به گزارش خبرنگار ایسنا، سعید رسولی معاون برنامه‌ریزی و اقتصاد حمل و نقل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران در این نشست با اشاره به ابعاد، جایگاه و ظرفیت‌های راه‌آهن در اقتصاد ملی اظهار کرد: اکنون رویه تمرکززدایی را در حوزه اعتبارات و اختیارات در پیش گرفته‌ایم.
وی افزود: در موضوع ارتباط صنعت و دانشگاه این اعتقاد قلبی ما است که اگر بخواهیم کار درست، صحیح، اقتصادی و اصولی انجام دهیم باید از دانشگاه مشورت بگیریم، به‌خصوص در صنعت حمل و نقل که مسئولیت‌های فراوانی به وجود می‌آورد گاهی با خلأهایی مواجه می‌شویم که تنها به دست دانشگاه و متخصصان امر قابل رفع شدن است.
معاون برنامه‌ریزی و اقتصاد حمل و نقل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با اشاره به فعالیت‌های مرکز آموزش راه‌آهن، افزود: این مرکز که با سابقه حدود 70 ساله و همپای آموزش و پرورش کشور فعالیت کرده است، تاکنون عمده کار خود را حول دانشگاه‌های تهران متمرکز کرده، اما اخیراً مکاتباتی را با همه رؤسای مراکز آموزشی و پژوهشی کشور انجام دادیم که این تعامل به‌صورت گسترده اتفاق افتد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر خوزستان به‌عنوان استانی با کامل‌ترین زیرساخت حمل و نقلی اعم از بندر، ریل، جاده و هواپیما در حد مطلوب مطرح است، گفت: با این وجود باید بدانیم پتانسیل بار در خوزستان چقدر است که بررسی چنین مسائلی به مطالعه نیاز دارد و بهترین مکان برای انجام این مطالعات نیز دانشگاه است.
توسعه و نوسازی ایستگاه‌ها در دستور کار راه‌آهن
معاون برنامه‌ریزی و اقتصاد حمل و نقل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: در حال حاضر توسعه و نوسازی ایستگاه‌های راه‌آهن در دستور کار قرار دارد. البته نگاه ما باید به راه‌آهن‌های خوب دنیا باشد نه آنکه فقط ظاهر کمی تغییر کند؛ بنابراین به یک بازنگری اساسی در این زمینه نیاز است. البته مشاور خارجی نیز برای این طرح گرفته شده که رقم‌های بالایی را مطالبه کردند و منطقی است.
رسولی خاطرنشان کرد: اکنون مطالعات ایستگاه‌ها و فضاهای پیرامونی در حال انجام است که در شهرهای مشهد و تهران به صورت پایلوت پیاده‌سازی شود. به نظرم این یک تعصب منطقی است که وقتی پتانسیل لازم در یک حیطه در کشور وجود دارد، از توان متخصصان داخلی استفاده کنیم.
تأکید بر انتقال فناوری و تجربه در قراردادهای تحقیقاتی
وی با تأکید بر لزوم توجه به ملاحظات اجتماعی و سیاسی در اجرای طرح‌های مطالعاتی، خاطرنشان کرد: باید ضمن پرهیز از حاشیه‌ها سعی کنیم که قراردادها در کنار یک دانشگاه معتبر ایرانی منعقد شود که یک انتقال فناوری و تجربه ایجاد و در دوره بعد این دانشگاه بتواند پایه و مبنای کار قرار گیرد؛ اکنون به سمت دانشگاه دست یاری دراز می‌کنیم و واقعیت این است که آن را یک بازی برد – برد می‌دانیم که می‌توانیم از آن برای توسعه حمل و نقل ریلی در استان استفاده کنیم.
نیاز به مطالعات گسترده در زمینه قطارهای حومه‌ای
معاون برنامه‌ریزی و اقتصاد حمل و نقل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه موفق شدیم در برنامه ششم مصوبه تأسیس شرکت قطارهای حومه‌ای را در راه‌آهن اخذ کنیم، گفت: تاکنون سازمان قطارهای حومه‌ای در راه‌آهن وجود نداشت اما قطار آن را داشتیم. به‌طور مثال خطوط ریلی اهواز – سربندر یا اهواز – اندیمشک را هیچ‌وقت شهرداری نمی‌تواند تحت عنوان مترو انجام دهد و این خطوط در حیطه سازمان قطارهای حومه‌ای تعریف می‌شوند.
رسولی با بیان اینکه توسعه این قطارهای حومه‌ای، اثرات اجتماعی و اقتصادی آن‌ها و ... نیازمند مطالعات گسترده‌ای است، گفت: هم در زمینه‌های مطالعاتی و آموزشی و هم در ارتباط با آموزش و مسائل اجرائی راه‌آهن، دانشکده‌های مهندسی، اقتصاد و دیگر دانشکده‌های دانشگاه شهید چمران اهواز می‌توانند با راه‌آهن تعامل داشته باشند؛ مدل‌های این همکاری نیز می‌تواند با توجه به صرفه اقتصادی آن تعریف شود.
وی با بیان اینکه اکنون در اکثر شهرهای دنیا چند ایستگاه قطار وجود دارد، افزود: این در حالی است که در تهران تنها یک ایستگاه قطار مستقر است که همان را هم تحمل نمی‌کنیم؛ با یک سرمایه‌گذار توافقاتی انجام شده است و زیباسازی ایستگاه راه‌آهن اهواز به زودی آغاز می‌شود.
مدل تعامل و همکاری راه‌آهن با دانشگاه‌ها
همچنین در این نشست سیدمصطفی داوری مدیرکل مرکز تحقیقات و آموزش راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، با بیان اینکه تجربه مرکز تحقیقات نشان می‌دهد که موارد موفق تحقیقاتی که به صنعت رسیده، روی این نکته تمرکز نداشته که پروژه دست کدام دانشگاه بوده بلکه کدام استاد اهمیت داشته است، گفت: به عبارت دیگر پژوهش‌های ما استادمحور است تا دانشگاه‌محور. دانشگاه‌هایی که اساتید با پشتکار و مسلط در حیطه‌های تخصصی دارند، کارهای موفقیت‌آمیزتری انجام می‌دهند.
وی افزود: به‌طور مثال دانشگاه آزاد قزوین که یکی از شعب دانشگاه آزاد است به دلیل فعالیت‌های گسترده در زمینه رباتیک سرآمد شده و یا دانشگاه خواجه نصیر تهران در بعضی رشته‌ها مانند الکترونیک بیشتر خود را نشان داده است. ما از ابتدا مشخص نمی‌کنیم که هر دانشگاه در چه حیطه‌ای همکاری داشته باشد و روند کار در تعامل با همه دانشگاه‌های کشور در حوزه‌های مختلف تکنیکی، اقتصادی، اجتماعی و ... است.
مدیرکل مرکز تحقیقات و آموزش راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه دانشگاه شهید چمران اهواز می‌تواند در زمینه‌های مورد علاقه اساتید خود هم در حیطه مسائل فنی، اقتصادی و اجتماعی با توجه به تنوع رشته‌ها در این دانشگاه همکاری‌هایی را ایجاد کند، گفت: یکی از مواردی که اخیراً برای ما مطرح است، رسوب اطلاعات در حوزه‌های تخصصی است که به‌طور مثال یک دانشگاه در حوزه خاصی بتواند به راه‌آهن مشاوره دهد و در یک حیطه مشخص اشتهار پیدا کند.
داوری ادامه داد: اگر حوزه‌های مورد علاقه در یک تعامل نزدیک شناسایی شود، می‌توانیم متناسب با آن پروژه‌های همکاری را تعریف کنیم که می‌تواند در زمینه‌های متنوعی از اقتصاد حمل و نقل، برنامه‌ریزی، فعالیت‌های صنعتی، ناوگان و ... باشد.
همچنین در این نشست صادق تخمه‌چیان معاون مدیرکل در امور حمل و نقل داخلی راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، با بیان اینکه فعالیت‌های آموزشی در راه‌آهن به حدود 80 سال پیش هم‌زمان با تأسیس راه‌آهن برمی‌گردد، گفت: در حال حاضر آموزش‌های ضمن خدمت، بدو خدمت و مدیریتی با توجه به سیاست برون‌سپاری به بخش‌های توانمند فنی واگذار شده است.
وی تصریح کرد: دانشگاه شهید چمران می‌تواند در تأمین نیازهای آموزشی بخش‌های پایه‌ای، بازرگانی، فناوری اطلاعات، پایه‌های فنی، کنترل مخابرات، ابنیه‌های فنی و ... با اداره کل راه‌آهن جنوب همکاری داشته باشد. همچنین در بخش فنی نیز در صورت امکان تأمین استاد، منابع و نیازهای پایه آموزشی می‌توان از ظرفیت این دانشگاه استفاده کرد.
همچنین در این نشست دکتر غلامحسین خواجه رئیس دانشگاه شهید چمران اهواز، اظهار کرد: دانشگاه این آمادگی را دارد که ارتباط، تعامل و همکاری خود را با راه‌آهن گسترش دهد، زیرا در حال حاضر ارتباطات چندانی میان این مجموعه با دانشگاه وجود ندارد.
وی ابراز امیدواری کرد که با گسترش این ارتباطات همکاری‌های خوبی میان دانشگاه و مجموعه راه‌آهن جمهوری اسلامی شکل بگیرد.
همچنین دکتر ابراهیم حاجی‌دولو معاون پژوهش و فناوری دانشگاه شهید چمران اهواز، با بیان اینکه دانشگاه‌ها در دوره جدید علاوه بر آموزش، حوزه‌های پژوهش و فناوری را نیز به‌عنوان مأموریت خود مورد توجه قرار داده‌اند، گفت: تأکید مقام معظم رهبری و رئیس جمهور نیز بر این است که دانشگاه‌ها از مرحله تولید مقاله عبور کرده و به رسالت اصلی خود که رفع مشکلات صنایع و سازمان‌ها است، بپردازند.
وی با اشاره به پتانسیل راه‌آهن جنوب به عنوان باسابقه‌ترین راه‌آهن کشور پس از تهران به ظرفیت‌های مختلف صنعتی و اقتصادی در استان اشاره کرد و گفت: زمینه‌های تحقیقاتی بسیار گسترده‌ای برای اعضای هیأت‌علمی دانشگاه‌ها وجود دارد. ما همواره از توسعه همکاری‌ها با صنعت استقبال می‌کنیم، اما با توجه به سیاست تحقیقات مؤثر و نتیجه‌بخش دو الگوی تقاضامحوری و مأموریت‌گرایی باید مدنظر قرار گیرد.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه شهید چمران اهواز افزود: در واقع باید ببینیم چه الگویی برای همکاری‌های پژوهشی می‌توان تعریف کرد که این ارتباط مؤثر و نتیجه‌بخش باشد. در حال حاضر دو الگو وجود دارد که در حالت اول عناوین اولویت‌های تحقیقاتی به دانشگاه ارائه شده و اساتید بنا به تخصص خود پروپوزال ارائه می‌دهند که این یک الگوی جزیره‌ای و پراکنده از تحقیقات است، اما اکنون بیشتر بر مأموریت‌گرایی و برنامه‌محوری دانشگاه‌ها تأکید می‌شود.
ارتباط دانشگاه با راه‌آهن در قالب مأموریت تعریف شود
حاجی‌دولو تصریح کرد: به‌طور مثال دانشگاه شهید چمران می‌تواند برخی از نیازهای راه‌آهن را متناسب با ظرفیت‌ها و توانمندی‌های خود به‌صورت یک مأموریت چند ساله بر عهده بگیرد. در حال حاضر نیز بسیاری از وزارتخانه‌ها مانند نفت، این الگو را برای واگذاری پروژه‌های کلان و برنامه‌های تحقیقاتی خود به دانشگاه‌ها آغاز کرده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: اگر این ارتباط در قالب تعریف یک مأموریت شکل بگیرد، یک تیم تحقیقاتی با تخصص‌های مختلف و تعریف پروژه‌های متعدد، می‌تواند روی آن تمرکز و برنامه‌ریزی کند که در نهایت به یک نتیجه مشخص منتهی شود. به همین دلیل لازم است یک سنگ‌بنای دائمی و درازمدت با توجه به تخصص‌های موجود در دانشگاه بنا نهاده شود.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه شهید چمران اهواز همچنین با اشاره به فعالیت‌ها و ظرفیت دفتر آموزش‌های آزاد دانشگاه، گفت: این دفتر آمادگی دارد به طور سیستماتیک، هرگونه خدمات دوره‌های آموزشی مورد نیاز شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران را راه‌اندازی و ارائه دهد. در بخش فناوری نیز دانشگاه می‌تواند همکاری لازم را داشته باشد.
حاجی‌دولو با بیان اینکه دانشگاه شهید چمران اهواز سال گذشته 30 میلیارد تومان قراردادهای پژوهشی کلان با سازمان‌ها و صنایع مختلف داشته است، تصریح کرد: 6 پروژه با رقمی بیش از یک میلیارد تومان منعقد شدند که این پروژه‌ها، همه برنامه‌محور بودند و دانشگاه می‌تواند برای تهیه یک برنامه درازمدت با راه‌آهن همکاری کند.
همچنین دکتر ابراهیم مظهری مشاور عمرانی رئیس دانشگاه شهید چمران اهواز، با بیان اینکه برای اجرای برنامه‌های مدنظر راه‌آهن نیاز است که نماینده‌ای از این شرکت در طرح‌های جامع شهری حضور داشته باشد، گفت: احساس می‌کنم طرح‌های جامع شهری شامل مجموعه‌ای از ضوابط عددی است که اغلب اوقات در برخی شهرها جواب نمی‌دهد.
لزوم راه‌اندازی موزه راه‌آهن جنوب
وی افزود: در حال حاضر هر اتفاقی که برای خطوط داخل شهری می‌افتد، با این دیدگاه است که ایستگاه به خارج از شهر منتقل شود، خطوط آهن نیز هم در محدوده و هم در حریم شهری بدترین وضعیت را دارد و لازم است برای زیباسازی و بهسازی حاشیه خطوط نیز حتماً طرح تحقیقاتی در نظر گرفته شود.
مشاور عمرانی رئیس دانشگاه شهید چمران اهواز همچنین بر لزوم راه‌اندازی موزه راه‌آهن جنوب تأکید کرد و با اشاره به ابلاغ دستورالعمل دانشگاه سبز گفت: در این دستورالعمل مواردی مانند بهینه‌سازی مصرف سوخت، کاهش آلودگی‌ها و مدیریت هزینه‌ها مدنظر است به همین دلیل دانشگاه از گذشته به دنبال راه‌اندازی یک ترن بوده است.
برنامه دانشگاه برای راه‌اندازی ترن چرخ لاستیکی
مظهری با اشاره به تدوین طرح جامع دانشگاه قبل از انقلاب، تصریح کرد: هماهنگی‌هایی انجام و حتی نمونه‌هایی به دانشگاه ارسال شد که بتوانیم ترن چرخ لاستیکی را راه‌اندازی کنیم اما به دلیل تخصیص اعتبارات این پروژه با مشکل مواجه شد ولی به طور جدی در حال پیگیری است و از کمک‌های شرکت راه‌آهن هم از نظر اعتباری، مشاوره‌ای و ... استقبال می‌کنیم چراکه این پروژه می‌تواند پایلوتی برای شهر هم باشد.
وی موضوع دیگر را احیای آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌های دانشگاه عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه در قانون برنامه پنجم توسعه نیز آمده است که دستگاه‌های اجرایی و شرکت‌های دولتی و حتی خصوصی می‌توانند اعتبارات پژوهشی خود را برای تأسیس کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها در دانشگاه‌ها هزینه کنند، راه‌آهن می‌تواند از این نظر به تقویت زیرساخت‌های دانشگاه کمک کرده و خود از این امکانات استفاده کند.
به گزارش ایسنا، در پایان این نشست بر لزوم تدوین چارچوب‌ها و زمینه‌های همکاری برای تعریف پروژه‌های مشترک تأکید شد.
