این روزها در فضای آنلاین، تلویزیون و … مدام درباره‌ی اوتیسم در کودکان صحبت می‌شود. با شناخت و بررسی علائم مختلفِ این اختلال، می‌توان ابتلا یا عدم ابتلا به آن را در کودکان 12 ماهه هم شناسایی کرد، اما اوتیسم در بزرگسالان چگونه است؟ واقعیت این است که بزرگسالان هم از ابتلا به اوتیسم و اثرات آن مصون نیستند. برای شناخت اوتیسم در بزرگسالان، لازم است علائم و نشانه‌های آن را بشناسید. اگر شما هم نگران ابتلا به اوتیسم هستید و فکر می‌کنید که احتمالا دچار چنین مشکلی هستید، هیچ جای نگرانی وجود ندارد. این مقاله را دنبال کنید تا در مورد نشانه های اوتیسم در بزرگسالان، زیر شاخه‌های بیماری اوتیسم و 5 روش درمان آن صحبت کنیم.
علائم اوتیسم در بزرگسالی
تشخیص اوتیسم در بزرگسالان کمی چالش‌برانگیز است، اما اگر نشانه‌های این اختلال را بشناسید، کار تشخیص، ساده‌تر خواهد شد. در ادامه به 10 مورد از علائم و نشانه های اوتیسم در بزرگسالان می‌پردازیم. یادتان باشد که داشتن 1 یا 2 نشانه، برای اینکه خود را مبتلا به اوتیسم بدانید، کافی نیست. اما اگر چندین علامت مختلف از فهرست پیش رو در خود می‌بینید، احتمال ابتلا به اوتیسم در شما وجود دارد:
1. داشتن دوستان اندک
یکی از نشانه‌های اوتیسم در بزرگسالان، دشواری در برقراری ارتباطات صمیمی و نزدیک با دیگران است. مسائلی نظیر: محدودیت‌های زبانی در سخن‌گفتن، دشواری در گوش‌دادن به دیگران و رفتارهای خاص و غیرعادی باعث محدودیت‌هایی در ایجاد دوستی با دیگران می‌شود. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که مبتلایان به اوتیسم نسبت به دوستی چندان راغب نباشند و همیشه در این مورد، عقب‌نشینی کنند.
2. مشکلات در روابط عاطفی
درست مانند برقراری روابط دوستی، ایجاد روابط عاطفی و عاشقانه نیز برای افراد دچار اوتیسم دشوار است. شخص مبتلا به اوتیسم در درک ارتباطات غیرکلامی ضعیف است و نمی‌تواند به درستی با دیگران رابطه برقرار کند. در نتیجه، در شکل‌دهی به روابط عاطفی و عاشقانه نیز موفق عمل نمی‌کند.
3. اختلال در پردازش حسی
یکی از نشانه‌های اوتیسم در بزرگسالی، ناتوانی در پاسخ‌گویی به محرک‌ها است. بزرگسالان مبتلا به اوتیسم نسبت به محرک‌های مختلف، حساسیت کافی ندارند. به این مشکل، اختلال پردازش حسی یا اختلال یکپارچگی حسی می‌گویند. این اختلال در بزرگسالان «اوتیستیک» نامیده می‌شود که باعث بروز چالش‌های اجتماعی مختلفی می‌شود. آنها در تعامل با محیط و دیگران و در نتیجه اجتماعی‌شدن مشکل دارند. تعامل و اجتماعی شدن شامل: دریافت اطلاعات جدید، درک بوها، صداها، ورودی‌های مختلف ادراکی و دیداری است. اما افراد «اوتیستیک» قادر به پردازش این ورودی‌های حسی به درستی نیستند.
4. عدم وجود همدردی
اوتیسم در بزرگسالان، نشانه‌ی دیگری هم دارد: این افراد نمی‌توانند به درستی با دیگران همدردی کنند و در به اشتراک‌گذاری احساسات خود مشکل دارند. درواقع، مبتلایان به اوتیسم نمی‌توانند از نقطه نظر دیگران به موضوعات نگاه کنند؛ در نتیجه فاقد حس همدردی و همراهی هستند. بنابراین برای حضور در اجتماع با چالش‌هایی روبه‌رو هستند که نشأت گرفته از ناتوانی آنها در مشارکت گروهی و تعامل با دیگران است.
5. مشکلات زبانی
تقریبا تا 40 درصد از مبتلایان به اوتیسم، هیچ‌گاه حرف‌زدن را یاد نمی‌گیرند. بنابراین اگر فرد بزرگسالی نتواند به درستی حرف‌زدن خود را مدیریت کند، احتمال دارد به اوتیسم مبتلا باشد. از نشانه‌های این ناتوانی می‌توان به این موارد اشاره کرد: دشواری در پیگیری یک گفتگو، وجود مشکل در ابراز نیازها و ناتوانی در پردازش تفکرات.
6. علایق غیرعادی و بازه‌ی توجه کوتاه
یکی از نشانه‌های اوتیسم در بزرگسالان ابراز بی‌علاقگی نسبت به موضوعات مختلف است. دایره‌ی علایق این افراد محدود است، اما در برخی از زمینه‌ها مانند: هوانوردی، مهندسی، ریشه‌شناسی لغات یا تاریخ اطلاعات فراوانی دارند. افراد «اوتیستیک» معمولا نسبت به یک موضوع خاص تمرکز و علاقه‌ی ویژه‌ای به خرج می‌دهند و از سایر مسائل غافل می‌مانند و هیچ توجهی به چیزهای دیگر ندارند.
7. حرکات تکراری
افرادی که دچار اوتیسم هستند، تمایل زیادی به تکرار واژه‌ها، عبارات و رفتارها در طول روز دارند. به همین خاطر پیش‌بینی رفتارها و عادات‌شان بسیار راحت است. این ویژگی مانع از حضور آنها در اجتماع و مکان‌هایی می‌شود که نیاز به برقراری تعامل و ارتباط با سایرین وجود دارد.
8. تأکید بر عادت‌ها
بزرگسالان «اوتیستیک» نمی‌توانند از عادت‌های روزمره‌ی خود دست بکشند. آنها به چیزهای آشنا علاقه‌مند هستند. میل آنها به تکرار و عادت‌ها به این شکل بروز می‌یابد:
- بی‌میلی و بی‌علاقگی نسبت به سفر
- ناتوانی در رفتن به رستوران‌های جدید و امتحان‌کردن غذاهای متنوع
- پای‌بندی به برنامه‌ای ثابت در هر روز
- احساس ناراحتی در هنگام خارج‌شدن از برنامه‌های روزانه و عادت‌های همیشگی
- ناراحتی در هنگام تغییرکردن برنامه‌ها
9. برتری در زمینه‌ای خاص
یکی دیگر از نشانه‌های اوتیسم در بزرگسالان این است که مبتلایان در زمینه‌هایی خاص به شدت برتر و آگاه هستند. این توانمندی می‌تواند در زمینه‌های مختلفی مانند: ریاضی، تاریخ یا موسیقی و … باشد. حافظه‌ی این افراد هم در بعضی موارد بسیار قوی است و به آنها اجازه می‌دهد تا حجم عظیمی از اطلاعات را در ذهن خود نگهداری کنند.
10. اضطراب
اوتیسم در بزرگسالان با مشکلات خواب و اضطراب نیز همراه است. برخی آمارها نشان می‌دهد تا 70 درصد مبتلایان به این اختلال، دچار مشکلات خواب هستند. اضطراب هم مشکل دیگری است که این افراد با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند و شامل این موارد می‌شود: اختلال در تمرکز، مشکل در کنترل خلق‌وخو و افسردگی.
زیرشاخه‌های اوتیسم
وقتی اوتیسم در افراد تشخیص داده می‌شود، اختلال در یکی از زیرشاخه‌های اوتیسم طبقه‌بندی می‌شود. 5 زیرشاخه درباره‌ی این بیماری وجود دارد که در ادامه به آنها می‌پردازیم:
1. سندروم آسپرگر
افراد مبتلا به «سندروم آسپرگر» دارای سطح بالایی از توانایی در زمینه‌ی مهارت‌های کلامی و عملکردهای مختلف هستند. مشکل اصلی این افراد در برقراری تعاملات اجتماعی و استفاده‌ی مؤثر از زبان است. متخصصان سلامت در تشخیص این سندروم کمی دچار تردید هستند؛ زیرا براساس DSM یا «دفترچه‌ی راهنمای آماری و تشخیصی بیماری‌های روانی»، نشانه‌های این سندروم می‌تواند حاکی از وجود نوع دیگری از اوتیسم موسوم به «اوتیسم با عملکرد بالا» در افراد باشد.
2. اختلال اوتیستیک
افراد مبتلا به این اختلال نیز دارای علائم اوتیسم هستند و توانایی‌های عملکردی آنها در طیفی از بسیار ضعیف تا بسیار قوی متغیر است.
3. اختلال‌های فراگیر رشد
کسانی که به این اختلال دچار هستند نیز، برخی از ویژگی‌های افراد مبتلا به اوتیسم کلاسیک را دارند. توانایی آنها در عملکردهای مختلف می‌تواند از سطح متوسط تا بالا متغیر باشد.
4. سندروم رِت
زنان بیشتر از سایرین به سندروم رت دچار می‌شوند. سطح توانایی آنها در فعالیت‌های عملکردی مختلف معمولا متوسط و پایین است. اگر کودکی دچار این سندروم باشد، تا بزرگسالی نیز به این مشکل مبتلا خواهد ماند.
5. اختلال انسجام‌گسیختگی کودکی
همان‌طور که از نام این اختلال هم مشخص است، کودکان در سنین قبل از مدرسه و کودکان نوپا به آن دچار می‌شوند. افراد مبتلا معمولا مهارت‌های اجتماعی و زبانی خود را از دست می‌دهند و توانایی عملکردی آنها در سطح ضعیف و متوسط است.
درمان اوتیسم در بزرگسالان
درمان‌هایی برای توسعه‌ی رفتارها و عملکردهای عادی در افراد «اوتیستیک» وجود دارد. این درمان‌ها به کاهش رفتارهای غیرعادی کمک می‌کنند:
1. آموزش‌های ویژه
آموزش محدود به زمان خاصی نیست و همه افراد می‌توانند پیوسته تحت آموزش‌های مختلف قرار بگیرند. مبتلایان به اوتیسم هم باید تحت آموزش‌هایی قرار داشته باشند که به آنها در رفع نیازهایشان کمک می‌کند.
2. اصلاح رفتاری
استراتژی‌های مختلفی برای کاهش رفتارهای غیرعادی و ناخوشایند و بهبود رفتارهای مثبت برای افراد «اوتیستیک» وجود دارد.
3. درمان‌های کلامی، فیزیکی و حرفه‌ای
این 3 نوع درمان به فرد کمک می‌کنند تا مهارت‌های عملکردی خود را تقویت کند.
4. درمان مهارت‌های اجتماعی
این نوع درمان هم برای رفع مشکلات زبانی و عملکردی مطرح می‌شود و به افراد مبتلا به اوتیسم در رفع مشکلات زبانی و ارتباطی کمک می‌کند.
5. دارو درمانی
هنوز داروی ویژه‌ای برای درمان اوتیسم در بزرگسالی شناخته نشده است، اما برخی از داروها به کاهش علائم این اختلال کمک می‌کنند. برای مثال داروهایی برای رفع مشکلات خواب، اضطراب، بیش فعالی و سایر داروهایی که برای رفع مشکلات رفتاری مورد استفاده هستند. در کاهش برخی از علائم اوتیسم کاربرد دارند. برخی از این داروها ممکن است موجب صدمه‌زدن به بیمار «اوتیستیک» بشوند.
