به گزارش ایسنا و به نقل از وییرد، حدود 90 درصد ویراستاران ویکیپدیا را مردان تشکیل میدهند؛ این در حالیست که تنها 17.8 درصد بیوگرافیهای ارائه شده در این دایره المعارف آنلاین مربوط به مشاهیر زن است. ویکیپدیا، ابزار قدرتمندی برای دستیابی به علم به شمار میرود اما بخش عمده ای از ویراستاران آن مردان هستند و همین موضوع مشکل بزرگی برای این دانشنامه به شمار میرود.
"جس وید"(Jess Wade)، فیزیکدان بریتانیایی و پژوهشگر "کالج سلطنتی لندن"(Imperial College London)، برنامهای برای رفع این مشکل ارائه داده است. وی در این باره گفت: تنوع، لازمه انجام دادن یک کار خوب در زمینه علم است.
وید که کارهای پژوهشی بسیاری در زمینه رشته تحصیلی خود انجام داده و سال گذشته، به عنوان یکی از 10 فرد برجسته رشته خود شناخته شده است، اکنون تصمیم دارد بقیه زمان خود را به بررسی برابری و تنوع در علم و برطرف کردن تبعیضهای مشاهده شده در ویکیپدیا بگذراند.
وی در مصاحبه خود با وییرد، علاوه بر موضوعاتی مانند تغییرات اقلیمی و سلامت، درباره آثار منفی عدم وجود تنوع در علم، دور بودن اصول هوش مصنوعی از اخلاقیات و همکاریهای خلاقانه سخن گفت که در اینجا به آنها پرداخته میشود.
اصول اخلاقی در علم
هنگامی که از مسئولانه بودن فناوریها صحبت میشود، بدون شک نیاز به صداقت و صحبت آزادانه احساس میشود. هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، تا به امروز تغییرات زیادی در زندگی ما ایجاد کردهاند و مجموعه گستردهای از دادهها را ارائه دادهاند که ورای ظرفیت تحلیلی انسان هستند. این فناوریهای پیشرفته، الگوریتمهایی را به کار میبرند که به انسانها کمک میکنند بدون برنامهریزی، تصمیماتی بگیرند.
موضوع نگرانکننده اینجاست که علم از اخلاقیات فاصله گرفتهاند و اگرچه ما در مورد بدی یا خوبی موضوعات گوناگون بحث میکنیم، در همان حال، هوش مصنوعی برای موارد بسیاری به کار گرفته میشود.
تنوع در علم، ضروری است
عدم وجود تنوع در علم، تنها برابری را نقض نمیکند بلکه بر علم مورد مطالعه ما و دنیای واقعی که در حال به وجود آوردن آن هستیم، اثر میگذارد. سوالاتی که دانشمندان مطرح میکنند، مشکلاتی که علم در پی حل کردن آنهاست و فرضیاتی که دانشمندان مورد بررسی قرار میدهند، با کمک تجربه دانشمندان قابل حل شدن است.
درک و بررسی تفاوتهای موجود در تجربیات پژوهشی، برای اصلاح تبعیضها ضروری است. نشان دادن گروههایی که در حال حاضر، کمتر به آنها پرداخته میشود، تنها در حوزه عدالت نیست بلکه یک شرط ضروری برای علم به شمار میرود.
من از سال 2018 تاکنون تلاش کردهام تا مطمئن شوم که زنان و افراد رنگین پوست میتوانند حقوق خود را در زمینه پژوهشها، نوشته شدن زندگینامه آنها در ویکیپدیا و نامزد شدن برای جایزهها و کمک هزینههای تحصیلی تشخیص دهند.
ویکیپدیا، اثبات مهمی از تلاش یک جامعه برای دستیابی برابر به اطلاعات است اما بخش گستردهای از ویراستاران آن را مردان تشکیل میدهند و اغلب، داستانهای مربوط به دانشمندان زن را ثبت نمیکنند. در مقابل، فقط 17.8 درصد زندگینامهها به زندگی مشاهیر زن اختصاص دارد.
"مؤسسه فیزیک انگلستان"(IOP)، کار مؤثری را در این رابطه آغاز کرده است. این مؤسسه تلاش میکند تا سیاستهایی را که از انتخاب رشتههای وابسته به فیزیک توسط دختران و هنرهای نمایشی توسط پسران پیشگیری میکند، از بین ببرد. یکی از مؤثرترین راهکارهای ارائه شده برای این هدف، شرکت کردن دانشجویان در بحثهایی است که پیرامون موضوع تبعیض و نابرابری میگردد.