دکتر الهام امیرآذر
بیخوابی یکی از بیماریهایی است که در قرن اخیر روندی رو به رشد داشته است و در واقع جزو بیماریهای ناشی از تمدن است، زیرا در دنیای امروز روش زندگی مردم بسیار از روش سالم زیستن فاصله گرفته است. بیخوابی زمانی رخ میدهد که بیمار از خواب عمیق و کافی برخوردار نیست.
بیخوابی از دیدگاه طب سوزنی انواع مختلفی دارد، زمانی ممکن است بیمار از خوابیدن شکایت داشته باشد و گاه بیماران از این شکایت دارند که مرتباً در طول شب از خواب میپرند و به سختی دوباره به خواب میروند.
بیمارانی که از بیخوابی شدید رنج میبرند در تمام طول شب بیدار هستند و نمیتوانند بخوابند. عوامل بسیاری میتوانند سبب بیخوابی شوند که بعضی از آنها شامل: اضطراب بیش از حد، کار زیاد، که (معمولاً سبب اختلال در کارکرد قلب و طحال میشود) تعریق و گُرگرفتگی در حین خواب، آپنه (قطع نفس) حین خواب، افسردگی، خوردن غذهای سنگین و چرب در ساعات پایانی شب، به هم خوردن نظم خواب مثلاً بعد از سفر (عموماً در کسانی که بعد از سفرهای بین قارهای تا مدتی دچار اختلال خواب میشوند)، درد (کسانی که دچار درد مزمن یا حاد هستند نیز دچار اختلال خواب میشوند)، سر و صدای محیط، جای نامناسب برای خواب ...
البته بیخوابی ناشی از استرس حاد، محیط شلوغ و مکان نامناسب به عنوان بیماری شناخته نمیشود. در مورد بیخوابیهای ناشی از تب، درد، سرفه، گُر گرفتگی و ... (که علل زمینهای دارند) هدف درمان باید درمان علت زمینهای باشد.
علل بیخوابی از دیدگاه طب سنتی
به طور کلی استرس شدید و کار زیاد میتواند باعث اختلال کمکاری در کانالهای قلب و طحال شود. از علائم این اختلال علاوه بر بیخوابی، اضطراب، طپش قلب، کاهش اشتها، مشکل در به خواب رفتن، زود از خواب پریدن و رؤیا دیدن زیاد در طول خواب شبانه است. علاوه بر این بیمار خیلی سریع عرق و احساس ضعف و خستگی میکند، دچار بزرگی شکم است (معمولاً نفخ شکم) و گاه مدفوع شل با تعداد دفعات اجابت مزاج مکرر در طول شبانهروز دارد.
توجه: لازم به ذکر است که وظیفه قلب در طبسوزنی علاوه بر وظایف شناخته شده در طب رایج- ایجاد احساس آرامش و نشاط است و یکی از وظایف مهم آن کنترل خواب و تعریق بدن میباشد. وظیفه طحال نیز کمک به هضم و جذب غذاست و طحال در طب سوزنی با طب رایج جایگاه متفاوتی دارند.
1- اختلال در کانالهای قلب و طحال
به طور کلی استرس شدید و کار زیاد میتواند باعث اختلال کمکاری در کانالهای قلب و طحال شود. از علائم این اختلال علاوه بر بیخوابی، اضطراب، طپش قلب، کاهش اشتها، مشکل در به خواب رفتن، زود از خواب پریدن و رؤیا دیدن زیاد در طول خواب شبانه است...
برای خواندن بخش دوم- طب سوزنی و درمان بیخوابی- اینجا کلیک کنید.