شناسه : ۲۰۰۱۰۲۱ - دوشنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۹ ساعت ۱۲:۰۲
ترامپ روند مبارزه با کرونا را کند کرده است
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، جهان به دو بلوک تقسیم شده بود. شرق و غرب؛ نمایندگی شرق را شوروی و غرب را امریکا بر عهده داشت. اکنون 30 سال از فروپاشی بلوک شرق میگذرد، اما بلوک غرب به رهبری ایالات متحده راه خود را ادامه داد. اروپاییها و بسیاری از کشورهای دیگر دنیا به خصوص در بخش اقیانوسیه و آسیا میدانستند پشت سر رهبری واشنگتن میتوانند امنیت خود را تامین کنند. میدانستند متحدی قدرتمند را در کنار خود دارند که چه به لحاظ امنیتی و چه به لحاظ اقتصادی در کنار آنها قرار دارد. اما پس از 20 ژانویه سال 2017 همهچیز متفاوت از گذشته دنبال میشود. حالا کشورها، ایالات متحده را به عنوان یک رهبر برای خود نمیبینند، زیرا در راس آن دونالد ترامپی قرار گرفته که نمیتوان او را رهبری مطمئن دانست. متحدان امریکا اکنون بیش از هر زمانی از این کشور نا امید شدهاند.
به گفته کارشناسان، دیپلماتها و تحلیلگران، ایالات متحده نقش خود را در صحنه جهانی بازنگری کرده است. اقداماتی را انجام میدهد که باعث تضعیف تلاشها برای مقابله با همهگیری ویروس کرونا میشود و دیگر جامعه جهانی را به شکل سنتی هدایت و رهبری نمیکند.
سیانان در گزارشی مینویسد، ایالات متحده معمولا در راس هرم هماهنگی برای مقابله با بحرانهای جهانی بود اما حالا همهچیز تغییر کرده است. امریکا حتی در جلسه مجازی که توسط سازمان بهداشت جهانی و اتحادیه اروپا در راستای هماهنگی برای کار در مورد واکسن بالقوه مقابله با کرونا بود شرکت نکرد. رهبران پیشین جهان هشدار میدهند که دولت ترامپ با سیاسی کردن همهگیری مرگبار کرونا و تمرکز بر مجازات چین، سایر ملتها را مجبور کرده تا طرف دیگر را انتخاب کنند. تصمیم دولت امریکا مبنی بر توقف بودجه اعطایی به سازمان جهانی بهداشت که اکنون در خط مقدم هماهنگی برای مقابله با کرونا قرار دارد موقعیت این سازمان را بهشدت متزلزل کرده است.
روز جمعه نیز ایالات متحده روند رای دادن به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل که خواستار آتشبس جهانی با هدف کمک جهان برای مقابله با ویروس کرونا بود را مسدود کرد. به گفته دو دیپلمات آشنا با تصویب این قطعنامه، ایالات متحده نمیخواست در متن پیشنهادی هیچ گونه اشارهای به سازمان بهداشت جهانی شود و حتی نسخه سازشگرانهای که به شکل مستقیم این سازمان را خطاب قرار نداده بود نیز از سوی واشنگتن رد شد. در پیشنویس اصلاح شده تنها به آژانسهای بهداشتی زیرنظر سازمان ملل اشاره شده بود که بازهم امریکا آن را قبول نداشت. ایالات متحده به همین ترتیب وحدت جهانی را در جلسات گروه 7 و گروه 20 نیز به دلیل عصبانیت از چین و سازمان بهداشت جهانی را از بین برده است. امریکا در بیانیه گروه هفت تاکید داشت که باید بهجای ویروس کرونا از ویروس ووهان استفاده شود که مورد پذیرش سایر طرفها قرار نگرفت و بیانیه مشخصی در این باره منتشر نشد. نکته اینجاست که روسای جمهور پیشین امریکا بهرغم انتقادات و عملکردهای ضعیفی که برخی از آنها برجا گذاشتند، ولی سعی میکردند صدایی واحد را از جامعه جهانی ارایه دهند و خود را نماینده بخش بزرگی از کشورهای جهان میدانستند. اما حالا متحدان امریکا در اروپا، آسیا و اقیانوسیه با تعجب نظارهگر صحبتها و جلسات توجیهی هستند که دونالد ترامپ رییس جمهور ایالات متحده برگزار میکند و بسیاری معتقدند که این موضوع بر تصویر امریکا در خارج از کشور تاثیرگذار است.
هرچند امریکا در حال عقبنشینی از مسوولیتهای بینالمللی خود است ولی تاکنون بیش از 50 رهبر جهان با یکدیگر برای مقابله با کرونا گفت و گوهای تلفنی و تصویری داشتهاند. کارشناسان معتقدند که حذف بودجه امریکا از سازمان بهداشت جهانی پیشرفت برای مهار بیماری را با کندی مواجه میکند. تاکنون بیش از 4 میلیون نفر در جهان مبتلای قطعی به ویروس کرونا هستند. دیپلماتهای برخی کشورها به سیانان گفتهاند که آنها علاقهمند هستند که امریکا و رییسجمهور این کشور رویکردی مانند مقابله با ابولا و شیوع ایدز در جهان را درپیش بگیرند. یکی از دیپلماتهای اروپایی میگویند دقیقا امروز یکی از لحاظات حساس تاریخی است که امریکا باید به شکل قاطع برای حل این بحران پیشگام باشد. منتقدین معتقدند که رویکرد دولت ترامپ در مورد ویروس کرونا تنها مانع مبارزه با این بیماری همه گیر نشده است بلکه بلاتکلیفی در سطح جهان را نیز افزایش داده است. احترام به ایالات متحده از بین رفته و این نگرانی به وجود آمده که ساختار کنونی نظام بینالملل بهطور موثر عمل نمیکند.
رابرت یاتس، رییس بخش برنامه بهداشت جهانی موسسه چتم هاوس میگوید: جهان به دنبال یک رهبر جهانی است و اکنون این اتفاق تبدیل به یک مشکل جهانی شده است. اتفاقی که میتواند برروی همه اثرگذار باشد. این اتفاق در حالی رخ میدهد که بسیاری از مردم منتظر هستند تا مشاهده کنند رهبران قدرتهای جهانی اقداماتی هماهنگ را برای مقابله با این ویروس سازماندهی میکنند. وی در ادامه میافزاید این انتظار وجود دارد که امریکا باردیگر نقش خود را بازیابی کند ولی در شرایط فعلی فاقد چنین ظرفیتی است.
مقامهای سازمان بهداشت جهانی اقدام ترامپ در راستای کاهش پرداختهای بودجه را بسیار سخت و نفسگیر دانستند و بسیاری این شرایط را بدترین نوع هماهنگی برای مقابله با این ویروس همهگیر میدانند.
یک مقام ارشد وزارت امورخارجه امریکا هفته گذشته به خبرنگاران گفت که رییسجمهور در مورد نزدیکی سازمان بهداشت جهانی با چین نگران است و معتقد است این سازمان به نفع چین عمل میکند. با این حال امریکاییها مدعی هستند که بیشترین کمکها را در حوزه سلامت در جهان ارایه میدهند و همچنین هماهنگیهایی با رهبران گروه هفت برای مقابله با این بیماری دارند. ولی سوال این است که این هماهنگی که امریکاییها از آن صحبت میکنند دقیقا در کجا بروز پیدا میکند.
گیل اسمیت مدیر سابق آژانس توسعه بینالمللی امریکا نیز میگوید: ما جلساتی با فوریت بالا در شورای امنیت سازمان ملل متحد نمیبینیم. ما اقدامی از سوی سران کشورها برای ساماندهی نحوه مقابله و چگونگی حفظ زنجیره تامین جهانی نیز تاکنون ندیدهایم.
واقعیت آن است عدم حضور رهبری منسجم در امریکا باعث شده به جهان نیز لطمه جدی وارد کند و این اتفاق شرایط را برای مبارزه با کرونا نیز سختتر از گذشته کرده است.