دیدنی های رفسنجان، شهر طلای سرخ و سبز ایران

استان کرمان یکی از استان های بزرگ کشور است. در بخش مرکزی این استان بخشی وجود دارد که می خواهیم به بررسی و شناخت آن  تحت عنوان تاریخچه رفسنجان بپردازیم. این مکان به جز اینکه شهرستانی در بخش مرکزی استان کرمان است، در واقع شهری است صاحب جاذبه های فراوان و جالب. این مکان شهر رفسنجان است. شهر رفسنجان با قدمت دیرینه خود در واقع از جاذبه های گردشگری استان کرمان محسوب می شود و دیدنی های رفسنجان بیشمار می باشد. از امتیازات این منطقه می توان به مس(طلای سرخ) و پسته(طلای سبز) که سوغات رفسنجان است، اشاره کرد. البته رفسنجان به قطب دانشگاهی ایران نیز معروف است چرا که دانشگاه های مطرحی در رشته های مختلف در خود در آب و هوای رفسنجان دارد.

تاریخچه رفسنجان زیبا

در گذشته رفسنجان، به بهرام آباد معروف بوده است. البته برخی از مفسران دوران آغازین اسلام این منطقه را با نام اناس یاد کرده اند.  در تاریخچه رفسنجان آمده است که رفسنجان در واقع معرب شده رفسنگ کان است. این نام در واقع بیشتر در ارتباط با ذخایر زیرزمینی این منطقه انتخاب شده چرا که رفسنگ به معنای مس و کان به معنای معدن است که پس از معرب شدن به رفسنجان تغییر پیدا کرده است. در همسایگی شمالی این منطقه زرند است و از غرب با شهر بابک هم جوار می باشد. سیرجان و بردسیر نیز در نزدیکی این شهر واقع اند. فاصله دیدنی های رفسنجان با کلانشهر کرمان 110 کیلومتر است.

آب و هوای رفسنجان دیدنی و بکر

آب و هوای رفسنجان نیمه کویری است. تابستان هایش گرمایی کویری و زمستان هایش سرمای نسبتا زیادی دارد. در نتیجه بازه تغییرات دما طی سال در این منطقه زیاد است. زمستان ها، برف زمین هایش را سفید می کند. کمترین دمای این ناحیه در حدود 17-18 درجه زیر صفر و بیشترین دمای آن حدود 43 درجه بالای صفر گزارش شده است. اما این منطقه جز شهرهای آلوده محیط زیستی محسوب می شود و علتش این است که معادن استخراج فلزات معدنی دود و آلودگی را تا فواصل زیادی وارد هوا می کنند و از طرفی باغات فراوان پسته که برای زدودن آفاتشان سم پاشی های وسیعی انجام می دهند، آلودگی ایجاد می کنند. این عوامل دست به دست هم داده اند تا آلودگی محیط زیستی این منطقه را بالا ببرند.

طلای سبز ایران، پسته

یکی از محصولات و سوغات رفسنجان، پسته است. پسته ای که در این منطقه می روید از مرغوب ترین نوع آن در جهان است که جنبه صادراتی دارد. اصلا یکی از دلایلی که باعث شده تا نام رفسنجان در دنیا پرآوازه شود، پسته آن است. باغ های پسته بیش از 60 درصد از کارکنان این شهر را در خود مشغول کرده است. از آنجا که 65 درصد پسته جهان در این ناحیه تولید می شود، این صنعت به صورت بومی درآمده و ماشین سازی های قدرتمندی در این زمینه در ایران فعالیت می کنند که محل استقرار آن ها در تاریخچه رفسنجان بیشتر در کرمان و رفسنجان است.

طلای سرخ ایران، مس

سرچشمه منطقه ای است در حوالی 50 کیلومتری رفسنجان که در ناحیه مرکزی رشته کوه زاگرس واقع است. این ناحیه یکی از بزرگترین قطب های تولید کننده مس جهان است. زمان تشکیل سنگ های معدن مس سرچشمه چیزی در حدود 25 میلیون سال است. این ناحیه روی کمربند جهانی مس قرار دارد. در این معدن به جز مس، طلا و مولیبدن نیز موجود است. معدن مس سرچشمه در واقع جاذبه اقتصادی و قطب مهم صادراتی ایران در بین دیدنی-های رفسنجان محسوب می شود.

جاذبه های گردشگری در تاریخچه رفسنجان

پارک ها و فضای سبز

این شهر را می توان جز شهرهای سبز به شمار آورد چرا که در سطح شهر، پارک ها و فضاهای سبز زیادی به چشم می خورد. به عنوان مثال پارک لاله، بوستان ریاست جمهوری، بوستان جوان، بوستان مادر و پارک معلم را می توان نام برد. اگر به رفسنجان سفر کردید از این جاذبه های زیبا حتما دیدن کنید و از فضای خانوادگی این پارک ها و بوستان ها لذت ببرید. بوستان های این شهر زیبا و دوست داشتنی به دلیل اینکه نسیم های دل انگیزی در آن ها می وزد، بسیار فضای دلنشینی دارند و سوغات رفسنجان هم معروف می باشد.

سینماها در تاریخچه رفسنجان

از دیدنی های رفسنجان می توان به سینماهای آن اشاره کرد چرا که این منطقه از مناطق پیشگام در عرصه سینما قبل از انقلاب است. سینماهای امید و آسیا جز اولین سینماهایی بودند که در ایران تاسیس شدند. بعد از جریان انقلاب اسلامی سینماهای رفسنجان را به آتش کشیدند. این مهم باعث شد تا این منطقه تا مدت ها از سینما محروم باشد. در حال حاضر این شهر دارای سه سینماست سینما آزادی، سینما افصح هجری و سینما گلستان. سینما گلستان یکی از سینماهای دیجیتال کشور در تاریخچه رفسنجان است.

موزه ها

موزه های ریاست جمهوری و مردم شناسی و خوشنویسی از جاذبه های شهر رفسنجان می باشند. اگر به موزه گردی علاقمندید، موزه های نام برده راضی تان خواهند کرد و می توانید از این شهر سوغات رفسنجان را تهیه کنید.

هتل ها و مراکز اقامتی در تاریخچه رفسنجان

هتل الماس، هتل رفسنجان، مهمانسرای جهانگردی، هتل هیلان، هتل سنتی حاج آقا علی. در میان هتل های نام برده، دو تای آن ها جاذبه ای خاص در پرونده این شهر محسوب می شوند. هتل هیلان به عنوان بهترین هتل شهرستان و استان انتخاب شده است. اما هتل سنتی حاج آقا علی بزرگترین هتل خشتی تاریخی جهان می باشد. این جاذبه گردشی در میان دیگر جاذبه های رفسنجان جهانی است و توریست های خارجی را در آب و هوای رفسنجان به خود جذب می کند.

مکان های زیارتی

جاذبه های زیارتی این منطقه نسبت به وسعتش بسیار زیادند. اگر علاقمند به سیاحت و زیارت هستید بلاشک رفسنجان این خواسته را به نحو احسن برآورده خواهد کرد.

-امامزاده بی بی مریم و امامزاده بی بی زینب: در محلی به نام گریسکان و حد فاصل جاده رفسنجان-دره می توان مقبره این دو امامزاده را زیارت کنید.

-امامزاده عباس: در کنار رودخانه گیودری واقع است که تحت حوزه استحفاظی بردسیر است. این مکان هم فال است و هم تماشا! چراکه بعد از زیارت می توانید زیراندازی کنار رودخانه پهن کنید و از فضای دلنشین این منطقه در بین دیدنی های رفسنجان لذت ببرید.

-امامزاده شاهزاده علی اصغر و امامزاده بی بی صفیه: در نزدیکی فراهان و دهستان فرمهین واقع است. این اثر که قدمتی 1000 ساله دارد در سال 1386 به عنوان آثار ملی ایران ثبت گردید.

-امامزاده عبدالله: ایشان از فرزندان امام موسی کاظم هستند. مقبره ایشان در روستای دره واقع است.

-امامزاده حکیم علی خیام هشتم

-امامزاده رضا معروف به سید غریب

-امامزاده بی بی گوهر

-امامزاده بی بی حیات

-امامزاده سید ابراهیم معروف به شاه چهل تن

جاذبه های طبیعی

-بزرگترین جنگل مصنوعی جهان(باغات 120 هزار هکتاری پسته)

-ییلاق سرچشمه

-معادن عظیم مس در سرچشمه

-داوران

-دره در

-منطقه راویز

-چاه دریا

-غار میرزا: جاذبه ای که قدمت قندیل های آن میلیون ها سال تخمین زده شده است. این غار در 30 کیلومتری شهر رفسنجان و در قسمت شمال شرقی این شهر واقع شده است. استالاگمیت های این غار بسیار زیبا و منحصر بفرد هستند و سن برخی از آن ها به میلیون ها سال می رسد. فضای تالار آن حدودا 40X10 است و دارای 8 تالار اصلی و 4 تالار فرعی است. هر یک از این تالارها فضایی خاص و هیجان انگیزی در بین دیدنی های رفسنجان دارند که خاص خودشان است و وقتی به تالار دیگری پا می گذارید حال و هوایی دیگر در آن حکم فرماست. از جاذبه های خاص این غار قندیل های بلند آن است که برخی ارتفاعی در حدود 4 متر داند که کف را به سقف متصل می سازند. این غار زیبا به دلیل آب و های مرطوب و گرمی که دارد محدودیت فصلی برای غارنوردان ندارد.

-تنگه راگه: جاذبه ای مسحور کننده از نقاش ماهر عالم هستی! این تنگه را با نام دره راگه نیز می شناسند. این جاذبه طبیعی از لحاظ داشتن فضایی منحصر بفرد بسیار خاص و بی مانند است چرا که شب های این تنگه آسمانی پر از ستاره است. حیاط وحش این منطقه بسیار خاص است. دالانی پر از شگفتی و زیبایی که ذهنتان را تسخیر خواهد کرد. این تنگه 20 کیلومتر طول و 80 متر عمق دارد.

جاذبه های تاریخی

جاذبه های تاریخی در تاریخچه رفسنجان با اینکه در طول تاریخ مورد غارت و هجوم قبایل دیگر قرار گرفته، بسیار غنی است. گذشته آباد و پر رونق این منطقه سبب شده تا در گوشه و کنار آن آثار تاریخی به وفور وجود داشته باشد.

-قیصریه رفسنجان: قیصریه شاه بهرام در بخش شرقی بازار این شهر واقع شده است. این بنا یادگاری است که از دوران آل مظفر در تاریخچه رفسنجان به جای مانده است. این مکان در گذشته متعلق به فردی به نام شاه بهرام بوده است.

-کاروانسرای کبوتر: این کاروانسرا در جاده اصلی رفسنجان به کرمان و در روستای کبوترخان ساخته شده است. این مکان از جاذبه های معروف این منطقه به حساب می آید. مفسران درباره قدمت این اثر اتفاق نظر ندارند. برخی آن را به ابتدای دوره زندیه نسبت می دهند در حالیکه برخی دیگر معتقدند که این بنا متعلق به دوران صفویه است. مساحت این عمارت در حدود 2000 متر مربع است که از این مقدار در حدود 1600 متر مربع آن فضای سر پوشیده و الباقی حیاط است. بنا به گفته برخی گنج علی خان والی کرمان به دستور شاه عباس چندین کاروانسرا در مسیر کرمان-یزد ساخت که یکی از آن ها همین کاروانسرا می باشد.

-خانه حاج آقا علی: حاج آقا علی بزرگترین تاجر دوره خود بوده است. ایشان که به زعیم الله رفسنجانی معروف بودند در سال 1136 هجری شمسی این اثر را بنا نهادند. این خانه دارای 86 اتاق است. این ساختمان دارای 4 بخش اصلی است: شاه نشین، حوضخانه، پاییزی و زمستانی. عمده رفسنجان جز ملک خصوصی حاج آقا علی بوده است اما روایت است که ایشان همچنان ساده زیست بوده اند. ایشان با ممالک شرقی چون هند و چین داد و ستد داشته است. حاج آقا علی بعدها امین التجار لقب گرفتند و نام خانوادگی فرزندانش امینیان در تاریخچه رفسنجان گذاشته شد.

-بادگیر معین

-غار طوطیان

-قلعه جنت آباد نوق

-معبد آناهیتا: یک معبد آناهیتای دیگر در ایران! البته این جاذبه اکنون به قلعه دزدان مشهور است چون در دوره قاجار از این قلعه، دزدان و راهزنان به عنوان پناهگاه استفاده می کرده اند. تاریخ ساخت این قلعه به هزاره اول قبل از میلاد در آب و هوای رفسنجان بر می گردد.

-آب انبار مرادی: جاذبه آب انبار مرادی در خیابان بهشتی و جنب مسجد امام واقع است. این اثر به جا مانده از عهد قاجار در سال 1383 به ثبتِ ملی رسید. قدمت این سازه به 120 سال می رسد. سازنده این اثر در واقع همان سازنده بیمارستان مرادی است. نام این شخص، بی بی سلطان مرادی است. آب انبار مرادی از چند بخش تشکیل شده است. سر در، راه پله ها، تهویه(شامل بادگیر است) و پاشیر(محل شیر آب) بخش هایی هستند که مجموعا آب انبار را تشکیل داده اند. قسمت راه پله ابتدا مستقیم بوده ولی بعد از مرمت به شکل ال درآمده است. قسمت راه پله این جاذبه تاریخی کاملا تاریک است و فقط یک روزنه کوچک نور در گوشه سقف آن تعبیه شده است. باریکه های نور وقتی در تاریکی محضِ راه پله ها می تابند، منظره ای به یاد ماندنی و کمی مخوف ایجاد می کنند! مقصد این راه پله ها مخزن آب انبار است. بعد از گذشتن از 52 پله راه پله های تاریک ما را به مخزن آب انبار می رسانند. راه پله ها را که پشت سر بگذاریم، مسیری U شکل رو به روی ماست. این مسیر را هم طی می کنیم و دیواره های مخزن پیداست. البته بعد از مرمت دیواره مخزن را برداشته اند و فقط بخش کوچکی از این دیواره در بین دیدنی های رفسنجان باقی مانده است.

-کاروانسرای قطب آباد: از جاذبه های تاریخی دیگر شهر رفسنجان می توان به کاروانسرای قطب آباد اشاره نمود. البته این کاروانسرا به نام دیگری نیز مشهور است. کاروانسرای وهاب زاده نام دیگر این کاروانسراست. تاریخ شناسان قدمت این اثر را در حدود 400 سال و بیشتر تخمین زده اند. علت شهرت نام دوم یعنی وهاب زاده آن است که سابقا این اثر به شخصی به نام وهاب زاده تعلق داشته و از همان دوران این لقب بر روی آن مانده است. این اثر تاریخی در دوران صفویه ساخته شده و به نظر می رسد در مجاورت آن بازار قطب آباد بوده است اما متاسفانه امروزه دیگر اثری از بازار در بین دیدنی های رفسنجان بر جای نمانده است.

-عمارت باقری: از آنجایی که شهر رفسنجان یر از خانه های قدیمی و تاریخی است، عمارت باقری نیز یکی دیگر از این جاذبه هاست. این عمارت تقریبا در اواخر حکومت قاجار شکل گرفته است. مساحت آن در حدود 20 هزار متر مربع است که از این مقدار 2600 متر آن بناست و الباقی آن با هنر باغ آرایی دوران قاجار مزین شده است. بنای این اثر در سه طبقه و به شکل ایوان دار ویلایی در آب و هوای رفسنجان ساخته شده است.

دانشگاه ها و موسسات عالی

رفسنجان شهری دانشگاهی است و دانشگاه های مهمی در آن واقع است. هر یک از این دانشگاه ها از لحاظ رتبه علمی در جایگاه بسیار بالایی قرار دارند. در همین راستا آموزش در این منطقه از کیفیت بالایی برخوردار است. از دانشگاه های معروف و مطرح این شهر که خواهان زیادی دارد می توان به موارد زیر در تاریخچه رفسنجان اشاره کرد:

-دانشگاه علوم پزشکی

-دانشگاه ولی عصر

-دانشگاه پیام نور

-دانشگاه آزاد اسلامی

دانشگاه نرجس خاتون

دانشگاه علمی کاربردی خانه کارگر

-دانشگاه فنی حرفه ای

موسسه آموزش عالی کار

-موسسه آموزش عالی مفاخر

موسسه آموزش عالی میثاق

موسسه آموزش عالی علامه جعفری