به گزارش ایسنا و به نقل از وب سایت رسمی دانشگاه استنفورد، هر کدام از سلولهای بدن، یک سیستم کنترل مانند رایانه دارند که سیگنالهای زیستی را به واسطه هزاران مدار، برای بررسی نیازهای سلول و تنظیم واکنشهای آن ارسال میکند.
در هر حال، هنگام بروز بیماریهایی مانند سرطان، این مدارهای نظارتی مختل میشوند و سیگنالها و واکنشهای غیرطبیعی را پدید میآورند. توانایی تشخیص دقیق این سیگنالهای غیرعادی، میتواند روشهای احتمالی جدیدی برای درمانهای دقیقتر ارائه دهد.
پژوهشگران "دانشگاه استنفورد"(Stanford University)، نوعی ابزار زیستی ابداع کردهاند که نه تنها میتواند مدارهای معیوب ژنتیکی را تشخیص دهد، بلکه با برطرف کردن مشکلات آنها امکان حذف سلولهای سرطانی را نیز فراهم کند.
"استنلی کی"(Stanley Qi)، پژوهشگر دانشگاه استنفورد و گروهش در مقاله خود، نحوه ساخت این سیستم اصلاح ژن کریسپر مبتنی بر احساس و واکنش را توضیح دادند که عملکرد آن شبیه به یک کلید مولکولی برای ترمیم ژنهای معیوب است.
استنلی کی پیش از این، ابزاری ابداع کرده بود که میتوانست از عهده انجام وظایف گوناگونی مانند فعال یا غیرفعال کردن ژنهای مورد نظر برآید. وی در جدیدترین پژوهش خود به همراه "هانا کمپتون"(Hannah Kempton)، دانشجوی دانشگاه استنفورد، مفهومی را برای ابداع یک ابزار مبتنی بر روش اصلاح ژن کریسپر توضیح داد که این گونه وظایف را با ادغام سیگنالهای زیستی متفاوتی انجام میدهد.
این مفهوم، از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا بیماریهای پیچیدهای مانند سرطان، به ندرت به وسیله یک عیب ژنتیکی شناسایی میشوند. این بیماریها اغلب، نتیجه آسیب دیدن چندین ژن هستند و یا فعال و غیرفعال شدن در زمان نامناسب هستند. کمپتون در این پژوهش، پروتئینی موسوم به "Cas12" را معرفی کرد که میتوان با تغییر دادن آن، به شناسایی چندین سیگنال معیوب و یا شناسایی نواقصی که عامل عملکرد اشتباه سلول هستند، کمک کرد.
کی گفت: پژوهشهای کمی، این میزان کنترل را در سلولهای انسان نشان دادهاند. تشخیص سیگنالها در آغاز میتواند به تشخیص دقیق بیماری و ایمنی بیشتر درمان کمک کند. ما دریافتیم که این نوع کنترل مدار، نقش مهمی در ارائه درمان در آینده دارد.
پژوهشگران باور دارند که کاربردهای این فناوری میتواند فراتر از درمان بیماریهایی مانند سرطان عمل کند. بدن ما به جای حذف سلولهای بیمار، نیاز به تولید سلولهای جدید و سالم دارد تا جایگزین سلولهای آسیب دیده شوند. دانشمندان بالینی میتوانند با برنامهریزی و مهندسی این ابزار، مدارهای ژنتیکی مناسب را در سلولهای بنیادی راهاندازی کنند تا امکان ترمیم اندامهای آسیبدیده فراهم شود.
کمپتون گفت: ما یک ابزار چندکاره ابداع کردهایم که میتواند چندین مدار ژنتیکی را بررسی و کنترل کند.
این پژوهش، در مجله "Molecular Cell" به چاپ رسید.