تغذیه بیماران دیالیزی باید به چه صورت باشد؟
در گذشته تصور بر این بود که بیماران دیالیزی باید به شدت پرهیز غذایی داشته باشند و پروتئین، پتاسیم، مایعات و بسیاری مواد دیگر را مصرف نکنند. به همین دلیل، این افراد بسیار تحت فشار بودند و به مرور وزن خود را از دست داده، دچار ضعف می‌شدند و در نهایت تحمل خود را در برابر دیالیز از دست می‌دادند و حتی در مواردی منجر به فوت آنها می‌شد.
ولی امروز دیگر چنین تفکری وجود ندارد و بیماران دیالیزی باید بیشتر از افراد سالم پروتئین مصرف کنند؛ به خصوص پروتئین‌های مربوط به گروه گوشت‌ها. پس این بیماران از لحاظ مصرف پروتئین محدودیتی ندارند. در مورد مصرف پتاسیم (چون ممکن است باعث ایست قلبی در این بیماران شود)، محدودیت قائل هستیم و همچنین مصرف بعضی از میوه‌‌ها و تنقلات و مواد غذایی که پتاسیم زیادی دارند را محدود می‌کنیم.
علت محدود کردن مصرف آب چیست؟
این بیماران به خاطر نارسایی کلیه، تولید ادرار ندارند و هر چه مایعات مصرف می‌کنند، در بدنشان انباشته و در نهایت وارد اندام‌ها می‌شود و این اندام‌ها ورم می‌‌کند و در صورتی که مقدار آن بیش از حد باشد، وارد ریه و موجب ادم (تورم) آن می‌شود. در این حالت بار قلب زیاد شده و ممکن است بیمار دچار خفگی و مرگ شود.
آیا بیماران دیالیزی قادر به ادامه کار هستند؟
بله، اگر دیالیز با کیفیت و استاندارد صورت گیرد، بیمار اشتهای خوبی خواهد داشت، خون سازی بهتر خواهد شد و می‌تواند کار کند. بنابراین، در صورت تغذیه خوب و کنترل فشار خون، بیمار هیچ مشکلی نخواهد داشت.
معمولا افراد در چه سنی دچار نارسایی کلیه و مجبور به دیالیز می‌شوند؟
بیشترین سن شیوع میانسالی و کهنسالی است در بچه‌‌ها به خاطر غربالگری و آموزش‌هایی که در مدارس داده می‌شود، شیوع آن کمتر است در مورد افراد کهنسال چون با افزایش سن احتمال ابتلا به دیابت، فشار خون و بسیاری از بیماری‌ها بیشتر می‌شود، به تدریج نارسایی کلیه و در نهایت نیاز به دیالیز به وجود می‌آید؛ ولی به طور قطعی نمی‌توان گفت از چه سنی شروع می‌شود.
در پایان چه توصیه‌ای به بیماران دیالیزی دارید؟
معمولا بیماران دیالیزی به علت اینکه هفته‌ای دو یا سه بار برای دیالیز رجوع می‌کنند، در مورد بیماری خود و مسائل مربوط به آن آگاهی خوبی دارند؛ به همین دلیل ما همیشه به بیماران می‌گوییم که با تغذیه مناسب، رعایت بهداشت فردی، مصرف درست مایعات، استفاده از دارو و .... خودتان می‌توانید در درمان موثر باشید این بیماران نسبت به وضعیتشان حساسند چون سال‌های سال هفته‌ای چند بار دیالیز می‌شوند، یک نوع رابطه عاطفی هم با پرستاران برقرار می‌کنند و در یک جمله باید بگویم: ما پرسنل و بیمارستان و بیماران دیالیزی مانند یک خانواده هستیم.
حرف آخر
کشور ایران در حال حاضر در زمینه لوازم مصرفی، دستگاه‌ها، تکنولوژی دیالیز و همچنین آموزش پرستاران و حتی پزشکان متخصص و گسترش بخش دیالیز (حدود 360 بخش دیالیز وجود دارد) پیشرفت قابل توجهی داشته است. امروزه بزرگ‌ترین مشکل دیالیز کشور، بحث تعرفه‌های دیالیز و مشکلاتی است که بخش‌های دیالیز با بیمه‌ها دارند؛ یعنی هزینه‌های واقعی دیالیز آن مقداری نیست که از طرف بیمه‌ها پرداخت می‌شود. وزارت بهداشت هم هزینه واقعی دیالیز را بیش از مقدار کنونی تصویب کرده است. در چنین وضعیتی بخش خصوصی روی دیالیز سرمایه‌گذاری نمی‌کند و بخش دولتی هم برای اینکه خود گردان شود، بخش دیالیز را گسترش نمی‌دهد و این موضوع باعث افت دیالیز از لحاظ کمی و کیفی و طبعا کاهش نیروی انسانی می‌شود.رسیدگی این موارد نیاز به یک برنامه‌ریزی و آینده نگری دارد.
برای خواندن بخش اول- نارسایی کلیه و دیالیز - اینجا کلیک کنید.
