کسی گوشت و شیرینی نمی‌خرد
فرحناز چراغی–کرمانشاه: 15 هزار واحد صنفی کرمانشاه نمی‌دانند مشکلات اقتصادی ناشی از تعطیلی کرونا را چگونه جبران کنند. یکی از قصابان کرمانشاهی می‌گوید: به دلیل ترس مردم از کرونا، خرید و مصرف گوشت خیلی پایین آمده و فروش‌مان حتی به 10 تا 15 کیلو در روز هم نمی‌رسد. نان‌برنجی‌پز خیابان مدرس هم به ترس مردم از خرید شیرینی اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: فروش ما بسیار پایین بود و طی مدت 30 سال کار، امسال اولین سالی است که چنین شرایطی داشتیم.
سیروس گل‌عنبر، رئیس اتحادیه هتلداران کرمانشاه نیز از خسارت سنگین هتل‌ها و رستوران‌ها به دلیل شیوع کرونا می‌گوید و اینکه تالارهای پذیرایی در این ایام بیشترین آسیب را دیدند و با توجه به ماه رمضان این گروه همچنان درآمدی ندارند. علی مرادی، رئیس اتحادیه لوازم آرایشی و تجهیزات پزشکی کرمانشاه هم از طلب 30 میلیارد تومانی 155 فعال حوزه تجهیزات پزشکی از حوزه درمان و بهداشت در زمان شیوع بیماری کرونا خبر می‌دهد.
زنجیره به هم پیوسته رکود
سید‌مرتضی احمدپور–آذربایجان شرقی: مهم‌ترین اتفاقی که موجب ضرر هنگفت به اصناف شد، خریدهای پیش از شیوع کرونا برای بازار شب عید بود. ناصر مقدمی، لاستیک فروش خیابان سیلاب تبریز در این باره می‌گوید: همه سرمایه‌ام را صرف خرید لاستیک کردم، چرا که هر سال چند روز مانده به عید تقاضا برای خرید لاستیک به علت سفرهای نوروزی بیشتر می‌شد اما همه اجناس روی دستم ماند و فروش نرفت. سعید خیاطیان، فروشنده کاغذ دیواری و پارکت نیز از رکود غافلگیر‌کننده بازار شب عید می‌گوید و اینکه امسال برای اولین بار از نیمه اسفندماه تا اواخر فروردین هیچ فروشی نداشته است.
در این باره موسی خلیل‌اللهی، رئیس کل دادگستری استان، به برگزاری جلسات متعدد روسای دادگستری استان برای رونق‌بخشی به اقتصاد اشاره می‌کند و می‌گوید: همراهی بانک‌ها برای حل مشکلات اقتصادی ضرورت دارد و از بانک‌های استان خواسته شده در چنین شرایطی بیشتر با مردم همراهی کنند.
بازار‌های نیمه تعطیل
فاطمه کاظمی-همدان: نزدیک به 2 ماه است که مردم قید خرید کفش و لباس را زده‌اند و حالا ماه رمضان هم مزید بر علت شده تا این خریدها گاهی به صفر برسد. یکی از مغازه‌داران راسته کفاشان بازار همدان می‌گوید: قبل عید کلی جنس خریده بودیم برای خرید شب عید اما کرونا باعث شد اجناسمان در انبارها بماند. فعالان موادغذایی هم کم از اصناف پوشاک ندارند، یک مرغ‌فروش در خیابان باباطاهر می‌گوید: در مهمانی‌ها و مجالس همدانی‌ها معمولا مرغ پخته می‌شود و حالا که مراسمی نیست، کمترکسی مرغ می‌خرد؛ زیرا آنهایی که برای مایحتاج روزانه مرغ می‌خریدند نیز با این تصور غلط که مبادا کرونا بگیرند، آن را حذف کرده‌اند.
وضعیت آتلیه‌داران اسفناک‌تر از بقیه است. عضو هیات‌مدیره اتحادیه عکاسان و تصویربرداران همدان می‌گوید: از آغاز ماه محرم که شهروندان مراسم عروسی برگزار نمی‌کردند، آتلیه‌داران بیکار شدند و بعد از آن نیز با شیوع ویروس کرونا و اکنون ماه رمضان این روند ادامه دارد.
مجید امدادی‌فرد ادامه می‌دهد: اعضای این اتحادیه تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هم نیستند و بیمه بیکاری نمی‌گیرند. علاوه بر این دولت، مراکز پلیس +10 و برخی ارگان‌ها را مجاز به انجام عکاسی کرده که با این اتفاق درآمد روزانه آتلیه‌داران قطع شده است.
چک‌های برگشتی
مهدیه صالحی- مرکزی: فرهاد متقی یکی از شهروندان اراکی به اثرات شیوع کرونا بر بازار میوه اشاره می‌کند و می‌گوید: با وجود اینکه میوه‌فروش‌ها به دلیل نیاز مردم به تقویت ایمنی بدن فروش نسبتاً خوبی داشتند، اما سبدهای خرید کوچک شده‌اند و فروش مثل قبل نیست. یکی از فروشندگان لباس نیز درباره خسارت‌های قابل توجه به صنوف مختلف از جمله پوشاک و نساجی، عنوان می‌کند: در این مدت بخش زیادی از مشتریان‌مان را از دست داده‌ایم و بازگشت دوباره آنها شاید به آسانی میسر نباشد.
این مطلب را جعفر مددی، رئیس اتحادیه پوشاک اراک هم تایید می‌کند و می‌گوید: فروشگاه‌های پوشاک حدود یک ماه و نیم است که فعالیتی نداشته‌اند و اکنون در بازگشایی مجدد و بدون حضور مشتری با کرایه‌های سنگین و چک‌های برگشتی روبه‌رو هستند.
همچنین جمشید زند، رئیس اتاق اصناف استان خسارت وارد شده به فعالان خرد اقتصادی براثر شیوع کرونا را بسیار سنگین اعلام می‌کند و می‌گوید: بیشتر صنوف استان به دلیل تعطیلی اجباری در ایام نوروز و نداشتن مشتری با مشکلات متعددی از جمله چک‌های برگشتی، ناتوانی در پرداخت کرایه و هزینه‌های آب و برق و... روبه‌رو هستند. می‌افزاید: دولت باید با پرداخت تسهیلات به یاری اصناف بیاید و آنها را از ورشکستگی نجات دهد.
نگاه منطقه‌ای به اصناف زیان‌دیده
اشکان جهان‌آرای- مازندران: هرچند بازگشایی واحدهای صنفی باعث امیدواری کاسبان رسته‌های مختلف شد، اما گلایه‌های آنان از شرایط موجود را نیز آشکارتر کرد. حسن مرادیان، یکی از فروشندگان پوشاک در ساری می‌گوید: باید ماهانه 8 میلیون تومان اجاره بپردازیم و این در حالی است که مهم‌ترین بخش درآمدی در سال را از دست داده‌ام. حالا هم که فعالیت‌ها آغاز شده توان اقتصادی اقشار مختلف پایین است. مریم امری، آرایشگر اهل قائمشهر نیز به روزهای تعطیلی مغازه‌اش اشاره می‌کند و می‌افزاید: کسی نیست که جبران خسارت دوماهه ما را بپردازد. فقط اجبار به تعطیلی بود، بدون هیچ حمایتی.
البته در این بین برخی مالکان نیز اقدام به بخشیدن اجاره اسفند و فروردین کرده‌اند. با این حال به گفته عضو هیأت نمایندگان اصناف مازندران در اتاق اصناف ایران، مشکلات کسبه با بخشش اجاره حل نمی‌شود و دولت باید نگاه حمایتی گسترده‌تری داشته باشد. عباس رمدانی با انتقاد از بی‌توجهی به بسیاری از صنوف در برنامه‌ریزی‌های ستاد ملی مقابله با کرونا اظهار می‌کند: فقط 35 رسته شغلی را برای پرداخت بیمه بیکاری در نظر گرفته‌اند که کمتر از 20 درصد رسته‌های اصناف را شامل می‌شود. تکلیف بیمه بیکاری هم هنوز مشخص نشده است.
گرانی وام 12 درصدی
فرشته رضایی – گیلان: هرچند مردم دو ماه اخیر در خانه بودند و همین مسئله به افزایش خرید از فروشگاه‌های مواد غذایی منجر شد اما سیدرضا صابری، صاحب سوپرمارکت در خیابان سام رشت از بی‌رونقی فروش بسیاری از کالاها می‌گوید: در این مدت فروش محصولات حاضری و بسته‌بندی رشد داشته اما محصولات فله‌ای و لبنیات روی دست‌مان مانده است. الوند مهرزاد، صاحب عکاسی میدان معلم نیز می‌گوید: به دلیل شیوع کرونا، برگزاری مراسم عروسی ممنوع است و کسی به ما مراجعه نمی‌کند. معلوم نیست چه زمانی دوباره مجوز برگزاری مراسم صادر شود.
جلال‌الدین محمد شکریه، رئیس اتحادیه امور صنفی و توزیعی گیلان با انتقاد از پرداخت وام به اصناف با سود 12 درصدی عنوان می‌کند: این رقم برای برخی صنوف مانند هتلداران و تولیدی های پوشاک که زیان صد‌درصدی دیده‌اند، زیاد است. چک‌های زیادی از این واحدها با وجود اعلام بانک مرکزی از سوی سامانه چکاوک برداشت شده و هم‌اکنون صنوف با چک‌های برگشتی دست به گریبانند.
زیان کم کسب و کارهای خدماتی
پوپک قاسمی–اردبیل: در میان تمام گلایه‌های ناشی از ورشکستگی اقتصادی بسیاری از اصناف، خدماتی‌ها شرایط متفاوتی داشته‌اند. حسین قارداشی، تعمیرکار لوازم خانگی می‌گوید: تعمیر لوازم خانگی نه به تعویق می‌افتد و نه تعطیل می‌شود. در هفته‌های گذشته مشتری‌های ما کم نشدند. لطفعلی میرزایی، ارائه‌دهنده خدمات پس از فروش دستگاه تصفیه آب خانگی هم تاکید می‌کند: در دو ماه گذشته تقاضا برای تعمیر و تعویض فیلترهای دستگاه تصفیه آب کاهشی نداشته است.
شاپور رضایی افشار، رئیس اتحادیه اصناف اردبیل با بیان این که ضرر برای پاساژهای سرپوشیده بیشتر از دیگر بازاریان بوده است، عنوان می‌کند: اصنافی مانند آموزشگاه‌های رانندگی، باشگاه‌های ورزشی، استخرها، مراکز آب‌درمانی و اماکن اقامتی و هتل‌ها، کافی‌شاپ‌ها، مراکز بازی و تفریحی، تالارهای پذیرایی و باغ‌تالارها همچنان مجوز فعالیت ندارند.
