شناسه : ۱۷۴۰۷۲۸ - سه شنبه ۲ مهر ۱۳۹۸ ساعت ۱۲:۴۸
تکرار تهدید سازند گچساران
به گزارش اقتصادآنلاین، لیلا مرگن در شرق نوشت: حالا سازمان جنگل‌ها قصد دارد با اعتبارات صندوق توسعه ملی سدی 16 متری در حوضه طاق تاوی و روی همان سازند گچساران بسازد. احتمال دارد آبی که در پشت این سد ذخیره می‌شود (به‌دلیل وجود سازند گچساران در محل احداث سد)، شور شده و بار دیگر آب با کیفیت سطحی، به آبی شور تبدیل شود که نه‌تنها برای مصارف انسانی کاربردی ندارد، بلکه بر خاک منطقه هم تأثیر منفی می‌گذارد، زیرا هدف از ساخت این سد، تأمین آب کشاورزی اعلام شده است. برآورد مالی اولیه برای ساخت این سازه بیش از چهار میلیارد تومان است. البته خسرو شهبازی، معاون آبخیزداری سازمان جنگل‌ها، می‌گوید سازند گچساران در محلی که سازمان جنگل‌ها قرار است پروژه آبخیزداری انجام دهد، بیرون‌زدگی ندارد و زیر سازند دیگری واقع شده است. هوشنگ جزی، مدیر کل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها هم می‌گوید به‌دلیل ماندگاری کم آب در پشت این سازه، احتمال شورشدن آن کاهش می‌یابد.
آبخیزداری فعالیتی است که با هدف جلوگیری از فرسایش و تا حدودی کمک به تغذیه منابع آب زیرزمینی انجام می‌شود، اما گویا اولویت‌ها در پروژه‌هایی که از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی در سال‌های اخیر در دست ساخت است، کمی تغییر کرده و تمایل سازمان جنگل‌ها به انجام عملیات مکانیکی، ساخت سازه و تأمین آب برای کشاورزان بیش از انجام وظایف و اهداف اصلی این سازمان است. 24 اردیبهشت سال جاری آگهی مناقصه اجرای یک سد خاکی با هسته رسی به ارتفاع 16 متر در حوضه طاق تاوی شهرستان ایلام توسط اداره کل منابع طبیعی این استان منتشر شد. این سد اگرچه در قالب پروژه‌های آبخیزداری اجرا می‌شود؛ اما طراحان، هدف از اجرای طرح را تأمین آب کشاورزی اعلام کرده‌اند. برآورد اولیه برای ساخت این سد چهارمیلیاردو 283 میلیون تومان است و این یعنی ممکن است به دلایل مختلف از جمله تغییر قیمت دلار، بهای بیشتری برای ساخت این سد پرداخت شود.مطالعات زمین‌شناسی نشان می‌دهد منطقه تحت تأثیر سازند گچساران است. آب رودخانه تحت تأثیر این سازند است و حتی برای ساخت این سد خاکی با هسته رسی هم توصیه شده است که از منابع قرضه داخل حوضه استفاده نشود و خاک از محل‌های دیگری تأمین شود، با وجود این معلوم نیست چرا سازمان جنگل‌ها اصرار به ساخت چنین سازه‌ای دارد که ممکن است آب شور به پایین‌دست تحویل دهد و ساخت این سازه زمینه شورشدن آب شیرین را فراهم کند.
بیرون‌زدگی کم سازند گچساران
خسرو شهبازی، معاون آبخیزداری سازمان جنگل‌ها، در نشستی خبری که روز گذشته در محل سازمان جنگل‌ها برگزار شد، در پاسخ درباره دلیل ساخت سد روی سازند گچساران با وجود مخاطراتی که دارد، عنوان کرد: در منطقه‌ای که ما پروژه اجرا می‌کنیم، سازند گچساران نیست. آن منطقه سازند آسماری دارد و کنگلومرای بختیاری است. بیرون‌زدگی سازند گچساران در پایین دامنه کوه بسیار کم است.او می‌گوید: ساخت این سد برای کنترل سیلاب مفید است. به‌دلیل اینکه در پایین‌دست، سدهایی وجود دارد که برای جلوگیری از انتقال رسوب به این سدها ناگزیر به اجرای پروژه هستیم.
شهبازی اضافه می‌کند: سازمان جنگل‌ها برای تأمین آب کشاورزی سد نمی‌سازد. این تفکر من، رئیس سازمان جنگل‌ها و وزیر جهادکشاورزی است. ما برای استفاده از آب سد نمی‌سازیم و هدف ما به‌تله‌انداختن رسوبات است.او عنوان می‌کند: تفکر علمی من این است که در مناطقی که در پایین‌دست حقابه‌بر نداریم، سازمان جنگل‌ها می‌تواند با ایجاد سازه‌های کوتاه خاکی آب را برای مصرف روستاییان کنترل کند.
شرایط انحلال متفاوت است
هوشنگ جزی، مدیر کل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها نیز می‌گوید: وقتی از انحلال حرف می‌زنیم، یعنی آب زیادی باید پشت سد جمع شود.او می‌گوید: باید نفوذ، شیب و حجم مخزن را برای انحلال بررسی کنیم. به‌لحاظ فنی باید وضعیت به دقت بررسی شود. آب زیادی پشت بندهای ما باقی نمی‌ماند، به‌همین‌دلیل احتمال شورشدن کم است. برای انحلال باید دید که چقدر آب پشت بندهای ما می‌ماند.اگرچه مسئولان سازمان جنگل‌ها می‌گویند این پروژه بر کیفیت آب تأثیر نمی‌گذارد؛ اما براساس مطالعات زمین‌شناسی که در مطالعات پایه این پروژه آمده است، به نظر می‌رسد در اجرای چنین طرحی که چندان هم با اهداف سازمان جنگل‌ها سازگار نیست، باید به جزئیات بیشتری توجه شود تا از اتلاف منابع جلوگیری شود.
