دست‌بندهای الکترونیکی، ماشین‌های مجهز به GPS، ردیابی محل اختفای جرم، شناسایی اجساد بی‌هویت، بیرون کشیدن راز قتل از یک لکه خون قدیمی و بسیاری از مسائل دیگر که این روزها زندگی آدم‌ها را تغییر داده، گوشه کوچک از خدمتی است که فناوری به شهروندان عرضه کرده است.
به گزارش خبرنگار ایرنا، سازمان زندان‌ها از سال 1370با مجهز شدن به رایانه، استفاده از فناوری اطلاعات را جهت پیشبرد اهداف خود آغاز کرد.
رئیس سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی کل کشور روز چهارشنبه در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار گروه علمی ایرنا به تشریح فناوری‌هایی پرداخت که این سازمان، برای مدیریت بهتر بر زندان‌ها و زندانیان از آنها استفاده می‌کند.
«علی‌اصغر جهانگیر» افزود: اکنون فناوری‌های نوین در زمینه سامانه‌ها، سخت‌افزار و نرم‌افزار در سازمان زندان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و یکی از مهم‌ترین آنها سامانه‌های متعددی است که به صورت متمرکز یا توزیع‌شده در حال ارائه سرویس و انجام فرآیندهای عمومی و تخصصی سازمان است.
رئیس دفتر بازرسی ویژه قوه قضائیه در ادامه گفت: پس از ورود زندانی به محیط زندان، تمام مشخصات او در سامانه‌های مختلف ثبت می‌شود تا افرادی که در تمام بخش‌های سازمان قصد دارند در خصوص او اطلاعاتی به دست بیاورند و روند پرونده‌اش را پیگیری کنند، به راحتی از عهده این کار برآیند.
به گفته وی، سامانه‌های قضایی و اجرای احکام، بهداشت و درمان، مراقبت بعد از خروج، اشتغال و حرفه‌آموزی، مددکاری، انجمن حمایت، فرهنگی، تربیتی و ورزشی از جمله سامانه‌هایی است که به شکل درون سازمانی باعث رونق بخشیدن به کار سازمان زندان‌ها شده است.
جهانگیر خاطرنشان کرد: البته علاوه بر سامانه‌های درون سازمانی، سامانه‌های مشترکی مانند سامانه مکاتبات قضایی، ابلاغ و عفو، بین سازمان و مراجع قضایی راه‌اندازی شده و از آن استفاده می‌شود.
**14هزار دوربین مدار بسته در زندان‌های سراسر کشور
یکی از سوالات مهم در خصوص استفاده از فناوری، این است که تکنولوژی چه کمکی به شناسایی مجرمان در سازمان زندان‌ها می‌کند؟
جهانگیر در پاسخ به این سوال گفت: یکی از فناوری‌های مورد استفاده در سازمان زندان‌ها، تشخیص هویت به روش شناسایی بیومتریک است که در این روش، داده‌های بیولوژیکی اندازه‌گیری و تحلیل آماری می‌شوند.
وی توضیح داد: این تکنولوژی روشی برای اندازه‌گیری و آنالیز مشخصات بدن افراد است و علاوه بر این، اکنون اسکنرهای اثر انگشت جهت تشخیص هویت زندانی در زندان‌های کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جهانگیر در ادامه به تجهیزات کشف مواد مخدر و اشیای ممنوعه اشاره کرد: برای تشخیص و یافتن این موارد، از بادی اسکنرها، فلزیاب‌ها و دستگاه‌های ایکس‌ری استفاده می‌کنیم، سال‌هاست تجهیزات نظارت تصویری در زندان‌ها وجود دارد و الان بیش از 14هزار دوربین مدار بسته در زندان‌های سراسر کشور با هدف نظارت و کنترل بیشتر زندانیان در داخل زندان در حال بهره‌برداری است.
**حبس الکترونیکی
وی یادآور شد: از دیگر فناوری‌هایی که برای کنترل زندانیان به کمک سازمان زندان‌ها آمده، مچ‌بندهای الکترونیکی است؛ حبس الکترونیکی از جمله سیستم‌هایی است که اجرایی شدن آن اتفاقات خوبی را در سیستم قضایی و سازمان زندان‌ها رقم خواهد زد.
جهانگیر افزود: سیستم‌های کنترل و نظارت (پابندهای الکترونیکی) جهت حبس الکترونیکی زندانیان در خارج از زندان به عنوان مجازات جایگزین حبس، به صورت پایلوت مورد بهره‌برداری قرار گرفته و در آینده نزدیک به شرط تامین بودجه آن توسط مجلس شورای اسلامی تعداد قابل توجهی از زندانیان ایرانی تحت پوشش این طرح قرار خواهند گرفت.
رئیس سازمان زندان‌ها توسعه استفاده از پابندهای الکترونیکی جهت حبس الکترونیکی زندانیان را منوط به تخصیص بودجه دانست و تاکید کرد: اجرایی شدن طرح حبس الکترونیکی باعث کاهش جمعیت کیفری داخل زندان و حفظ کرامت افراد شده و علاوه بر آن به تحکیم خانواده مجرمین کمک می‌کند.
**تلفن‌های هوشمند
وی تصریح کرد: تماس تلفنی از داخل زندان یکی از راه‌های ارتباطی خوشایند برای زندانیان به حساب می‌آید اما گاهی اوقات ممکن است از این امکان، استفاده‌های نادرستی صورت بگیرد که در تلاش هستیم با استفاده از فناوری‌های نوین راه‌های سوء استفاده از آن مسدود شود.
جهانگیر در ادامه این گفت‌وگو با محوریت فناوری‌هایی که در سازمان زندان‌ها از آن استفاده می‌شود به تلفن‌های عمومی هوشمند داخل زندان اشاره کرد و گفت: این تلفن‌ها به مرور جایگزین تلفن‌های قبلی شده و فهرست شماره‌هایی که مددجویان می‌توانند تماس داشته باشند در آن مشخص شده است.
وی تصریح کرد: علاوه بر این فهرست مشخص که امکان بروز جرایم را کاهش می‌دهد، ارتباطات ویدیو کنفرانس جهت برگزاری همایش‌ها، جلسات آموزشی و اداری به صورت تصویری در سطح کشور نیز از جمله دستاوردهای سازمان است.
**ماشین‌های هوشمند انتقال مجرمان
رئیس سازمان زندان‌ها با یادآوری این‌که خودروهای ویژه اعزام و بدرقه زندانیان اسفندماه سال گذشته رونمایی شد، گفت: این ماشین‌ها مجهز به تکنولوژی‌های روز دنیا هستند و در آنها تمام شاخص‌های حفاظتی و امنیتی رعایت شده است و به راحتی می‌تواند ضریب امنیت اعزام‌ها را افزایش دهد.
او افزود: این خودرو نیسان ضد گلوله گنجایش 22 نفر را دارد و به تجهیزاتی مانند بی‌سیم، سیستم موقعیت‌یاب GPS، سیستم نظارت تصویری و ارتباط با مرکز کنترل، سیستم شناسایی و ثبت پلاک خودروهای مجاور مشکوک و جداسازی کابین مختص زندانی، مامورین و سراکیپ، مجهز است.
جهانگیر ادامه داد: امید داریم با همکاری دولت و تامین بودجه لازم بتوانیم ناوگان اعزام و بدرقه زندانیان را در سال آینده گسترش دهیم، چراکه این موضوع هم برای تامین امنیت جامعه و هم برای برقراری امنیت خود زندانی ضرورت دارد.
**نتایج مثبت به‌کارگیری فناوری در زندان‌ها
مشاور رئیس دستگاه قضا، تسریع در انجام فرآیندها و امور جاری زندان‌های کشور، کاهش جرایم و حوادث داخل زندان، جلوگیری از اشتباه در آزادی زندانیان، کاهش هزینه ارائه خدمات به زندانیان، کاهش نیاز به نیروی انسانی، حذف کاغذ در تعداد زیادی از فرآیندهای اجرایی سازمان، ارتباط مکانیزه با سایر ارگان‌ها خصوصا مراجع قضایی جهت کاهش اطاله دادرسی را از جمله دستاوردهای به‌کارگیری فناوری در سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی کشور برشمرد.
این مقام ارشد قضایی اضافه کرد: از دیگر نکات مثبت استفاده از فناوری در سازمان زندان‌ها می‌توان به دسترسی به اطلاعات کشوری و امکان ارزیابی و برنامه‌ریزی در امور مختلف، افزایش امنیت داخل زندان‌ها با استفاده از تکنولوژی‌های نوین از جمله دوربین‌های مدار بسته و سیستم‌های امنیتی، استفاده از اطلاعات سامانه‌ها برای تجزیه و تحلیل آماری در کاهش جمعیت کیفری و جرایم زندانیان اشاره کرد.
او در پایان گفت: با استفاده از اطلاعات رفتاری- خانوادگی که از زندانی به دست می‌آید و در سامانه‌های مخلتف به ثبت می‌رسد، می‌توان برنامه جامعی ترتیب داد که مانع از بازگشت مجدد افراد به زندان شود، به این ترتیب علاوه بر زندانی، مددکاران و مسئولان زندان می‌توانند خانواده زندانی را نیز ساماندهی کرده و از بروز مشکلات احتمالی برای آنها جلوگیری کنند.
**علمی**9207** 1055
