در عصر اینترنت چطور می توان ملتی را کاملاً چشم و گوش بسته نگه داشت؟
این همان چالش اساسی ای است که کره شمالی همواره با آن رو به رو بوده، حکومتی منزوی که شهروندانش را هم به معنای واقعی کلمه و هم به معنای کنایی آن، در تاریکی نگه داشته. در این کشور اینترنت، گوشی هوشمند، لپ تاپ، تلویزیون، فیلم و رادیو وجود دارد، اما نه به آن شکلی که بیشتر مردم دنیا می شناسند. رادیوها و تلویزیون ها طوری طراحی می شوند که مردم کره شمالی جز شبکه های داخلی به چیز دیگری دسترسی نداشته باشند و شبکه ی جهانی اینترنت هم در اختیار همه ی مردم نیست.
اما آنچه که هر روز برای حکومت کره شمالی سخت تر می شود کنترل موج فزاینده ی کارت های حافظه ی میکرو و سیم کارت هایی است که قاچاقی از مرز چین وارد این کشور می شوند. این کارت های حافظه و سیم کارت ها محتوایی خارجی و خلاف قوانین کره شمالی دارند یا امکان دسترسی آزاد به اینترنت را برای شهروندان فراهم می کنند.
گزارش جدید مارتین ویلیامز، خبرنگار و کارشناس حوزه ی فناوری کره شمالی برای کمیته ی حقوق بشر در کره شمالی (HRNK)، زوایای جدیدی از روش های سوء استفاده گرانه ی کیم جونگ اون و حکومتش از تکنولوژی را روشن ساخته. حکومت کره شمالی از این روش ها برای نگه داشتن شهروندان خود در جهل و تاریکی بهره می گیرد؛ از پارازیت انداختن روی شبکه های رادیویی گرفته تا تغییر سیستم عامل اندروید تلفن های همراه برای جاسوسی از شهروندان.
در ادامه با این روش ها بیشتر آشنا خواهیم شد.
1- اینترنت در کره شمالی به شدت کنترل می شود
اینترنت در کره شمالی به طور کامل قطع نیست. در واقع حملات هکری بی شماری که تصور می شود توسط هکرهای دولتی کره شمالی و از داخل این کشور صورت گرفته اند، گواهی بر این مسأله هستند.
با این حال، اینترنت در این کشور به شدت کنترل می شود و هرگز سابقه نداشته در دسترس عموم مردم قرار بگیرد. اما این وضع در حال تغییر است، چرا که هر چه می گذرد شهروندان بیشتری گوشی هوشمند خریداری می کنند.
آنطور که مارتین ویلیامز در گزارش خود آورده: «تمام زیر ساخت توسط دولت اداره می شود و سرویس های امنیتی در مدیریت شبکه ی مخابرات بسیار متحد عمل می کنند.»
همه چیز توسط یک آژانس دولتی به نام «اداره شماره 27» یا همان «اداره نظارت بر مخابرات» کنترل می شود.
2- کره شمالی گوشی های اندرویدی ارزان قیمت چینی را وارد می کند و برای جاسوسی از شهروندان تغییراتی در سیستم عامل آن ها می دهد
کره شمالی از اختراعات روزمره ای مثل اینترنت سیم کارت یا گوشی های هوشمند محروم نیست. شهروندان می توانند گوشی های هوشمندی را خریداری کنند که در چین ساخته شدند اما تحت نام یک برند کره شمالی در کشورشان عرضه می شوند. این تلفن های هوشمند بسیار شبیه گوشی های اندرویدی ارزان قیمتی هستند که در هر فروشگاهی می توانید آن ها را پیدا کنید، اما فرق گوشی های هوشمند کره شمالی این است که قبل از آنکه به دست شهروندان برسند، حکومت کره شمالی روی آن ها نرم افزار جاسوسی نصب می کند و تغییراتی در سیستم عامل آن می دهد.
البته راه دیگری هم برای شهروندان وجود دارد. آن ها می توانند گوشی های هوشمند دستکاری نشده ای را خریداری کنند که از مرز چین به داخل کشور قاچاق می شوند. با این حال این گوشی ها هم توسط شبکه ی موبایلی کره شمالی قابل ردیابی هستند.
این مسأله در مورد کامپیوترهای رومیزی هم صدق می کند. در واقع حکومت کره شمالی سیستم عاملی بر پایه ی لینوکس به نام «ستاره سرخ» (Red Star) طراحی کرده که می تواند از فعالیت های کاربران جاسوسی کند.
3- نرم افزار جاسوسی کره شمالی می تواند سایت های مورد استفاده ی شهروندان را کنترل کند
به گفته ی ویلیامز، تلفن های همراه در کره شمالی مجهز به سیستم عامل اندروید هستند که یک نرم افزار موبایلی متن باز است. مهندسین کره شمالی این سیستم عامل را به گونه ای تغییر می دهند که یک نرم افزار جاسوسی در پس زمینه ی آن فعال می ماند. این نرم افزار که «پرچم قرمز» (Red Flag) نام دارد از همه ی فعالیت های کاربران جاسوسی می کند و در فواصل مختلف اسکرین شات هایی از تلفن همراه آن ها می گیرد تا فعالیت هایشان را ثبت و ضبط کند. این اسکرین شات ها در یک بانک داده به نام «ناظر ردپا» (Trace Viewer) ثبت می شوند.
گرچه کره شمالی احتمالاً امکان بررسی اسکرین شات های تک تک شهروندان را ندارد، اما به گفته ی ویلیامز این مکانیزم بسیار خوبی است تا مردم از ترس، به خودسانسوری روی آوردند.
4- اگر یک فایل رسانه ای خارجی را روی یکی از دستگاه های کره شمالی باز کنید، حکومت باخبر خواهد شد
طبق گزارش ویلیامز، مهندسین کره شمالی یک نرم افزار شناسایی فایل طراحی کرده اند که هر گونه فایلی که روی دستگاه ها باز می شود را برچسب می زند و کنترل می کند، خواه روی تلفن های همراه باشد و خواه روی کامپیوترهای رومیزی.
هر کسی که یک فیلم خارجی روی دستگاه خود ببیند، فایل آن برچسب زده شده و ردیابی می شود. این برچسب روی هر دستگاه دیگری هم که فایل با آن تماشا شود قابل ردیابی است، بنابراین به خصوص اگر کسی فایل های رسانه ای زیادی را بین بقیه ی شهروندان پخش کند، حکومت احتمالاً او را پیدا خواهد کرد.
5- حکومت یک شبکه ی موبایلی «منشعب» به راه انداخته که امکان هر گونه تماس با خارج از کشور را برای مردم غیر ممکن ساخته
کره شمالی از یک سیستم مخابراتی برخوردار است که نسخه ی فعلی آن حاصل سرمایه گذاری مشترک با یک شرکت مصری به نام «اوراسکام» (Orascom) است.
طبق گزارش ویلیامز، این شبکه به دو بخش منشعب می شود، یعنی هم شهروندان کره شمالی و هم گردشگران خارجی آن امکان برقراری تماس و ارسال پیغام را در این کشور دارند، اما هیچ کدام نمی توانند با یکدیگر تماس بگیرند.
ویلیامز که این سیستم را نوعی «فایروال» (Firewall) توصیف کرده می گوید از همان ابتدا در مرحله ی تخصیص شماره و سیم کارت به افراد اعمال می شود. شماره ی تلفن شهروندان کره شمالی یک پیش شماره ی ثابت 191-260 دارد، در حالی که شماره ی تلفن خارجی ها در این کشور با پیش شماره ی 191-250 آغاز می شود.
با پیدا شدن سر و کله ی سیم کارت های توریستی در کره شمالی، حکومت شروع به غیرفعال سازی آن ها کرده، به همین دلیل دیگر این ریسک وجود ندارد که شهروندان بتوانند به این سیم کارت ها دسترسی پیدا کنند و با استفاده از آن ها به شبکه ی جهانی اینترنت دسترسی یابند یا با کشورهای دیگر تماس تلفنی داشته باشند.
6- تماشای پورن احتمالاً حکم اعدام خواهد داشت
ویلیامز با تعدادی از پناهندگان کره شمالی که از دست حکومت به چین، ژاپن یا کره جنوبی گریخته بودند صحبت کرده.
آن ها به ویلیامز گفته اند که حکومت کره شمالی مردم را به خاطر تماشای محتوای خارجی به ویژه چیزهای غیر قانونی ای مثل فیلم های پورن، یا هر چیزی که منتقد خاندان کیم باشد، اعدام می کند.
به گفته ی یکی از فراریان: «تماشای فیلم های مستهجن به شدت ممنوع است. من شنیده ام که ممکن است به خاطر این کار اعدام تان کنند.»
در یکی از گزارشات سازمان عفو بین الملل هم آمده که در کره شمالی یک مرد به خاطر تماشای پورن به همراه همسرش و زن دیگری، اعدام شد. طبق این گزارش، تمام مردم شهر برای تماشای مرگ او احضار شده بودند.
با این وجود، فیلم های پورنی که روی کارت های حافظه قاچاق می شوند از قیمت بسیار بالایی برخوردارند، به طوری که برای تماشای آن ها باید 500 دلار هزینه کنید
ویلیامز به نقل از منبعی که از قاچاق غیر قانونی میان کره شمالی و چین آگاه است گفته کارت های حافظه ی حاوی فیلم های مستهجن می توانند تا 500 دلار قیمت داشته باشند. این قیمت هم از بالا بودن تقاضا برای چنین فیلم هایی در کره شمالی حکایت دارد و هم زیاد بودن ریسک قاچاق آن.
7- همه ی رادیوهایی که در کره شمالی فروخته می شوند فقط فرکانس های دولتی را می گیرند
در کره شمالی اگر از طریق مجاری رسمی یک رادیو خریداری کنید فقط به فرکانس های مورد تأیید حکومت دسترسی خواهید داشت. گوش دادن به رادیوهای خارجی یا تماشای تلویزیون های خارجی در این کشور غیر قانونی است و حکومت با یورش و تفتیش مکرر از دسترسی نداشتن شهروندان به محتوای خرابکارانه اطمینان حاصل می کند. (بسیاری از مردم کره شمالی یک رادیو یا تلویزیون دومی دارند که امکان پخش شبکه های خارجی را دارد. آن ها این دستگاه ها را مخفی نگه می دارند و فقط دستگاه «رسمی» خود را به بازرس ها نشان می دهند.)
به گفته ی ویلیامز، حکومت کره شمالی روی شبکه های رادیویی خارجی پارازیت می اندازد. یکی از روش های آن ها برای این کار «ارسال صدای بلند» بر روی همان فرکانس ها است تا به آن سیگنال غلبه کند و مانع از پخش آن شود. تمرکز حکومت به ویژه روی دو ایستگاه رادیویی ای است که توسط سرویس اطلاعاتی کره جنوبی اداره می شوند و «صدای مردم» و «پژواک امید» نام دارند.
8- حکومت سعی می کند با بازی های موبایلی داخلی حواس مردم را پرت کند
تصویری از بازی موبایلی ساخت کره شمالی به نام «سلطان گل زنی 2019» (King of Scoring 2019)
در یک دنیای بسته که امکانات تفریحی کیفیت پایینی دارند یا اندک هستند، تهیه ی غذا کار دشواری است و شغل ها تکراری و نه رضایت بخش هستند، جذب شدن مردم کره شمالی به فیلم های خارجی و تلویزیون های بین المللی اصلاً عجیب نیست.
طبق گزارش ویلیامز، حکومت کره شمالی برای دور کردن توجه مردم از یک شیوه ی حواس پرت کنی ِ به اصطلاح بیس بالی استفاده می کند که ارائه ی بازی های موبایلی تولید داخل برای گوشی های هوشمند است.
بر اساس این گزارش، تا حدود 125 بازی موبایلی روی تلفن های همراه کره شمالی وجود دارد، مثل «والیبال 2016» و یکی دیگر به نام «شهرهای آینده». خبرگزاری بی بی سی در گزارشی در سپتامبر 2019 اظهار کرد کره شمالی یک بازی موبایلی با محوریت رونالدو، ستاره ی مشهور فوتبال، طراحی کرده که محبوبیت آن در حال افزایش است.
حکومت کره شمالی معتقد است اگر شهروندان اوقات فراغت خود را به بازی های داخلی بگذرانند (و برای آن ها هزینه کنند)، پول شان را خرج محتوای رسانه ای قاچاق و غیر قانونی نخواهند کرد.
9- باز کردن شبکه وای فای ممنوع است
حکومت کره شمالی از هیچ تلاشی برای اطمینان از عدم دسترسی شهروندان به اینترنت خارجی (یا هر گونه اینترنت دیگری) دریغ نمی کند.
طبق گزارش ویلیامز، زمانی سفرای خارجی در پیونگ یانگ، پایتخت کره شمالی، شبکه ی وای فای باز راه می انداختند. به این ترتیب شهروندانی که در آن نزدیکی بودند می توانستند بدون باخبر شدن حکومت، گشتی در شبکه ی جهانی اینترنت بزنند، تا آنکه حکومت از این موضوع خبردار شد و باز کردن شبکه ی وای فای را ممنوع اعلام کرد.
دست آخر، حکومت شبکه ی عمومی خودش به نام «میرائه» (Mirae در زبان کره ای به معنای آینده) را راه اندازی کرد. استفاده از این شبکه به یک اپلیکیشن نیاز دارد که طبق گفته های رسانه ی دولتی کره شمالی، فقط امکان دسترسی به شبکه ی اینترانت این کشور و نه شبکه ی جهانی اینترنت را فراهم می کند.
10- راه اندازی تکنولوژی تلویزیون استریمینگ که به شدت کنترل می شود
کره شمالی نتفلیکس ندارد، اما مانند اغلب کشورهای دنیا، در حال تغییر تکنولوژی پخش تلویزیونی خود به سرویس استریمینگ است.
طبق گزارش ویلیامز، در حال حاظر دو سرویس تلویزیون اینترنتی داخلی در کره شمالی وجود دارد. یکی از این سرویس ها که از محبوبیت بیشتری برخوردار است «مانبانگ» (Manbang) نام دارد. این گیرنده های دیجیتال هم مانند تلفن های همراه، با هزینه ی کمی در چین تولید می شوند و در کره شمالی به اسم یک برند داخلی فروخته می شوند.
کسانی که دستگاه مانبانگ را داشته باشند می توانند تولیدات تلویزیونی فراوان حکومت کره شمالی را تماشا کنند، با این حال، دسترسی ای به سرویس های خارجی نخواهند داشت. حالا شهروندان می توانند شبکه های سنتی فعال را هم تماشا کنند (از جمله شبکه های خارجی، که البته در صورت داشتن یک تلویزیون مخفی امکان پذیر است). اما ویلیامز معتقد است حکومت کره شمالی کلیه ی شبکه های سنتی را ممنوع خواهد کرد و فقط اجازه ی پخش برنامه ها از تلویزیون های اینترنتی را خواهد داد.
این مسأله دسترسی به شبکه های خارجی را برای مردم کره شمالی به مراتب سخت تر خواهد کرد.