جعفری
این گیاه بومی اروپای شرقی و آسیای غربی است و به صورت خودرو در سواحل دریای مدیترانه روییده و از این منطقه به سایر کشورهای جهان برده شده است. گیاهی است دو یا چند ساله که دوره رویش آن کوتاه است. در منازل بهتر است محلهای سایه آفتاب را برای کشت بذر جعفری انتخاب نمائید و همانند شاهی اقدام به کاشت بذر آن نمائید. جعفری نسبت به سرما بسیار مقاوم است بنابراین در مناطقی با آب و هوای خنک بازدهی بهتری خواهد داشت.
یخبندان را تا 7 درجه سانتیگراد تحمل میکند. در مقابل سرما بسیار مقاوم و در برابر خشکی حساس است. برای هر مترمربع یک گرم بذر مرغوب کافی است. رنگ بذر جعفری سبز مایل به خاکستری میباشد. این سبزی دو سال میماند و نیازی به کشت هر ساله آن نیست. زمین محل کشت این سبزی باید نرم، مرطوب و دارای مواد غذائی کافی باشد. پس از چند بار برداشت جعفری باید به آن
50-100 گرم (حدود 4 مشت) کود اوره (شکری) به عنوان کود سرک برای هر 5 مترمربع زمین یا جعبه و گلدان داده شود، سعی کنید این کود را به طور یکنواخت در محل کشت پخش کنید و یکجا پای بوتهها نریزید زیرا این کار باعث سوزاندن و خشک شدن بوتهها میشود. در سطوح کوچک این گیاه را با چاقو برداشت مینمایند.
زرد شدن برگها و کناره برگها به علت کمبود مولیبدن و منیزیم میباشد. پس از هر برداشت برای تقویت آن از کود اَزُته استفاده نمائید. کود دامی نپوسیده برای رشد و نمو این گیاه مناسب نمیباشد و باعث اختلال در رشد آن میگردد.
گشنیز
گیاهی است یکساله، کاشت این سبزی همانند جعفری است. سوختگی کناره برگها و زرد شدن برگهای آن به ترتیب مربوط به کمبود کلسیم و کمبود منیزیم میباشد. بیماریهای مهم آن عبارتند از زنگ کاسنی و سفیدک دروغین.
شوید (شبت)
محل بومی آن آسیای صغیر و اروپای جنوبی بوده و از آنجا به سایر نقاط جهان راه یافته است. گیاهی است چند ساله که ارتفاع آن به یک متر نیز میرسد و در مقابل سرما مقاوم است. این گیاه در آبوهوای سرد و مرطوب و در زمینهائی با خاک نیمه سنگین بازدهی بیشتری دارد. به تدریج که هوا گرم میشود، ساقههایش چوبی میشوند. متذکر میگردد این گیاه نسبت به زمینهای رسی که آب نمیتواند در آن فرو رود، حساس میباشد.
در هنگام کاشت این نکته را در نظر داشته باشید. چنانچه در آب و هوای معتدل کاشته شود بازدهی بیشتری خواهد داشت. طریقه کاشت بذر آن همانند جعفری و گشنیز است. برای هر مترمربع 5/1 گرم بذر مرغوب کفایت مینماید. فاصله بوتهها در کشت خطی یا ردیفی باید 15×35 باشد.
این گیاه را میتوانید در مناطقی که زمستان چندان سردی ندارد در پاییز هم بکارید و در طول زمستان از محصول آن استفاده نمائید. زمان برداشت شوید، آن را چند سانتیمتر بالاتر از خاک چیده تا بتواند ساقه و برگهای جدیدی ایجاد و رشد نماید.
اسفناج
موطن اصلی این گیاه به صورت خودرو در ایران و افغانستان میباشد و در 2000سال پیش توسط یونانیان و رومیان شناخته شده است، به احتمال قوی اصل آن از ایران است. گیاهی یک ساله است چون ریشه این گیاه تا عمق 140 سانتیمتری خاک نفوذ میکند، بنابراین میتوانید آن را در خاک شور هم بکارید.
از کشت بذر این سبزی در فصلهای گرم خودداری کنید زیرا گرمای زیاد باعث زود به گل و بذر نشستن آن میشود و مقدار محصول نیز کاهش مییابد. در دمای بیش از 15 درجه سانتیگراد رشد آن کاهش یافته و در آب و هوائی خنک بهتر رشد میکند و تحمل آن در یخبندان زیاد است.
بعضی از ارقام آن حتی تا 7 درجه سانتیگراد مقاوم میباشند. دمای شدید و خشک به آن زیان میرساند. بنابراین درنقاطی که دارای آبوهوائی معتدل هستند میتوان در سال چندین بار اقدام به کشت آن نمود. در بیش از 30 درجه سانتیگراد رشد آن به کلی متوقف میگردد. آن را به صورت خطی و تنک در اوائل بهار و پاییز کاشته و برای هر متر مربع 5/2 گرم بذر مرغوب کافی است. در صورت کشت ردیفی فاصله آنها را 15- 25 سانتیمتر در نظر بگیرید.
این گیاه به آب فراوان نیاز دارد. خاکهای خیلی سنگین و همچنین خیلی سبک برای رشد این گیاه مناسب نیستند. حد وسط این دو مناسبترین خاک برای این سبزی است. از بیماریهای مهم آن سفیدک دروغین، پروانه سفید کلم، شته، آفیدرزتیر از آفات این گیاه میباشد. بهترین کود برای آن کود ازته میباشد.
برای خواندن بخش اول- راهنمای کاشت سبزی در منزل- اینجا کلیک کنید.