کافئین یک از عناصر اصلی موجود در بسیاری از نوشیدنی ها از جمله قهوه، چای، نوشابه و نوشیدنی های انرژی زا است و می تواند علاوه بر تاثیرات مثبتی که دارد، عوارض خطرناکی را بر سیستم بدن شما ایجاد کند. در این مطلب با بعضی از عوارض جانبی و تاثیرات منفی کافئین بیشتر آشنا خواهیم شد. 

کافئین سبب از کار افتادگی عضلات

رابدومیولیز یک بیماری بسیار جدی است که در آن تارهای عضلانی آسیب دیده وارد جریان خون می شوند و منجر به نارسایی کلیه و سایر مشکلات می شود. دلایل رایج بیماری رابدومیولیز شامل تروما، عفونت، سوء مصرف مواد، فشار عضلانی و نیش مارها یا حشرات سمی است. علاوه بر این، گزارش های متعددی از رابدومیولیز مربوط به مصرف بیش از حد کافئین وجود دارد، هرچند این اتفاق بسیار نادری است. به عنوان مثال موردی گزارش شده  که زنی پس از نوشیدن 1 لیتر قهوه که حاوی 565 میلی گرم کافئین است، به تهوع، استفراق و ادرار تیره دچار شده است. خوشبختانه او پس از درمان با دارو و مایعات، بهبود پیدا کرد. توجه به این نکته بسیار مهم است که شما دوزهای بالای کافئین را برای مدت طولانی مصرف نکنید، به ویژه اگر به نوشیدن آن عادت ندارید و یا نسبت به اثرات آن بسیار حساس هستید.

به منظور کاهش خطر ابتلا به بیماری رابدومیولیز، بهتر است میزان مصرف کافئین شما به حدود 250 میلی گرم در روز محدود شود، مگر اینکه به مصرف بیشتر کافئین نیاز داشته باشید.

ایجاد اعتیاد و وابستگی

علی رغم تمام مزایای سلامتی کافئین، این خطر وجود دارد که ممکن است نسبت به آن وابسته شوید و به آن عادت کنید. بررسی های دقیقتر نشان می دهد که با وجود اینکه کافئین مواد شیمیایی موجود در مغز را به روش کوکائین و آمفتامین فعال می کند، روش آن به صورت اعتیاد به مواد مخدر کلاسیک نیست. با این حال، ممکن است مصرف زیاد کافئین به وابستگی روانی یا جسمی منجر شود. مطالعه ای بر روی 16 فرد که به طور معمول مقادیر بالا و مقادیر متوسط کافئین را مصرف می کردند و گروهی که اصلا کافئین را دریافت نمی کردند انجام شد و آنها را برای یک شب، بدون نوشیدن کافئین به تختخواب فرستادند. در این میان فقط افرادی که عادت داشتند مقادیر بالای کافئین را مصرف کنند، در مورد آن صحبت می کردند و تمایل شدید نسبت به دریافت آن داشتند. علاوه بر این، به نظر می رسد که فرکانس دریافت کافئین در وابستگی به آن نقش دارد. در مطالعه ای دیگر، از 213 مصرف کننده ی کافئین خواسته شد که پرسش نامه ای را پس از 16 ساعت بدون دریافت کافئین، تکمیل کنند. افرادی که کافئین را به طور روزانه مصرف می کردند، افزایش شدید سردرد، خستگی و سایر علائمی را که آنها را در روزهای دیگر تجربه نکرده بودند، گزارش کردند. اگرچه به نظر نمی رسد که این ترکیب اعتیاد واقعی را به وجود آورد، اما اگر شما قهوه و سایر نوشیدنی های کافئین دار را به طور منظم مصرف کنید، شانس شما برای وابسته شدن به اثرات آن، بالا خواهد بود.

کافئین سبب ابتلا به فشار خون بالا

به طور کلی، به نظر نمی رسد که کافئین خطر ابتلا به بیماری قلبی یا سکته ی مغزی را افزایش دهد. با این حال، در مطالعات متعدد مشخص شده است که کافئین به علت اثر تحریک کنندگی سیستم عصبی، سبب افزایش فشار خون می شود. فشار خون بالا یک عامل خطر برای حمله ی قلبی و سکته ی مغزی است، زیرا ممکن است در طول زمان به شریان ها آسیب برساند و جریان خون به قلب و مغز شما را محدود سازد. خوشبختانه به نظر می رسد که تاثیر کافئین بر فشار خون موقتی است. همچنین، مشخص شده است که کافئین بیشترین اثر را بر روی افرادی می گذارد که به نوشیدن آن عادت ندارند. علاوه بر این، مشخص شده است که مصرف بالای کافئین سبب افزایش فشار خون در طول ورزش، در افراد سالم و همچنین افراد مبتلا به فشار خون نسبتا بالا می شود. بنابراین، توجه به دوز و زمان مصرف کافئین بسیار مهم است، به ویژه اگر فشار خون بالا دارید.

کافئین باعث ضربان قلب سریع می شود

اثرات تحریک کننده ی مصرف کافئین بالا می تواند باعث افزایش ضربان قلب شود. این ممکن است منجر به تغییر ریتم ضربان قلب، یعنی فیبریلاسیون دهلیزی شود که بیشتر در جوانانی که مقادیر بالای نوشیدنی های انرژی زای حاوی کافئین مصرف می کنند، گزارش شده است. با این حال، به نظر نمی رسد که کافئین این اثر را بر همه ی مردم داشته باشد. در واقع، حتی برخی از افراد مبتلا به مشکلات قلبی ممکن است قادر به تحمل مقدار زیادی کافئین، بدون عوارض جانبی باشند.

کافئین باعث ایجاد خستگی می شود

قهوه، چای و دیگر نوشیدنی های کافئین دار به افزایش سطح انرژی کمک می کنند. با این حال، آنها همچنین ممکن است اثر معکوس نیز داشته باشند و منجر به ایجاد خستگی ناگهانی پس رسیدن کافئین به سیستم شما شوند. در تحقیقی نشان داده شد که اگرچه نوشیدنی های انرژی زای کافئین دار هوشیاری را بالا میبرند و خلق و خوی را برای چندین ساعت بهبود می دهند، اما شرکت کنندگان معمولا روز بعد از آن، احساس خستگی بیشتری داشتند. اما اگر شما همچنان مصرف بالای کافئین را در طول روز ادامه دهید، می توانید از تاثیر بازتولید آن جلوگیری کنید. از سوی دیگر، این می تواند بر خواب شما تاثیر گذار باشد. برای به حداکثر رساندن مزایای کافئین بر انرژی خود و جلوگیری از ایجاد خستگی ناگهانی، کافئین را در دوزهای متعادل مصرف کنید.

 منبع: الو دکتر

عوارض جانبی خطرناک مصرف بیش از کافئین

مفید و مضر بود کافئین برای بدن

آیا کافئین ما را خسته می‌کند؟