرد و حاوی ویتامین C (پرتقال، بروکلی، مارچوبه، چغندر، گل کلم، انواع فلفل، توت‌فرنگی و هویج) دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی می‌باشند. همچنین مغزها و دانه آفتابگردان نیز با دارا بودن ویتامین E در از بین بردن عوامل اکسیدان آسیب‌رسان به بدن نقش دارند.
توجه!
از غذاهایی که باعث کاهش یا مهار عملکرد مغزی می‌شوند باید پرهیز شود. از آن جمله می‌توان غذاهای آماده تصفیه شده، غذاهای حاوی کلسترول بالا، آرد سفید تصفیه شده، کافئین، چربی اشباع و شکر را نام برد.
در پایان
رعایت رژیم غذایی سالم متشکل از سبزیجات و میوه‌ها و پرهیز از غذاهای تصفیه شده حاوی مواد مضر تأثیرگذار بر عملکرد سیستم عصبی، در کنار تغییرات شیوه زندگی در جهت افزایش فعالیت فیزیکی و استراحت کافی می‌توانند در تولید دوپامین در مقادیر نرمال در بدن موثر باشد.
مجله اینترنتی دلگرم
مرجان امینی
