یکی دیگر از بناهای دوره زندیه حمام وکیل شیراز می باشد که در کنار دیگر آثار این دوره مثل مسجد و بازار وکیل واقع شده است. این حمام به عنووام حمام عمومی شهر مورد استفاده بوده و بخشی را به عنوان شاه نشین (ویژه شاه) داشته، در دوره پهلوی قسمت هایی از آن را به حمام نمره تبدیل کردند و این تغییر وضعیت، سبب خارج شدن شکل معماری آن از حالت اصلی آن شده که اداره باستان شناسی در سال 1351 آن را مرمت کرد. پس از چند سال تبدیل به رستوران و سفره خانه و موزه فرش های دستباف (فروشگاه فرشهای دستباف) شد و در نهایت، امروز حمام وکیل موزه ای با 30 مجسمه مومی در حالت های مختلف، می باشد.
این بنا در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
آدرس: خیابان لطفعلی خان زند – خیابان طالقانی – جنب مسجد وکیل
ساعات بازدید: در شش ماه اول سال از ساعت 7:30 صبح الی 20 و در شش ماه دوم از ساعت 8 صبح الی 19
حمام وکیل یکی از پیشرفتهترین نمونههای معماری ایران در دوره زندیه نامید؛ زیرا، زیبایی هنر بکار رفته توسط معماران و سازندگان آن است، که هر بیننده و گردشگری را مجبور میسازد، تا کمی سربههوا راه برود. این حمام زیبا در کنار مسجد و بازار وکیل یادگاری ارزشمند از دوران زندیه هستند و از مهمترین جاذبههای گردشگری شیراز به شمار میروند.
معماری حمام وکیل
این حمام تاریخی یکی از بزرگترین حمامهای ساخته شده در زمان خود بود و با رعایت پیشرفتهترین اصول معماری زمان خود طراحی و ساخته شده است. برای مثال، به منظور گرم نگه داشتن فضای داخلی حمام وکیل، ورودی حمام به صورت دو مرحلهای ساخته شده است. به این صورت که شما باید در مرحلهی اول از یک درب کوچک وارد حمام شوید و سپس از آنجا با گذر از شیبی ملایم به ورودی اصلی میرسید.
همچنین، ورودی رختکن حمام هم زاویهدار ساخته شده است. این گونه طراحی ورودی حمام برای کنترل ورود و خروج هوای سرد به حمام ایجاد شده است.
سقف حمام به شکل یک هشت ضلعی منظم ساخته شده و دیوارهای و سقف آن با نقوش آهکبری پوشیده شده است که البته این نقشها تا حدی تخریب شده و از بین رفتهاند. یکی دیگر از فناوریهای به کار برده شده در حمام وکیل ایجاد کانالهایی باریک زیر سنگ فرش کف حمام است که در آن زمان بخار آب و هوای گرم از آن عبور می کرده تا کف حمام زودتر گرم شود.
حمام وکیل با داشتن دو شاهنشین و دو حاکمنشین با تلاش کریم خان زند در شهر شیراز بنا شد و امروزه به عنوان موزهی گرمابهی وکیل شناخته میشود؛ اما متاسفانه پیش از این کاربری آن قهوه خانه سنتی بود. ولی در چند سال گذشته به کاربری واقعی خود بازگشته و بازدیدکنندگان میتوانند با بازدید از این مجموعه علاوه بر تماشای معماری زیبای این حمام به وسیلهی مجسمههای مومی زیبایی که دور تا دور حمام قرار دارد، تا اندازهای با تاریخ و فرهنگ کهن ایران آشنا شوند.
موقعیت جغرافیایی حمام وکیل
حمام وکیل در خیابان طالقانی شیراز و در غرب مسجد و بازار وکیل قرار دارد.
مسیر دسترسی
حمام وکیل در مرکز شهر و در نزدیکی مسیرهای پر تردد و اصلی قرار دارد و به همین دلیل دسترسی به آن بسیار آسان است. البته هنوز متروی شیراز در نزدیکی این حمام تاریخی و مجموعهی زندیه ایستگاهی ندارد، اما میتوانید با استفاده از مترو خود را به میدان نمازی برسانید و از آنجا با استفاده از اتوبوس به میدان شهرداری بروید و پس از اندکی پیادهروی خود را به حمام وکیل برسانید. مسیر حرکت اتوبوسها از میدان نمازی به سمت میدان شهرداری در خط ویژهی اتوبوسرانی صورت میگیرد و به همین دلیل کمتر در ترافیک کند مرکز شهر معطل میشوید. تقریباً از هر نقطهی شهر اتوبوسهایی به سمت میدان شهرداری شیراز حرکت میکنند که میتوانید با استفاده از آنها خود را به میدان شهرداری و حمام وکیل برسانید.
در صورتی که قصد دارید با خودروی شخصی به حمام وکیل بروید، باید توجه داشته باشید که مسیر منتهی به مجموعهی زندیه از سمت میدان شهرداری مسیر پیاده است و شما باید پس از رسیدن به میدان شهرداری وارد خیابان پیروزی شوید و پس از طی مسافتی کم وارد خیابان فرهنگ بشوید که در سمت راست شما قرار دارد، در انتهای خیابان فرهنگ و در تقاطع خیابان طالقانی به سمت چپ بپیچید، پس از طی حدود 50 متر در خیابان طالقانی حمام در سمت راست شما قرار دارد. پارکینگهای زیادی نیز در اطراف این مجموعه برای پارک خودرو در نظر گرفته شده است.