دکتر محمد مهدی روحانی، مدیرعامل سرای ابریشم با تاکید بر اینکه طی مطالعات دقیق و گسترده و نیازسنجی از مشتریان، این مجموعه عزم تحول در تجارت خود کرده است، گفت: «ما بعد از سالها فعالیت سرای ابریشم احساس کردیم باید به دنبال ایدههای نو برویم. این تغییرات با توجه به رفتار مشتری طراحی شده است؛ نیاز به ارائهی مبلمان اکسسوری و سایر ملزومات طراحی داخلی در کنار فرش احساس میشد. بنابراین به این مصمم شدیم ایدههای نو و راهکارهای جدیدی در زمینه طراحی دکوراسیون و محصولات مرتبط با طراحی منزل ارائه کنیم. پس تمام پایههای تجارت قبلی را کنار گذاشتیم و مفاهیم جدیدی را پیدا کردیم.»
بازگشت به جوهره «سرای ابریشم»
سرای ابریشم برای این تغییرات بنیادین نیاز داشت به جوهرهی برند خود بازگردد. آنها چهار عنصر اصلی برند خود را در نظر گرفتند عناصری که با یکدیگر نیز در پیوندی نزدیک هستند:
1- زنان
زنان به عنوان بزرگترین و مهمترین طبقه مشتریان سرای ابریشم، مدنظر بودهاند. ایجاد فضایی برای خرید آسان و مطلوب آنان برای این مجموعه همواره از اهمیت بالایی برخوردار بوده است.
2-انتخاب
امکان انتخاب بیشتر در بازار موجب رضایتمندی مشتریان خواهد بود. از طرفی این قدرت انتخاب به آنان احساس توانمندی می دهد. ارزانی و فراوانی محصولات نیز به عنوان مولفههایی برای افزایش حق انتخاب مشتری مدنظر سرای ابریشم قرار دارد.
3- توانمندسازی زنان
تولیدات زنان هنرمند و صنعتگر موجب توانمندی بیشتر این بخش از جامعه ایرانی خواهد شد. این مجموعه تاکید دارد پیش نیازهای بازار خود را از تولیدکنندگان زن تامین کند. سرای ابریشم میخواهد بستر توانمندسازی و ارائهگر چهرهی واقعی زن توانمند ایرانی باشد.
4- هنر
ارائه و توسعه هنر اصیل ایرانی یکی از مهمترین مسوولیتهای سرای ابریشم است. این مجموعه در تجارت جدید خود تمام سهم تولید را به دست هنرمندان ایرانی خواهد داد.
مدیرعامل سرای ابریشم تاکید میکند: «ما فقط در صنعت فرش نیستیم. ما در حوزه زیبایی تجارت میکردیم و حالا به طبع تغییرات مجموعه، این دایره را گستردهتر کردهایم. نتیجهی این کار توسعه هنر ایرانی است. بلورگر، شیشهگر و مبلساز و همه هنرمندان ایرانی در محصولات پیشنهادی ما به مشتری نقش دارند.»
به نظر میرسد اگر سرای ابریشم بتواند چیدمانی مبتنی بر هنر ایرانی یا قیمت مناسب و کیفیت مطلوب ارائه دهد، حرفهای زیادی برای گفتن خواهد داشت.
انتقال فرهنگ ایرانی به دل جامعه
فرش ایرانی با داستانهای ایرانی عجین است. قالی و دار قالی از قدیم در خانههای ایرانی بود و بخشی از هویت خانه را شامل میشد. هیچ ایل ایرانی را بدون قالی مختص خود نمیتوان یافت و هر قالی ایرانی داستانی در پس خود دارد.
مثلا قالی قشقایی؛ در ایل قشقایی زن ایرانی ستون خانواده است؛ زنی هنرمند و توانمند که هم در کنار پرورش فرزندان مسوولیت تولید لبنیات و سایر مایحتاج خانواده بر دوش او است و در عین حال هم قالی میبافد و هم صنایع دستی خلق میکند. داستان این قالیها و این صنایع دستی هنوز خوب شنیده نشده است.
دکتر روحانی: «صنایع دستی ایرانی هم میتواند مثل فرش ایرانی ارزش افزوده بالایی تولید کند. به ویژه که فرهنگ ایرانی را هم منتقل میکند. ما اگر روی زندگی به سبک ایرانی تمرکز کنیم، میتوانیم فرهنگ ایرانی را منتقل کنیم.
در جای جای صنایع دستی وهنر ایرانی حیای شرقی، عشق و صلح، زیباییهای طبیعت، دوستی با محیط زیست و... موج میزند. رویکرد جدید سرای ابریشم درواقع آغاز ارائهی فلسفهی ایرانی و فرهنگ زندگی ایرانی به جهان است.»
جامعه هدف
یکی از ویژگیهای مثبت سرای ابریشم که با وجود تغییرات کلی مجموعه، ثابت خواهد ماند، توجه ویژه به قشر متوسط جامعه است. پایه و اساس پیشرفت هر جامعهای طبقه متوسط آن هستند. بخش پویای جامعه که نیروی کار و فکر را در دل خود دارند و طبقه الیت از این طبقه سربر میآورد. «تجربه نشان داده تجارتهایی که تنها به موفقیت خودشان فکر میکنند، چندان ماندگار نیستند اما تجارتهایی که فلسفهشان تلاش برای بهتر کردن وضع جامعه است، در درازمدت موفقترند.»
موقعیت مناسب مجتمع تجاری
سرای ابریشم به لحاظ موقعیت جغرافیایی شرایط متفاوتی دارد. موقعیت این مجتمع تجاری در قلب بازار تهران (تقاطع خیابان 15 خرداد و شهید مصطفی خمینی) استراتژیک هست. بازار تهران بیش از یک چهارم حجم معاملات بازار را در کل کشور در اختیار دارد و از این جهت مرکز ثقل بازار ایران محسوب میشود. مشتریان سرای ابریشم از این نقطه به راحتی به بازارهای مختلف مثل بازار پرده فروشان، روسری فروشان، تیمچه و ... دسترسی پیدا میکنند.
حمایت از تولید داخلی
سرای ابریشم از تولیدکنندههای داخلی برای مشارکت با این مجموعه و عرضه محصولاتشان به ایرانیان دعوت کرده است. دکتر روحانی می گوید: قصد داریم یک همبستگی بین تولیدکنندگان داخلی ایجاد کنیم و به آنها افق بدهیم که یک برند ایرانی در حوزه هوم دکوریشن داریم. به شخصه معتقدم این یکی از حوزههایی است که مغفول مانده و کاری در آن انجام نشده است.
موانع رونق کالای ایرانی
موفقیت بسیاری از محصولات غربی در بسته بندی جذاب و ارائهی مطلوب به مشتری است. محصولات ایرانی در بسته بندی دچار ضعف عمده هستند. این پتانسیل بهبود بستهبندی در کشور ما وجود دارد مثلا هنر حصیربافی مردم مرزنشین ایران در سیستان و بلوچستان میتواند صنعت بسته بندی ما را متحول کند.
مشکل دیگر محصولات ایرانی روایت نکردن است. در دنیا برای هر برند و محصولی Telling Story یا روایت یک داستان از ضروریات است. مثلا ما در نقاط مختلف ایران فرشهایی داریم که ذهنی بافی میشوند. اما بسیاری از مردم از روایتهای جذابی که پشت آنها هستند، بیخبرند.
سرای ابریشم قصد دارد روایت جدیدی از محصولات ایرانی بدهد. تا هنر و صنعت ایران را به جهان معرفی کند.
ری برندینگ با حفظ اعتبار قبلی
تغییر لوگو، کارکرد و چهرهی هر برندی میتواند اعتبار و شهرت آن برند را تحت تاثیر قرار دهد.
مدیرعامل سرای ابریشم امیدوار است با کمک رسانهها از این مرحله به سلامت عبور کنند: «ما روز پنجم بهمن در مراسمی با حضور نخبهگان کشور تغییرات بنیادین در سرای ابریشم را رسما اعلام میکنیم. اما برای آن که به مردم اطلاع بدهیم چرا هویت بصری زبانی و کلامی برند را تغییر داده ایم و به ساختارهای نو رو آوردهایم. نیازمند رسانهها هستیم و دست آنها را به گرمی میفشاریم. البته هر تغییر مشابه یک جراحی است و طبیعیست که جراحی بدون خونریزی خواهد بود. اما مطمئنا در درازمدت مجموعه سرای ابریشم به اهداف مدنظرش دست خواهد یافت و در سه سال آینده ما را در یک افق جهانی خواهید دید.»