ام اس، کنترل و سرکوب علایم

اسکلروز چندگانه (مالتیپل اسکلروزیس) که اختصاراً به آن ام اس گفته می شود، نوعی بیماری مزمن دستگاه اعصاب مرکزی (مغز ونخاع) است که در اثر تخریب سلول های عصبی ایجاد می گردد. به عبارتی با آسیب دیدن غلاف میلین سلول های عصبی، انتقال پیام ها به سوی مغز یا نخاع و یا از این مراکز به اندام های مربوط مختل می گردد. علایم ام اس به طور کلی شامل ضعف وگرفتگی عضلات، وضعیت نیمه فلجی، بی حسی، سوزن سوزن شدن و خواب رفتگی دست ها و پاها، حرکات غیر ارادی، لرزش، اشکال در تعادل بدن، سرگیجه، مشکل در بلع غذا، اختلال در تکلم و کاهش دید می باشد. گاهی گوش ها دچار وزوز یا کاهش شنوایی می گردند. مشکلات مربوط به کنترل ادرار و کارکرد مثانه و کاهش میل جنسی از جمله علایمی است که امکان دارد در بعضی از بیماران مشاهده شود.

توصیه های غذایی به این بیماران به صورت زیر می باشد:
توصیه می شود مصرف انواع گوشت های چرب، کره، سس های چرب، لبنیات پرچربی، پنیر، روغن های نباتی جامد و... محدود گردد. مصرف روغن زیتون، روغن سویا، کانولا، آفتابگردان و سایر روغن های مایع غنی از چربی های ضروری توصیه می شود. استفاده از انواع مغزها (مانند گردو، فندوق، بادام درختی وپسته) ودانه های روغنی (مانند کنجد، بزرک، تخم کتان و ...) به صورت تازه در برنامه غذایی این بیماران جهت افزایش اسیدهای چرب ضروری، مفید می باشد. استفاده از انواع جوانه به ویژه جوانه یونجه (در زمان شروع جوانه زدن) مفید می باشد. از انواع ماهی به ویژه ماهی ساردین، سالمون، ماهی تن و سایر ماهی های دارای چربی های امگا - 3 به شکل پخته (غیر سرخکرده) استفاده شود. مصرف انواع میوه و سبزی های تازه، غلات کامل وحبوبات، هم برای تامین مواد مغذی مورد نیاز و هم به لحاظ دریافت کافی فیبر غذایی جهت فعال کردن روده ها و کمک به اجابت مزاج ضروری است. نوشیدن آب کافی در طی روز برای پیشگیری از یبوست و کاهش خطر عفونت های مثانه در بیماران توصیه می شود. با توجه به اینکه در این بیماران از داروهای کورتیکو استروئیدی استفاده می شود، بهتر است که دریافت نمک کنترل شده باشد. برای بهبود طعم و مزه غذا می توان از سایر چاشنی ها مانند آب لیموترش استفاده کرد. در شرایطی که بیمار مشکل بلع غذا داشته باشد، بهتر است رژیم غذایی به شکل مایع غلیظ یا نرم آماده گردد. چنانچه در بیمار سابقه حساسیت های غذایی وجود دارد، برای پیشگری از عود علایم ام اس، باید به کمک رژیم حذفی (مشابه کاری که در کنترل و درمان آلرژی های غذایی صورت می گیرد) مواد غذایی حساسیت زا شناسایی شود و از برنامه غذایی بیمار خارج گردد. شکلات، قهوه، نوشابه، بادام زمینی، تخم مرغ، شیر، گوجه فرنگی، مخمر، نان گندم، مواد غذایی حاوی انواع افزودنی ها و رنگ های شیمیایی، نوشابه های الکلی و... اغلب در افراد مستعد، حساسیت زا هستند. بهتر است که مصرف غذاهای بسیار شیرین، کیک ها و شیرینی های تر، بیسکوت ها، آب نبات و شکلات محدود شود.
منبع:نشریه دنیای تغذیه - ش100