تب در نوتروپنی (۱)

دکتر داوود یادگاری‌نیا؛ متخصص بیماری‌های عفونی

نوتروپنی به کاهش تعداد نوتروفیل‌ها به کمتر از 1500 تا 2000 سلول در mm3 اطلاق می‌شود. میزان درگیری با عفونت‌های متفاوت بر حسب زمان و میزان نوتروپنی (کمتر از 1500 سلول در mm3) افزایش می‌یابد. زمانی که تعداد نوتروفیل‌ها به کمتر از 500 سلول در mm3 کاهش پیدا می‌کند شیوع عفونت در این بیماران به میزان چشمگیری افزایش پیدا می‌کند. نوتروپنی شدید را می‌توان به عنوان یکی از انواع کاهش سطح ایمنی بدن به حساب آورد.

شیوع نوتروپنی در افرادی که درمان‌های سایتوتوکسیک گرفته و یا به بدخیمی‌های متفاوتی گرفتار هستند که باعث سرکوب ساخت نوتروفیل‌ها در مغز استخوان می‌شوند افزایش می‌یابد. شیوع تب در افراد نوتروپنیک که «تب در نوتروپنی» نامیده می‌شود زیاد است.

معمولا سپسیس و باکتریمی در این افراد زیاد اتفاق افتاده و به همین دلیل برای تمام بیماران نوتروپنیک که علائم تب نشان می‌دهند درمان امپایریک (empirical) آنتی‌بیوتیکی وسیع الطیف تجویز می‌شود.

تب در نوتروپنی یک اورژانس پزشکی در نظر گرفته می‌شود و عموما دلیل آن عفونت است مگر اینکه دلیل غیر از آن پیدا شود. اپیزودهای تب در نوتروپنی بر اساس وجود مستندات کلینیکی و میکروبیولوژیکی به چند گروه تقسیم می‌شوند.

تب در بیماران نوتروپنیک سرطانی به قرار زیر تقسیم می‌شود: (1) عفونت‌های باکتریال تأیید شده میکروبی با باکتریمی (وجود عامل باکتریایی در خون) (2) عفونت‌های باکتریال تأیید شده میکروبی بدون باکتریمی (جدا کردن عامل عفونی از یک سایت عفونت؛ به عنوان مثال، جدا کردن عامل عفونت از سیستم ادراری و یا از سیستم تنفسی) (3) وجود علائم کلینیکی محکم دال بر عفونت در بیمار بدون یافتن مستندات آزمایشگاهی و یا یافتن عامل پاتوژن (4) تب با منشأ ناشناخته (علائم میکروبیولوژی یا کلینیکی محکم دال بر وجود عفونت یافت نمی‌شود اما سیر علائم بیمار به سمتی پیش می‌رود که ما را به عامل عفونی مشکوک می‌کنند).

عفونت‌های میکروبی در افراد مبتلا به سرطان که تحت شیمی درمانی قرار می‌گیرند شایع است. از آنجایی که کموتراپی یکی از عوامل مهم ایجاد نوتروپنی دربیماران مبتلا به سرطان می‌باشد، بیماران مبتلا به نوتروپنی مستعد عفونت‌های میکروبی و قارچی در مقایسه با سایر افراد جامعه می‌باشند.

عفونت‌های میکروبی یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد عوارض در این بیماران می‌باشد. شایع‌ترین محل‌های عفونت میکروبی در این بیماران عفونت دستگاه تنفس، عفونت ادراری ، عفونت‌های خونی، عفونت دهانی حلقی و عفونت در کاتتر می‌باشد. عفونت جریان خون تقریبا 20-30 درصد عفونت را در این بیماران تشکیل می‌دهد.

طیف عفونت‌های باکتریال در بیماران نوتروپنیک در دنیا در حال تغییر است. در سال‌های قبل باکتری‌های گرم منفی شایع‌ترین علت را تشکیل می‌دادند. در حال حاضر در اکثر کشورهای جهان عوامل میکروبی ایجاد کننده عفونت در این بیماران به ارگانیسم‌های گرم مثبت تغییر یافته است. از دیگر تغییرات می‌توان از ایجاد مقاومت دارویی و پلی میکروبیال شدن عفونت‌ها نام برد...

برای خواندن بخش دوم- تب در نوتروپنی- اینجا کلیک کنید.