در تاریخ معاصر پرفراز و نشیب ایران، حوادث تلخ، کم نبودند. ولی بیشک 28 مرداد 1332 یکی از تلخترین و سیاهترین آنهاست. روزی که آزادی در پیشگاه استبداد قربانی شد. 63 سال پیش بود که ارتش شاهنشاهی به فرماندهی «سرلشگر زاهدی»، با کمک سرویسهای اطلاعاتی بریتانیا و آمریکا و ابزاری وحشتی به نام «شعبان جعفری» معروف به «شعبون بی مخ»، حکومت قانونی «دکتر محمد مصدق» را سرنگون کردند. با بنیتا همراه باشید تا با عکسهای سیاه و سفید، نگاهی به آن روز سیاه داشته باشیم.
کودتا قرار بود که در 25 مرداد انجام شود اما با شکست روبهرو شد. بنابراین، دوباره طرحریزی و سازماندهی شد و «سرلشگر زاهدی»، فرماندهی آن را برعهده گرفت. کودتاچیان با تانکها و سربازان وارد شهر شدند و عدهای از شاهدوستان و در رأس آنها «شعبان جعفری» به دفاتر نزدیکان و روزنامههای طرفدار دکتر مصدق حمله کردند و آنها را غارت کردند. اما واکنشی از سوی دکتر مصدق صورت نگرفت. امروزه هم کاملا مشخص نیست که چرا دکتر مصدق از هواداران خود نخواست که در خیابانها بمانند و تحرک خاصی انجام دهند. با این حال درگیریهایی بین هواداران او و کودتاچیان در اطراف خانهاش در گرفت تا اینکه در ساعات پایانی روز، مقاومت خانه دکتر مصدق در هم شکسته شد و مخالفان به داخل خانه او ریختند و خانه را غارت کردند. مصدق توانست فرار کند. به این ترتیب سرلشگر زاهدی به کمک نیروهای ارتش و البته اوباشی که سرکردهی آنها «شعبان بیمخ» بود، توانست حکومت قانونی وی را ساقط کند و قدرت را در دست بگیرد. صبح روز بعد محمد مصدق خود را تسلیم کرد.
در زیر روایت این روزها را در قاب عکس میبینید.






شعبان جعفری

دکتر محمد مصدق







محمدرضا شاه پهلوی بعد از کودتای 28 مرداد

دکتر محمد مصدق در دادگاه پس از کودتای 28 مرداد

دکتر محمد مصدق در دادگاه پس از کودتای 28 مرداد