مهدی علیپور حافظی در حاشیه این همایش و در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: تمام تلاش ما در همایش حاضر این است که به مسئله مهمی که در دسترسی به اطلاعات وجود دارد، بپردازیم؛ امروز با حجم عظیم داده‌ها و اطلاعاتی که منتشر و ارائه می‌شود، مواجه هستیم. زمانی پیدا کردن اطلاعات به خاطر پراکندگی و دسترسی نداشتن به آنها سخت بود، اما امروزه متاسفانه مسئله ما برعکس شده و اطلاعات آن قدر به وفور وجود دارد که پیدا کردن اطلاعات مناسب کار سختی شده است.
وی با اشاره به اینکه در همایش امروز مبنا را پردازش و سازماندهی اطلاعات قراردادیم، توضیح داد: این دو مباحث مرتبط و در عین حال متفاوت با هم هستند؛ در بحث سازماندهی نگاه ما به آثار این است که آنها را دسترس‌پذیر کنیم و به نوعی آنها را سازماندهی و طبقه‌بندی کنیم و به طور کلی اطلاعاتی از آنها ارائه دهیم که به دسترس‌پذیری آنها کمک کند.
دبیر علمی سومین همایش ملی کتابخانه‌های دیجیتالی پردازش و سازماندهی اطلاعات، افزود: اما در بحث پردازش، تمام تلاش ما در عرصه منابع اطلاعاتی و خود اطلاعات انجام می‌شود تا ببینیم که چطور می‌توانیم بر روی اطلاعات کار کرده و آنها را پردازش کرده و برای سیستم‌های اطلاعاتی دسترس‌پذیر کنیم؛ به عبارت دیگر دسترسی به اطلاعات را در سیستم‌های اطلاعات تسهیل کنیم. این دو موضوع گرچه به هم نزدیک، اما متفاوت هستند؛ به این صورت که در بحث پردازش بسیاری از رویکردها تکنیکال و در بحث سازماندهی بسیاری از رویکردها نظری هستند.
علیپور با بیان اینکه در این همایش سازماندهی و پردازش اطلاعات در محیط دیجیتال مد نظر قرار گرفته است، گفت: در این همایش همچنین سعی داریم به بحث‌های جدی در این حوزه از جمله رویکرد وب معنایی، دسترسی معنایی یا بازیابی معنایی و… بپردازیم.
وی با اشاره به اینکه 100 پژوهشگر از سراسر کشور در این همایش مشارکت کرده‌اند، گفت: گستردگی موضوعات در مقالاتی که به ما رسیده، از پوشش خوبی برخوردار است و در قالب ارائه شفاهی و پوستر ارائه خواهند شد. یکی از مشکلات ما زمان محدود برای ارائه مقالات بود، برای همین تلاش کردیم تا همه آثار مناسب را چه به صورت شفاهی یا پوستر ارائه کنیم؛ اما آثار را به صورت کیفی دسته‌بندی نکردیم.
دبیر علمی سومین همایش ملی کتابخانه‌های دیجیتالی پردازش و سازماندهی اطلاعات سپس به سابقه برگزاری این همایش پرداخت و تشریح کرد: این کنفرانس در سال 91 شکل گرفت و بنا شد تا به صورت دوسالانه برگزار شود. این همایش در سال 93 با موضوع "یک دهه پژوهش در کتابخانه‌های دیجیتالی کشور" برگزار شد و دومین همایش نیز در سال 95 با موضوع "کپی رایت و حقوق مالکیت معنوی" برگزار شد.
تشکیل کارگروه در وزارت ارشاد به دنبال برگزاری دومین همایش با موضوع کپی‌رایت
دبیر علمی سومین همایش ملی کتابخانه‌های دیجیتالی با بیان اینکه بعد از برگزاری کنفرانس نخست دیدگاه خوبی نسبت به وضعیت کتابخانه‌های دیجیتالی در کشور و ارتباط آن با جهان به دست آوردیم، افزود: در همایش دوم نیز به مسئله مهم حق مولف در محیط دیجیتال پرداختیم و اینکه در این محیط چه بلایی بر سر حق مولف آمده است. آثاری که در آن کنفرانس ارائه شد نیز آثار ارزشمندی بودند و این باعث شد تا کارگروهی در وزارت ارشاد شکل بگیرد و به موضوع کپی‌رایت بپردازد.
علیپور خاطرنشان کرد: این کمیته قرار است تا اصول مرتبط با محیط دیجیتال به لحاظ کپی رایت را مشخص کند؛ چراکه در محیط دیجیتال مرزها چندان معنی ندارد و اثری که اینجا منتشر شود، می‌تواند آن سوی دنیا قابل دسترس باشد. در این حوزه باید قوانینی وجود داشته و کارکردهای آنها مشخص باشد.
موانع سازمانی برای دسترس‌پذیری اطلاعات
وی در پاسخ به اینکه آیا سازمان‌ها در ایران منعی برای دسترس‌پذیری داده‌ها دارند، توضیح داد: در کشور مسائل متنوعی هست؛ از جمله مسئله دسترسی آزاد به اطلاعات که قانون آن هم تصویب و دستور اجرای آن داده شده است، در حالی که سازمان‌ها اطلاعات مناسب یا مرتبط با مشتریان خود را در اختیار عموم مردم یا پژوهشگرانی که به این اطلاعات نیاز دارند، قرار نمی‌دهند.
دبیر علمی سومین همایش ملی کتابخانه‌های دیجیتالی، تصریح کرد: در خیلی از موارد سازمان‌های ما این داده‌ها را نگهداری هم نمی‌کنند، از سوی دیگر مخاطبان سازمان خیلی اوقات متوجه نیستند که چطور می‌توانند برای دریافت خدمات در این حوزه اقدام کنند، چه فرایندی طی کنند یا نیازمند چه مدارکی هستند. این مسائل به صورت سازمانی وجود دارد.
عدم امکان بهره‌برداری از اطلاعات و کاربرد آنها، منتج از موانع سازمانی است
علیپور افزود: مسئله دیگر سیستم‌های اطلاعاتی هستند که هوشمندی لازم را ندارند و مسائلی که باید در بحث‌های سازماندهی و پردازش اتفاق بیفتد تا اطلاعات به صورت عملیاتی و کاربردی درآیند، انجام نشده است. مسئله اصلی در این حوزه این است که بتوانیم پردازش و سازماندهی اطلاعات را در سیستم‌های اطلاعاتی فراهم کنیم؛ به‌ویژه اینکه این سیستم‌ها پراکنده هستند و خیلی اوقات ارتباطی با هم ندارند و برای دسترسی به هر کدام از آنها بایستی هفت خان رستم را طی کرد.
وی در پایان اظهار کرد: در حوزه کاربرد و بهره‌برداری از اطلاعات به صورت عملیاتی و اینکه خدمتی تولید بشود و اطلاعات در دسترس قرار گیرند، هم مشکلاتی داریم که مشکلات در این بخش نیز منتج از دو بخش قبلی است. در این حوزه به ویژه در قوانین و اصول و ساز و کارهایی که در کشور وجود دارد، مشکل داریم.
