افزایش تصاعدی بیماری های قلبی

هشدار کنگره سراسری تازه های قلب و عروق
افزایش تصاعدی بیماری های قلبی

براساس آمارهای جهانی 29 درصد علل مرگ و میر در کل دنیا مربوط به بیماری های قلبی- عروقی است.
هر چند مرگ بر اثر بیماری های قلبی، بیشتر در مردان مشاهده می شود، اما همه زنان و مردان بزرگسال در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
بیش از نیمی از بیمارانی که دچار حملات قلبی می شوند، پیش از رسیدن به بیمارستان جان می سپارند… .
بیماری های قلبی در کشورهایی که درآمد متوسط و پایین دارند، بیشتر گزارش می شود. سیگار و اختلالات چربی های خونی هنوز مهمترین ریسک فاکتورهای ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی شناخته می شود و… .
در سال های اخیر تحقیقات وسیعی برای بررسی علل و زمینه های بیماری های قلبی در 55 کشور جهان از جمله ایران صورت گرفته است.
برپایی همایش سراسری تازه های قلب و عروق که 12تا 14 مرداد ماه امسال توسط انجمن آترواسکلروز ایران برگزار شد، فرصتی مغتنم بود تا بار دیگر زنگ خطر برای افراد چاق، کم تحرک، گروهی که عادات غذایی نامناسبی دارند، سیگاری ها و… به صدا درآید.گزارش زیرنگاهی کوتاه به این همایش سه روزه دارد.
***
این جمله هر چند تکراری است، اما جای تأمل دارد: بیماری های قلبی- عروقی نخستین علت مرگ و میر در کشور به شمار می  رود . موضوع وقتی بیشتر جای نگرانی دارد که این آمار را نیز در ادامه جمله بیفزاییم که نزدیک به 40 درصد علت فوت جوانان در کشور به دلیل بیماری های قلبی- عروقی است که این آمار به سرعت در حال افزایش است.
باز نگاهی به آمارها داریم: 22 درصد علت بیماری های قلبی، کم تحرکی در زنان و مردان است. با توجه به آمار نسبتاً بالای جمعیت جوان در کشور که حدود 50 درصد سن زیر 30 سال دارند و افزایش سن این گروه و به دنبال آن افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی از یک سو و از دیگر سو، الگوهای نامناسب غذایی، سال به سال بر تعداد مبتلایان به بیماری های قلبی- عروقی در کشور افزوده می شود.
تا 20 سال آینده نزدیک به یک چهارم جمعیت کل دنیا از دخانیات استفاده می کنند تا جایی که در سال 2020 میلادی دخانیات مهمترین علت مرگ و ناتوانی در جهان محسوب می شود؛ بیشتر این افراد سیگاری، در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند.
تکنیک های جدید درمان بیماری های قلبی
در این همایش کارگاهی به نام اکوکاردیوگرافی پیشرفته برگزار شد. اما منظور از اکوکاردیوگرافی چیست و چه کاربردی در درمان های نوین بیماری های قلب و عروق دارد؟
دکتر مسعودقاسمی، متخصص بیماری های قلب و عروق و رئیس این همایش در مورد مفهوم اکوکاردیوگرافی می گوید: منظور از این روش، تشخیص بیماری های قلبی از طریق امواج صوتی است.وی با اشاره به این که این رشته از جمله رشته های فلوشیپ تخصصی به شمار می رود، یادآور شد: در این کارگاه آخرین روش های تشخیص بیماری های قلبی به کمک امواج صوتی مورد بحث و تبادل نظر متخصصان قرار گرفته است.سی تی اسکن MSCT64 دستاورد جدید دیگری در زمینه تشخیص بیماری گرفتگی رگ های قلب از طریق سی تی اسکن است.در گذشته تنها آنژوگرافی روش مطالعه شریان های قلبی بود، اما در حال حاضر روش سی تی اسکن به کمک تصاویر، این امکان را به پزشک می دهد تا با تشخیص به موقع، اقدامات درمانی لازم را به کار گیرد.
بیمارانی که در گذشته مورد عمل باز قلب قرار گرفته اند یا در آنژوپلاستی از استنت برای آنان استفاده شده است به دلیل برخی علایم، نیازمند ارزیابی نتیجه درمان هستند.از جمله مواردی که در این همایش مطرح شد، سندرم حاد قلبی بود. همچنین آخرین روش های درمان های دارویی و آنژوپلاستی اورژانس در انفاکتوس حاد قلبی و تأثیر داروهای جدید ضدپلاکت و ضدانعقاد در این زمینه بررسی شد.آخرین دستاوردهای استفاده از تکنیک های غیرجراحی برای بستن سوراخ های مادرزادی بین حفره های قلبی از جمله ASD (نقص دیواره بین دو دهلیز) و VSD (نقص دیواره بین دو بطن) از دیگر تازه های این کنگره را تشکیل می داد.
دکتر قاسمی در این زمینه می گوید: در طول دو سه سال اخیر بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری های مادرزادی قلب از دو گروه ASD و VSD به ویژه گروه اول، به علاوه PDA (بازماندن مجرای شریانی) در ایران توسط متخصصان قلب اینترونشنال و توسط متخصصان قلب کودکان درمان شده اند.
وی روش درمانی به طریق بسته- بدون جراحی و از طریق جاسازی وسیله ای به نام چتر داخل قلب از طریق ورید پا را از دیگر موفقیت های متخصصان کشور برشمرد.
به کارگیری سلول های بنیادی در درمان بیماری های قلبی از دیگر موارد مطرح شده در این همایش بود. دکتر محمد حسنی در این مورد می گوید: در این همایش سمپوزیوم ویژه ای در این زمینه برگزار شد و دو نفر از صاحبنظران این رشته از کشور آمریکا در این زمینه با متخصصان داخل کشور به بحث و تبادل نظر پرداختند. طی دو سال اخیر در کشور این روش درمانی در قالب چند طرح تحقیقاتی به طور موفقیت آمیز روی تعدادی بیمار مبتلا به بیماری های پیشرفته قلبی انجام شده که امید می رود در آینده نزدیک این روش درمانی بتواند به روش درمانی متداول برای بیماران قلبی تبدیل شود.
یکی از توصیه های متخصصان قلب در این همایش تشخیص به موقع بیماری های قلبی در کودکان بود. به عقیده این متخصصان، در صورت تشخیص به موقع، بسیاری از بیماری های قلبی قابل درمان خواهد بود؛ درغیر این صورت فرصت درمان برای همیشه از بین خواهد رفت.از دیگر موارد مطرح شده در همایش سراسری تازه های قلب و عروق، میزگرد مقایسه روش های آنژوپلاستی عروق قلب با جراحی قلب باز بود. در این میزگرد پزشکان متخصص جراحی قلب باز و متخصصان اینترونشنال قلب به بحث و تبادل نظر پیرامون مقایسه درمان ها در بیماران مبتلا به دیابت و مقایسه درمان ها در بیمارانی که بیش از یک رگ تنگ دارند و یا تنگی در رگ اصلی چپ آنان وجود دارد نقش تشخیص و درمان به موقع تنگی عروق کاروتید پیش از جراحی قلب باز و همچنین آنژوپلاستی، میزگرد تشخیص و درمان آریتمی دهلیزی از نوع فیبریلاسیون و آخرین دستاوردها در زمینه بی نظمی ضربان قلب با منشأ دهلیزی از نظر دارویی و الکتروفیزیولوژی مطرح شد.
از نکات بارز در این همایش همکاری تنگاتنگ متخصصان قلب با متخصصان بیهوشی بود.
بیهوشی آماده در حین آنژوپلاستی بیماران دچار تنگی عروق قلب که در صورت بروز هر گونه حادثه، اورژانس به منظور جراحی قلب باز بیماران را آماده نگه می دارد و نیز ارزیابی آخرین روش های بیهوشی جراحی قلب و مراقبت های ویژه آن در بخش مراقبت های ویژه قلب باز (Iuc) نیز از دستاوردهای دیگر این همایش سه روزه بود.
روش های تشخیصی و درمان سنکوپ
یکی از شایع ترین علل سنکوپ، اختلالات ریتم قلب است. در این حالت بیمار به طور ناگهانی دچار تندی یا کندی بیش از حد ضربان قلب می شود. در مواقعی که ضربان قلب کند می شود، تکافوی خون رسانی به مغز را نمی دهد و بیمار به سنکوپ دچار می شود.
دکتر قاسمی در این زمینه می گوید: سنکوپ بر اثر اختلال در انبساط یا انقباض به موقع سیستم وریدی به وجود می آید. به عبارتی سنکوپ در شرایطی خاص اتفاق می افتد و سبب انبساط سیستم وریدی می شود؛ دراین حالت خون کمی به قلب بازمی گردد. این نوع سنکوپ، سنکوپ وازوواگال نام دارد.
وی می افزاید: پیس میکر یا ضربان ساز سه حفره ای، وسیله دیگری است که به دنبال گسترش بهره گیری از آن طی دو سه سال اخیر، بیمارانی که دچار اختلالات ریتم کشنده یا خطرناک قلب هستند، پس از تعبیه دستگاه در بدنشان مشکل آریتمی آنان حل می شود.