کریم سلیمانی در گفت و گو با ایسنا با اشاره به اهمیت مدیریت منابع آب نواحی ساحلی به خصوص در استان مازندران اظهار کرد: در حال حاضر یکی از موضوعات اساسی کشور این است که یک سوم بارش متوسط باران جهان در کشور ایران روی میدهد در حالی که این باران سه برابر سایر کشورها تبخیر میشود یعنی اندک بارشی که به طور متوسط در کشور نزول میکند تبخیر میشود؛ این امر به دلیل واقع شدن ایران در کمربند خشک و نیمه خشک جهان است.
وی با بیان اینکه استانهای شمالی به لحاظ بارش باران و سرسبز بودن استثنا هستند، تصریح کرد: این نواحی بخش کوچکی از این کشور را تشکیل میدهند و همین بخش استثنا نیز بعضاً در بعضی از فصول دچار چالش کمبود آب میشود.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، هدر رفت آب باران و آبهای سطحی را در مازندران در برخی فصول زیاد دانست و گفت: این آبها یا به دریا میریزند و یا به جاهایی سرازیر میشود که قابل استحصال در فصل نیاز نیست.
سلیمانی خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات اصلی در استانهای شمالی، خصوصاً مازندران این است که برای کشت برخی از محصولات مانند برنج در فصل نیاز آبی، با کمبود آب مواجه است که در نتیجه باعث میشود کشاورزان زمینهای خود را رها کنند.
وی افزود: کمبود آب مزارع برنج سبب شده در برخی اوقات کیفیت محصول پایین بیاید، سدهای موجود نیز به دلیل چند منظوره بودن پاسخگوی نیاز کشاورزان نیستند.
سلیمانی با بیان اینکه استان مازندران به دلیل توریست پذیر بودن، جمعیت زیادی را در خود جای میدهد، تاکید کرد: این جمعیت شناور درست در زمانی که کمبود بارش وجود دارد و کشاورزان به آب نیاز دارند به استان سرازیر میشود و همین جیره منابع آبی کشاورزان را کمتر میکند.
*در مازندران هم با کمبود آب مواجهایم
وی با اشاره به اینکه بسیاری از روستاهای استان که در جلگه واقع شدهاند از کمبود آب شرب نیز رنج میبرند، تصریح کرد: بخش کشاورزی 94 درصد آب شیرین کشور را برای تولید به خود اختصاص داده و کشت برنج نیز شدیداً به آب نیاز دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری از آب به عنوان کلید واژه بخش تولید کشاورزی و اشتغال یاد کرد و متذکر شد: متوسط بارش در کشور حدود 250 میلیمتر است در حالیکه این عدد در استان مازندران به بیش از 800 میلیمتر میرسد اما باز هم با کمبود آب مواجهایم بنابراین این حوزه به مدیریت درست نیازمند است.
سلیمانی با تاکید بر اینکه باید به پروژههای مربوط به استحصال آب باران اعتماد و آن را عملیاتی، یادآور شد: استفاده از آبهای نامتعارف مانند آب باران و آب ناشی از سیلابهای ناگهانی میتواند تا حدی زیادی کمبودهای منابع آبی را مرتفع کند، هرچند این کار نیازمند بررسیهای علمی مدون است.
*احیا و ایجاد آب بندان ها، راهکاری مناسب برای ذخیره و کنترل آبهای سطحی
وی در ادامه افزود: با تکنیکهای ویژه تحت عنوان "کنترل" باید تمهیداتی قائل شد که در اواخر پاییز، اوایل زمستان و بهار، آب بارانهای شدید کنترل و به آب بندانهای مازندران که ذخیرگاه خوبی برای آبهای سطحی است سرازیر شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری تاکید کرد: احیا آب بندانهای قدیم و تبدیل به فرصت انهار و کانالهایی که جریان آب ناشی از باران در آن طغیان میکنند از جمله اقداماتی است که میتوان اجرایی کرد.
وی با بیان اینکه در صورتی که احیا آب بندانها و تغذیه آب سفره زیر زمینی در پی کنترل روان آبهای سطحی، باران و سیلاب انجام شود میتوان هم آب مورد نیاز آینده استان را تأمین کرد و هم جلوی خطرات را گرفت، تصریح کرد: با اجرای این اقدامات دو هدف پایداری اکوسیستم و سکونت گاهها و نیز جلوگیری از خطرات سیل محقق خواهد شد.
سلیمانی در ادامه در خصوص تفاوت مدیریت آب در شهرهای ساحلی با جنوب و غرب کشور گفت: مدیریت بهینه و به آن معنای راضی کننده در هیچ کجا وجود ندارد؛ هدر رفت آب به علت فقر فرهنگی و استفاده نادرست از منابع توسط مصرف کنندگان خانگی و باغات بسیار است که باید با مدیریت درست و فرهنگسازی جلوی آن گرفته شود.
وی تاکید کرد: در این بخش رسانهها باید آموزش را جدی بگیرند و مردم را به سمت و سوی استفاده درست آب سوق دهند، همچنین ارتباط با اساتید این بخش و کارهای پژوهشی و آموزشی افزایش یابد تا از سیل به عنوان فرصت استفاده شود.