رونالدو حوالی شهریار دیده شد

روزنامه همشهری / روزنامه شرق: کریستیانو رونالدو با سرعت نور در حال نزدیک شدن به علی دایی است. سال‌هاست دایی با رکورد 109گل زده، آقای گل مسابقات ملی تاریخ فوتبال به شمار می‌آید و راستش این است که فکرش را هم نمی‌کردیم روزی این رکورد به خطر بیفتد. حالا، اما رونالدو، نابغه تلاش و پشتکار بدجوری به این رکورد حمله کرده و به نظر می‌رسد تا آن را نشکند از پا نخواهد نشست.

رونالدو سه‌شنبه‌شب در جریان پیروزی پنج بر یک تیم ملی پرتغال برابر لیتوانی موفق شد 4 گل تیمش را به ثمر برساند. به این ترتیب مجموع گل‌های زده رونالدو در مسابقات ملی به عدد 93 رسید و او بیش از هر زمان دیگری به دایی نزدیک شد. کریس البته بعد از این بازی با همان تواضع مثال‌زدنی‌اش (!) گفته: «فکر نمی‌کنم هیچ بازیکنی در دنیا به اندازه من در مسابقات ملی گل زده باشد.» او نمی‌داند، اما حتما مطبوعات پرتغال به ستاره تیم ملی کشورشان یادآوری خواهند کرد که هنوز 16گل تا رسیدن به رکورد علی دایی فاصله دارد.

این روز‌ها نزدیک شدن رونالدو به رکوردشکنی برای پرتغالی‌ها بسیار جالب شده، اما در ایران همیشه به رکورد علی دایی به چشم جوک نگاه می‌شد. خرده‌گیران دایما در مورد او می‌گفتند که گل‌هایش را به فقط به گوام و مالدیو زده و این رکورد ارزشی ندارد، اما در پرتغال حتی چهار گلی که رونالدو به لیتوانی می‌زند هم با آب و تاب پوشش داده می‌شود. جالب است بدانید بررسی تفصیلی و جزء به جزء 93 گل ملی زده شده توسط رونالدو، نشان می‌دهد تیم‌های بسیار ضعیف اروپا قربانیان محبوب او بوده‌اند و به‌اصطلاح عامیانه، کریس حتی از علی دایی هم ضعیف‌کش‌تر بوده است!

رونالدو 15 گل ملی‌اش را فقط به 3 تیم لتونی، ارمنستان و آندورا زده است؛ تیم‌هایی که هر کدام 5 گل از ستاره پرتغالی خورده‌اند. او 12 گل دیگرش را مقابل 3 تیم لیتوانی، جزایر فارو و استونی به ثمر رسانده؛ هر کدام 4 گل. لوکزامبورگ 3 گل از رونالدو خورده و این بازیکن 6 بار هم دروازه آذربایجان، قبرس و قزاقستان را باز کرده است. تازه ما تیم‌هایی مثل عربستان، ایرلند شمالی، مجارستان و ... را که به هر حال سر و شکل آبرومندتری دارند حساب نکردیم، اما حتی بدون آنها، رونالدو 36گل از 93 گل ملی‌اش را به تیم‌های بسیار سطح پایین اروپایی زده.

این در حالی است که آمار علی دایی در این زمینه، 34گل از 109گل است. دایی 8گل به مالدیو، 10گل به سریلانکا و نپال (هر کدام 5گل)، 12گل به تایوان، لائوس، گوام (هر کدام 4گل)، 3گل به تاجیکستان و یک گل به قرقیزستان زده است. به این ترتیب دایی 31درصد گل‌هایش را مقابل رقبای گمنام و کم‌توان به ثمر رسانده، در حالی که این نسبت برای رونالدو نزدیک به 39درصد است. حالا خودتان قضاوت کنید آن همه لطیفه‌ای که برای دایی ساخته شد حقش بود یا نه.

آیا دایی خوره بازی بود؟

انتقاد دیگری که در آن زمان از سوی برخی کارشناسان منورالفکر مطرح می‌شد این بود که دایی «خوره» بازی است و خودش را به همه مسابقات ملی می‌رساند تا آمارش را بهتر کند. ما البته بعدا فهمیدیم که باید از او به‌خاطر این خدمات همیشگی و بی‌منت تشکر هم می‌کردیم، اما به هر حال بد نیست بدانید دایی 109گلش را در 149بازی ملی به ثمر رسانده، در حالی که رونالدو 93گلش را در 160بازی ملی زده و تازه این ماجرا ادامه دارد. نسبت گلزنی دایی 73صدم است که طبعا بهتر از نسبت گلزنی فعلی رونالدو یعنی 58صدم به شمار می‌آید.

گل‌شمار رونالـدو

گل اول: به یونان در یورو2004
گل 10: به عربستان در بازی دوستانه (2006)
گل 20: به قزاقستان در انتخابی یورو2008 (2007)
گل 30: به دانمارک در انتخابی یورو2012 (2011)
گل 40: به هلند در دیدار دوستانه (2013)
گل 50: به غنا در جام جهانی2014
گل60: به مجارستان در یورو2016
گل 70: به مجارستان در انتخابی جام جهانی2018 (2017)
گل 80: به مصر در دیدار دوستانه (2018)
گل 89تا 93: به لیتوانی

کریستیانو در 47بازی دوستانه فقط 17گل به ثمر رسانده و بقیه را در بازی‌های رسمی زده است؛ 7گل در 17بازی جام جهانی، 30گل در 38بازی انتخابی جام جهانی، 2 گل در 4بازی جام کنفدراسیون‌ها، 9گل در 21بازی یورو، 25گل در 31بازی انتخابی یورو، 3 گل در 2 بازی لیگ ملت‌های اروپا. این در حالی است که علی دایی 27‌گل ملی‌اش را در بازی‌های دوستانه، 23‌گل را در مقدماتی جام‌ملت‌های آسیا، 14‌گل را در مرحله نهایی جام‌ملت‌ها، 9‌گل را در بازی‌های آسیایی و 36‌گل را در مقدماتی جام‌های جهانی به ثمر رسانده است. آمار گل‌های سرنوشت‌ساز مسی 10گل در برابر 18گل رونالدو است؛ یعنی 13.2درصد گل‌های رونالدو در برابر 8.7درصد گل‌های ملی مسی تعیین‌کننده بوده. جالب این که دایی، رونالدو و مسی هیچ‌کدام در مراحل حذفی جام‌های جهانی گلی نزده‌اند. مسی در مراحل حذفی کوپا آمریکا هم گل نزده. لیتوانی به چهلمین کشوری تبدیل شده که کریستیانو رونالدو موفق به گلزنی برابر آن شده است. دایی به 36تیم و مسی به 31تیم گل زده‌اند.

16 سال پیش تیم ملی ایران در دور انتخابی صعود به جام ملت‌های 2004 چین، در ورزشگاه آزادی با تک‌گل علی دایی از روی نقطه پنالتی مقابل کره شمالی به برتری رسید؛ تک‌گلی که شاید دایی بعد‌ها حسرت آن را بخورد، چرا که بعد از به ثمر رسیدن همان گل بود که یکی از تماشاگران ایران با پرتاب نارنجک باعث مصدومیت یکی از بازیکنان کره‌ای شد؛ واکنش سرمربی وحشت‌زده میهمان، اما دستور ترک زمین به شاگردانش بود. مسئولان ای‌اف‌سی هرچه اصرار کردند که کره‌ای‌ها در صورت عدم حضور در زمین مسابقه متحمل جریمه سنگینی خواهند شد، گوش آن‌ها بدهکار نبود و آن دیدار با قضاوت حاجی خضر سوریه‌ای نیمه‌کاره رها شد. ای‌اف‌سی رأی به پیروزی 3 بر صفر شاگردان برانکو داد و دو مسابقه بدون تماشاگر نیز محرومیت ایران بود، اما رسانه‌ها فردای این مسابقه جنجالی تیتر زدند: «گل دایی پرپر شد.»

شاید کمتر روزنامه‌نگار و هواداری پیش‌بینی می‌کرد که روزی نه‌تن‌ها علی دایی عنوان آقای گلی دنیا را از آن خود کند، بلکه این عنوان مهم را تا سال‌ها در اختیار داشته باشد که بزرگ‌ترین بازیکنان دنیا مانند رونالدوی برزیلی، روماریو، مسی و ... نیز نتوانند به گرد پایش برسند. علی دایی 11 سال برای تیم ملی ایران به میدان رفت و موفق شد 109 بار دروازه رقبا را باز کند. اولین گل ملی دایی در مسابقات مقدماتی جام جهانی 1994 وارد دروازه تایوان شد تا نوید ظهور یک مهاجم تمام‌عیار ایرانی داده شود. علی دایی تا پایان سال 1995 هفت گل ملی داشت که مسابقات جام ملت‌های آسیا 1996 امارات فرارسید و اوج کار دایی که آن زمان برای حریفان ناشناخته بود، «پوکر» (زدن چهار گل در یک بازی) مقابل کره جنوبی بود که باعث بغض و حیرت سرمربی رقیب شد و تا مدت‌ها این چهار گل، تیزر تبلیغاتی بسیاری از رسانه‌های شرق آسیا شد.

دایی در مصاحبه با سایت کنفدراسیون فوتبال آسیا بعد از آن مسابقه به‌یادماندنی گفت: «مطمئن هستم این چهار گل سکوی پرتاب من خواهد شد» و اتفاقا همین‌طور شد و پیشنهاد آرمینیابیله‌فلد به شهریار ایران رسید و او راهی آلمان شد. بلندپروازی‌های دایی ادامه داشت و با پیشنهاد یک ساله بزرگ‌ترین باشگاه آلمان؛ یعنی بایرن‌مونیخ راهی ایالت باواریا شد. درخشش دایی، اما در هرتابرلین به یادگار ماند؛ جایی که با گلزنی به آث‌میلان در سن‌سیرو و دو گل تماشایی به چلسی در لیگ قهرمانان آسیا باعث شگفتی اروپایی‌ها شد. گلزنی‌های دایی در عرصه ملی هم ادامه داشت و در پایان سال 98 میلادی، علی دایی موفق به زدن 47 گل ملی شده بود. سال 99 برای دایی خوش‌یمن نبود و او فقط در این سال توانست دو گل ملی بزند تا آمار گل‌هایش بعد از یک سال پیشرفت چشمگیری نداشته باشد. در سال 2000، اما علی دایی بار دیگر متولد شد و با زدن 20 گل آمار گل‌های ملی خود را به 69 رساند.

مسابقات مقدماتی جام جهانی 2002 کره و ژاپن می‌توانست بار دیگر سکوی پرتاب دایی باشد؛ با توجه به اینکه شماره 10 ایران درخشش قابل‌ملاحظه‌ای در مرحله انتخابی این مسابقات داشت و با زدن سه گل به عربستان در دو مسابقه بار دیگر خودش را بر سر زبان‌ها انداخت، اما اختلاف بازیکنان در شب مسابقه با بحرین و سایر حواشی، ترمز موفقیت آن تیم دوست‌داشتنی با میروسلاو بلاژویچ را کشید و مانع از این شد تا ایران برای دومین بار پیاپی راهی جام جهانی شود. این شکست زمانی دردناک‌تر می‌شود که بدانیم ایرلند جنوبی بدون حتی یک شکست در دور انتخابی مقابل ایران قرار گرفت و شاگردان بلاژویچ تنها تیمی بودند که موفق به پیروزی مقابل یاران روی کین شدند، اما تک‌گل گل‌محمدی هم نتوانست پاداش صعود ایران به بزرگ‌ترین تورنمنت فوتبال دنیا باشد.

تصور می‌شد دوران شکوفایی دایی و گلزنی‌های پیاپی او در تیم ملی رو به افول است که در سال 2004 مهاجم تمام‌نشدنی تیم ملی در 34 سالگی موفق به زدن 16 گل در یک سال شد تا تعداد گل‌هایش به عدد 103 برسد. دایی در همین سال بود که در دیدار با لائوس در ورزشگاه آزادی موفق شد اولین بازیکنی در دنیا لقب بگیرد که توانسته تعداد گل‌های ملی خود را به عدد یکصد برساند؛ بالاتر از تمام ستارگان دنیا مانند فرانتس پوشکاش مجارستانی، اسطوره بی‌بدیل دنیا؛ پله و دیه‌گو آرماندو مارادونا. حالا دایی تنها گلزن برتر تاریخ بازی‌های ملی بود که با خیال راحت می‌توانست رکورد خود را بهبود ببخشد.

در سال 2005 و در سال 2006 دایی شش‌بار دیگر گلزنی کرد تا تعداد گل‌های ملی او در عدد 109 متوقف شود. شاید یکی از حسرت‌هایی که دایی الان به آن فکر کند، عدم برگزاری دیدار خداحافظی برای او از سوی فدراسیون فوتبال و پرپرشدن گل او مقابل کره شمالی در ورزشگاه آزادی است. امیر قلعه‌نویی مربی‌ای بود که در سال 2007 برای جام ملت‌های آسیا از سوی فدراسیون فوتبال انتخاب شد و دیگر علی دایی را به تیم ملی دعوت نکرد تا دوران پرشکوه دایی و البته پرانتقاد در سال‌های پایانی فوتبالش در سال 2007 به پایان برسد.

کریس چگونه زنگ خطر را برای «رکورد ایرانی» به صدا درآورد؟

در یک دهه اخیر بسیاری از گلزنان قهار ملی بودند که یکی، دوسالی با درخشش در مسابقات ملی باعث می‌شدند تا کارشناسان فوتبال تحلیل‌هایی را درباره به خطر افتادن جایگاه دایی در رده نخست برترین گلزنان ملی بنویسند. یک سال این گزارش درخصوص وین رونی به نگارش درآمد و یک‌بار برای لیونل مسی و یک‌بار هم برای نیمار جوان، اما هیچ‌یک از این بازیکنان نتوانستند عملکرد و درخشش خود را ادامه دهند و مانند نسیم پاییزی آمدند و رفتند؛ فقط یک بازیکن است که ظاهرا قصد ندارد بی‌خیال عبور از افتخار علی دایی و فوتبال ایران باشد و این بازیکن کسی نیست جز «کریس رونالدو»‌ی پرتغالی که با سه قهرمانی پیاپی در لیگ قهرمانان اروپا و قهرمانی در یورو ثابت کرده می‌توان به بسیاری از افتخارات فوتبالی بعد از 30 سالگی دست یافت.

رونالدوی پرتغالی اولین بازی ملی خود را برای تیم ملی کشورش در سال 2003 انجام داد و حالا بعد از گذشت 16 سال حضور در تیم ملی (چهار سال بیشتر از دوران ملی دایی) به چندقدمی تصاحب عنوان برترین گلزن دنیا رسیده است. رونالدو تقریبا به تمامی افتخارات فردی و تیمی دست یافته؛ از قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا و قهرمانی در یورو تا کسب عنوان برترین بازیکن دنیا در چندسال اخیر، اما قهرمانی جام جهانی و عنوان آقای‌گلی دنیا مواردی است که کریس می‌تواند در یکی، دو سال آینده به آن‌ها دست یابد. بهترین عملکرد رونالدو در بازی‌های ملی به سال 2016 و 2017 برمی‌گردد که موفق شد به‌ترتیب 11 و 13 گل وارد دروازه حریفان کند و درواقع این دو سال بودند که او را به‌عنوان یک مدعی جدی برای علی دایی معرفی کردند. رونالدو با هت‌تریک مقابل اسپانیا در جام جهانی 2018 در مرحله گروهی توانست با رکورد 84 گل فرانتس پوشکاش مجارستانی برابری کند و بعد از آن بود که با گلزنی‌های پیاپی در مقدماتی یورو تعداد گل‌هایش را افزایش داد.

رونالدو با «پوکر» مقابل لیتوانی در مرحله انتخابی یورو تعداد گل‌هایش را به عدد 93 رساند و در چهار مسابقه باقیمانده احتمال می‌رود فاصله‌اش را با دایی به کمترین حد ممکن برساند، چراکه از این چهار دیدار، دو مسابقه مقابل لوکزامبورگ و یک مسابقه مقابل اوکراین و یک دیدار هم بار دیگر مقابل لیتوانی خواهد بود. در صورت صعود پرتغال به مسابقات یورو 2020 علاوه‌بر برگزاری سه مسابقه مقدماتی در این تورنمنت و احتمالا چند بازی در مرحله حذفی، مسابقات تدارکاتی برای یاران رونالدو نیز ترتیب داده خواهد شد تا اسطوره پرتغالی شانس بالایی برای تصاحب این عنوان داشته باشد. با توجه به آمادگی بدنی‌ای که رونالدو طی این سال‌ها از خود نشان داده، بعید نیست در پایان سال 2020 عنوان برترین گلزن دیدار‌های ملی به او برسد.»