لادن گیاهی-متخصص تغذیه
در کودکان و نوجوانان نیز جدایی والدین، فشار مدرسه و نگرانیهای مربوط به دوران بلوغ از عوامل شایع ایجاد استرس هستند. اعتیاد به موادمخدر و پر کاری غده تیروئید نیز باعث تشویش و نگرانی میشوند.
علائم استرس
استرس باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی و در نتیجه ابتلای سریع به بیماریهای خفیفی مثل سرماخوردگی، زخم سرد، اختلالات خواب و در نتیجه خستگی روزانه، سر درد، سوءهاضمه، ترس، تحریکپذیری و افزایش ضربان قلب میگردد. استرس در افراد مختلف میتواند باعث کاهش یا افزایش اشتها گردد. استرس در کودکان نیز غالباً باعث ایجاد اختلالاتی در غذاخوردن میشود.
درمانهای رایج استرس
در مرحله اول باید علت اصلی و زمینهای استرس پیدا شود و در جهت رفع آن اقدام شود. بنابراین مشاوره، دور شدن از عوامل ایجاد کننده فشار، درمان دارویی، تکنیکهای آرام بخش و انجام برنامههای منظم ورزشی برای تخفیف و کنترل استرس توصیه میشوند.
مواد غذایی مفید برای رفع استرس
ویتامینB و استرس
غلات کامل، غلات صبحانه سبوسدار و برنج قهوهای از منابع غنی ویتامینهای B هستند. این مواد غذایی به تغذیه سیستم عصبی کمک میکنند و فیبر نامحلول موجود در این مواد غذایی به پیشگیری از یبوست و اختلالات گوارشی ناشی از استرس کمک میکند. حداکثر 60 درصدکالری روزانه باید از این مواد غذایی نشاستهای تامین شود، و در هر سه وعده غذایی از این گروه غذایی استفاده گردد.
میوه و سبزی و استرس
میوهها و سبزیها حاوی ویتامین C و E، ویتامینهای گروه B، کلسیم، آهن، روی، پتاسیم، مس و فیتونوترینتهایی چون کاروتنوئیدها و بیوفلاونوئید هستند. این مواد به افزایش توانایی بدن در مبارزه با بیماریهای قلبی، برخی سرطانها و عفونتها کمک میکند. دریافت حداقل 5 واحد میوه و سبزی در روز توصیه میشود.
پروتئین و استرس
گوشت بدون چربی، مرغ و بوقلمون بدون پوست، ماهی سفید و ماهی روغنی، تخممرغ، شیر و فرآوردههای لبنی کم چرب، حبوبات، توفو و پروتئینهای گیاهی از منابع عالی پروتئین بدون چربی هستند. دریافت 2 تا 3 واحد منابع غذایی غنی از پروتئین در روز لازم است.
مواد غذایی که باید در استرس پرهیز شوند
چربی و استرس
روغنها و چربیها باید در حد اعتدال مصرف شوند. مواد غذایی حاوی چربی اشباع نیز باید محدود شوند و به صورت کاملا کنترل شده مصرف گردند. فرآوردههای گوشتی چرب مانند همبرگر، سوسیس، فرآوردههای لبنی پر چرب، بیسکویت، کیک و دسرهای آماده جزء این دسته از مواد غذایی هستند. این مواد غذایی باعث افزایش سطح کلسترول و افزایش خطر بیماریهای قلبی میشوند. ضمن آنکه مصرف زیاد غذاهای چرب باعث افزایش وزن نیز میشود. اضافه وزن خود میتواند مشکلات فیزیکی و روحی را به دنبال داشته باشد که باعث تشدید استرس میشود.
کافئین و استرس
نوشیدنیهای کولادار، قهوه، چای و داروهای سرماخوردگی که حاوی کافئین هستند باعث تحریک سیستم عصبی میشوند. دریافت زیاد کافئین باعث لرزش، تعریق شدید، افزایش ضربان قلب و تنفس تند و اختلال در خواب میگردد. کاهش مصرف این مواد باید به تدریج صورت گیرد تا از بروز علائم ناشی از ترک آن، چون سردرد و خستگی جلوگیری شود. کاهش مصرف نوشیدنیهای کافئیندار به یک لیوان در روز یا کمتر به برطرف شدن علائم فوق کمک میکند.
سایر اقدامات جهت رفع استرس
- عصاره گل شاه پسند خاصیت آرام بخش دارد و این گیاه برای آرامش اعصاب مفید شناخته شده است.
- بتونیکا (wood betony) گیاهی است که اثرات آرام بخشی آن بر سیستم اعصاب شناخته شده و برای درمان خستگی تجویز میشود. پودر این گیاه به صورت کپسول تهیه شده است.
- گل محمدی اثر آرام بخشی قوی دارد و افزودن آن به نوشیدنیها و یا غذاهایی که به هنگام عصر و شب مصرف میشوند، به خوابیدن راحت کمک میکند.
- تنتور و دم کرده گل بابونه باعث آرامش اعصاب و بهبود وضعیت خواب میشود. نوشیدن آن قبل از خواب توصیه میشود.
- دریافت برخی ویتامینها و مکملها به تقویت بدن علیه مبارزه با اثرات استرس کمک میکند.