دکتر فاطمه قائم مقامی
فیبروم‌ها می‌توانند از هر جایی از رحم منشاء بگیرند و ظاهر رحم را دگرگون کنند. ازنظر بالینی فیبروم‌ها ممکن است به‌صورت توده‌های لگنی سفت، نامنظم و بزرگ در معاینه مشخص شوند.
در انواعی که در جدار خارجی رحم قرار دارند (سوب‌سروزال)، این توده‌های گرد از روی بدن بیمار قابل لمس است و ممکن است باعث احساس فشار در لگن و درد شوند. انواع دیگر آن داخل عضله رحم قرار می‌گیرند (اینترامورال) که می‌توانند بدون علامت یا باعث خونریزی و همچنین درد شوند.
انواع سوم در داخل حفره رحم و زیر مخاط برجسته (سوب‌موکوزال) می‌شوند. این موارد باعث خونریزی‌های غیرطبیعی رحمی می‌شوند. در بعضی مواقع فیبروم‌های زیر مخاطی پایه‌دار می‌توانند به داخل رحم یا واژن وارد شوند و در معاینه کلینیکی قابل رؤیت باشند و یا خود بیمار آن را لمس کند.
فیبروم‌ها تومورهای خوش‌خیم هستند و به ندرت بدخیم می‌شوند (حدود 7/0 درصد که این میزان با افزایش سن بیشتر می‌شود)؛ به‌طوری‌که در زنان یائسه به حدود دو برابر می‌رسد.
فیبروم رحمی (میوم رحمی) شایع‌ترین تومورهای لگنی در رشته زنان است. 75 درصد زنان از نظر بافت‌شناسی دچار فیبروم هستند؛ ولی تنها 20 - 30 درصد آنها به صورت بالینی فیبروم دارند و اغلب آنها بدون علامت می‌باشند.
با این وجود، فیبروم‌ها مهم‌ترین علت جراحی در رشته زنان است. فیبروم ها در نژاد سیاه سه برابر سفیدپوستان می‌باشد. در تمام نژادها شیوع فیبروم با افزایش سن زن، در سنین باروری افزایش می‌یابد.
بیشترین شیوع فیبروم علامت‌دار در حوالی یائسگی رخ می‌دهد. رشد فیبروم در یائسگی نادر است و در این دوران فیبروم ها کوچک می‌شوند؛ اما در زنان چاق شایع‌تر می‌باشد. این عارضه در زنان بدون فرزند و یا فرزندان محدود و فواصل طولانی بارداری شایع‌تر است؛
به همین جهت در افراد نازا و دختران ازدواج نکرده بیشتر دیده می‌شود. رشد تنها یک فیبروم در رحم نادر است و اغلب چند عدد هستند. اندازه آنها از چند میلی‌متر تا 20 سانتی‌متر ممکن است متفاوت باشد. با بزرگ شدن فیبروم یک کپسول کاذب در اطراف آن ایجاد می‌شود که در جراحی باعث جدا شدن راحت تومور از بافت اطراف می‌گردد.
آیا فیبروم رحمی خطرناک است؟
تبدیل شدن فیبروم‌ها به سرطان آنقدر نادر است که تقریباً در تمام موارد جراحی ضرورت نمی‌یابد. تنها در زنان یائسه رشد فیبروم به‌طور سریع، خطر سرطانی شدن را مطرح و اغلب عمل جراحی را ایجاب می‌کند. بیشتر فیبروم‌ها بدون علامت هستند.
درمان فیبروم درصورت بدون علامت و کوچک بودن (کمتر از 5-6 سانتی‌متر) نیاز به اقدام درمانی نیست و باید یک فیبروم بدون علامت با معاینات منظم و سونوگرافی شش ماه یکبار از نظر رشد پیگیری شود. درصورت افزایش رشد قابل ملاحظه نیاز به درمان است.
در صورتی‌که فیبروم باعث خونریزی غیرطبیعی شود (که اکثراً به‌صورت نزدیک شدن فواصل پریود، پریود طولانی و سنگین می‌باشد) یا ایجاد درد و فشار لگنی نماید و یا اندازه آن بزرگ باشد؛ به‌طوری‌که اندازه رحم حدود حاملگی سه ماهه شود، نیاز به تداخل جراحی دارد.
در فیبروم‌های خارج سطح رحم (سوب سروزال) اغلب به‌دلیل ترشح یک ماده خونساز به‌نام اریتروپوئتین، میزان غلظت خون افزایش می‌یابد؛ ولی در موارد فیبروم‌های زیرمخاطی، به‌دلیل خونریزی‌های پی‌درپی، اکثراً غلظت خون پائین است که منجر به کم‌خونی شده و نیاز به مصرف قرص‌های مکمل آهن و ویتامین وجود دارد.
فیبروم حاملگی
حاملگی در یک رحم حاوی فیبروم نادر نیست؛ اگر چه در بعضی موارد فیبروم‌های بزرگ باعث نازایی و یا سقط جنین می‌شوند. در فیبروم خارج رحمی (سوب سروزال) که در حفره رحم تغییری ایجاد نمی‌شود، احتمال حاملگی وجود دارد.
در حاملگی ممکن است تغییرات خونریزی در فیبروم ایجاد و منجر به درد شود که بهتر است با داروهای مسکن علائم کاهش یابد. در حاملگی جراحی فیبروم توصیه نمی‌شود.
فیبروم در حاملگی می‌تواند باعث زایمان زودرس، مرگ داخل رحمی جنین، اختلال رشد جنین و یا جدا شدن زودرس جفت و عدم امکان زایمان طبیعی و احتمال سزارین شود...
برای خواندن بخش دوم - تومورهای خوش‌خیم اما؛ موذی - اینجا کلیک کنید.
