به گزارش خبرنگار مهر، ششم اردیبهشت ماه گفتگویی با عنوان «بلاتکلیفی سه‌ساله اطلس صنایع‌دستی خوزستان/ سرنوشت مبهم یک وعده» در خبرگزاری مهر منتشر شد. در آن مطلب، به نقل از مجتبی گهستونی، دبیر و سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا آمده بود که در فروردین‌ماه 1392 بنا به درخواست معاونت صنایع‌دستی استان خوزستان، افشین حیدری، مسئول تهیه و تدوین اطلس صنایع‌دستی خوزستان با هدف یکپارچه‌سازی اطلاعات در این حوزه و برنامه‌ریزی دقیق برای حفظ، احیا و توسعۀ صنایع دستی این استان شد. در همان زمان اصرار معاونت صنایع دستی بر این بود که طرح مذکور در بازۀ زمانی کمتر از یک سال به پایان رسیده و با حضور مسئولان کشوری و استانی رونمایی و معرفی شود. به همین دلیل تمام ضمانت‌های لازم در قالب تعهدات شفاهی به مجری این طرح داده شد تا در اسرع وقت عملیات اجرایی آن آغاز شود.
در پی انتشار این گزارش، روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خوزستان، توضیحاتی را برای خبرگزاری مهر ارسال و با اشاره به اینکه «تمدن کهن خوزستان سبب شده که این استان، از پیشینه‌ای غنی در زمینه صنایع دستی برخوردار باشد، در جوابیه خود نوشت: «طرح پژوهشی اطلس صنایع دستی استان خوزستان، در سال 92 بنابر مذاکرات شفاهی مدیر کل وقت با مجری پروژه صورت گرفت و هیچ گونه قرادادی در این زمینه منعقد نشد. با این وجود مجری، کار را آغاز کرد. این در حالی بود که اداره کل اعتبار لازم برای انجام این پروژه را در اختیار نداشت و به همین خاطر به عقد قرارداد اقدام نکرده بود.»
گفتگو با مجتبی گهستونی، دبیر و سخنگوی انجمن تاریانا از یک سو و ارسال جوابیه از طرف اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گزدشگری استان خوزستان ما را بر آن داشت تا با عباس رحیمی گردآورنده و مجری طرح هم گفتگویی داشته باشیم.
این استاد دانشگاه و پژوهشگر صنایع دستی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به همکاری خود با اداره کل میراث فرهنگی استان خوزستان و پذیرش طرح گردآوری اطلس صنایع دستی استان می‌گوید: سه سال پیش، افشین حیدری، معاون صنایع دستی استان خوزستان بود و من با او در زمینه استانداردسازی و مستند کردن رشته‌های مختلف صنایع دستی همکاری می‌کردم. تا این که خود او پیشنهاد جمع آوری اطلس را مطرح کرد و از من خواست طی شش ماه، این کار را به سرانجام برسانم.
رحیمی در ادامه بیان می‌کند: من به افشین حیدری توضیح دادم که با توجه به پهناور بودن استان خوزستان و وجود بیش از 60 رشته صنایع‌دستی در آن، به جای شش ماه، یک سال زمان در اختیار ما بگذارد و مبلغی که برای انجام این پروژه به او پیشنهاد دادم 300 میلیون تومان بود که البته روی 200 میلیون توافق شد و افشین حیدری به عنوان معاون صنایع دستی و پس از آن در جایگاه مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خوزستان مرا به‌عنوان پیمانکار به نیروی انتظامی، استانداری و همه فرمانداری‌ها معرفی کرد و من و همکارانم کار خود را آغاز کردیم.
به گفته گردآورنده و سرپرست تیم پژوهشی اطلس صنایع‌دستی استان خوزستان، او و همکارانش به مدت دو سال اغلب کارگاه‌ها، موزه‌ها، فروشگاه‌ها، محصولات، نیروی انسانی و سایر جنبه‌های مربوط به صنایع‌دستی مناطق مختلف استان خوزستان را مورد بررسی قرار داده و حدود هفتاد درصد از طرح را در قالب 8000 صفحه تهیه کرده‌اند. اغلب مطالب، عکس‌ها، طرح‌ها، نقشه‌ها و نمودارهای این طرح به‌صورت دست‌اول و به روش میدانی تهیه و از صدها منبع کتابخانه‌ای نیز برای تنظیم پیشینۀ تاریخی گرایش‌های مختلف صنایع دستی خوزستان و تجزیه و تحلیل وضعیت آنها بهره‌برداری شده است.
آن گونه که رحیمی می‌گوید: مستندنگاری و معرفی جامع گرایش‌های صنایع‌دستی بومی خوزستان به‌طور تفکیک‌شده، شناسایی پتانسیل‌های موجود، آسیب‌شناسی صنایع‌دستی استان خوزستان و راهکارهای ارتقای آن، تعیین وضعیت مقوله‌های استانداردسازی، مستندنگاری، بسته‌بندی، صادرات، آموزش، نشان مرغوبیت ملی و بین‌المللی و ثبت معنوی صنایع‌دستی خوزستان، همچنین گردآوری و ارائۀ بانک اطلاعاتی صنعتگران، نقوش بومی، انجمن‌ها و نهادهای فعال، پژوهش‌های انجام‌شده از جمله اهداف پژوهشی طرح مذکور بوده است.
گردآورنده اطلس صنایع دستی استان خوزستان به کلیاتی از این اطلس اشاره و بیان می‌کند: در کتاب اول به کلیات استان خوزستان به «پیشینه تاریخی خوزستان، باستان شناسی، جغرافیا، تقسیمات کشوری، مردم‌شناسی، گردشگری، پتانسیل‌های اقتصادی و منابع طبیعی استان خوزستان توجه شده است. در کتاب دوم به وضعیت صنایع دستی استان پرداخته و به مواردی چون کلیات اجمالی صنایع دستی، آسیب‌شناسی صنایع دستی، راهکارهای ارتقا و آموزش در صنایع دستی، وضعیت مستندنگاری و استانداردسازی و بسته بندی صنایع دستی اشاره شده و همچنین در این کتاب نام صنعتگران و کارگاه هاشان هم آمده است.
به گفته رحیمی در جلدهای دیگر این اطلس به معرفی «پارچه‌بافی سنتی استان خوزستان، زیراندازهای دستبافت، صنایع دستی چوبی و حصیری، صنایع دستی فلزی چون زیورآلات سنتی همچون مینای صبی و همچنین آهنگری سنتی پرداخته می‌شود. ساخت احجام سنگی، سفال و شیشه، دست بافته‌های عشایری و همچنین لباس‌های محلی از دیگر مواردی است که در این اطلس به آن اشاره شده. پژوهشگران همچنین به صنایع دستی غیربومی استان خوزستان هم توجه کرده اند.
این پژوهشگر صنایع‌دستی می‌گوید: ما همه تلاش خود را کرده‌ایم تا یک اثر پزوهشی درخور ارائه دهیم. درست است که من و همکارانم با معاون صنایع دستی وقت استان قرارد اد کتبی نبسته‌ایم اما به قول شفاهی او دل خوش بوده و بر مبنای اعتماد کار را آغاز کرده‌ایم و حالا امیدواریم که مسئولان استان، به تعهدات خود پایبند باشند چراکه با افشین حیدری در جایگاه یک شخص حقوقی، و نه حقیقی مذاکره کرده ایم.
این اظهارات در حالی است که مسئولان استان خوزستان هم در پایان جوابیه به اهمیت اطلس صنایع‌دستی استان خوزستان اشاره کرده و آورده بودند: «اقدام صورت گرفته توسط مجری کار در دوره فعلی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته و با توجه به اطلاعات مفید آن، اداره کل پیگیر جذب اعتبار مورد نیاز برای به پایان رساندن کار اطلس بوده و هست و این پروژه را از اولویت های خود می داند که به محض تامین اعتبار، اطلس صنایع دستی استان را به فرجام خواهد رساند.»
