برترین‌ها: ماجرای رائفی‌پور و طیف‌های مختلف اصولگرا ماجرای غامضی‌ست، خیلی دور و خیلی نزدیک، او حالا به مدد «محبی» به ستاد امر به معروف هم رسیده و دیگر محدود به «میکروفون» نیست!
روزنامه اعتماد ماجرا را با نگاهی اصلاح‌طلبانه روایت کرده:
روزگاری اگر در سطح شهر از پیاده‌ها و سواره‌ها از امر به معروف و نهی منکر می‌پرسیدیم و معنای آن را جست‌وجو می‌کردیم، پاسخ‌ها به سیاست و اهالی‌اش بی‌ارتباط بود. آن روزها امر به معروف ستاد نداشت و صرفا فریضه‌ای دینی بود ولی حالا گویی هزاران سال از آن زمان گذشته چنانکه هم این ستاد و هم اعضایش همگی نه تنها فعالیت‌های سیاسی خود را پیگیری می‌کنند.
بلکه علنا به یک جریان خاص در جمهوری اسلامی نزدیکند و گاه و بی‌گاه به تخطئه جریان مقابل و خط‌مشی آنان می‌پردازند چنانکه برخی ناظران از «سیاست‌زدگی در ستاد امر به معروف و نهی از منکر» انتقاد کرده و اظهاراتی هشدارآمیز را نسبت به افزایش این قبیل رفتارها به زبان می‌آورند. در چنین شرایطی و با تغییر نگاه ایجاد شده به این ستاد بود که اخیرا خبری دست به دست در شبکه‌های اجتماعی چرخید؛ خبری که از صدور مجوز امر به معروف و نهی از منکر مسوولان جمهوری اسلامی برای یکی از فعالان این روزها شناخته شده و البته حاشیه‌ساز منتهی‌الیه راست سیاست ایران حکایت داشت.
آمران سیستماتیک
علی‌اکبر رائفی‌پور اگر تا چند سال پیش فقط و فقط به خاطر اظهارنظر درباره شیطان‌پرستی و مسائلی از این دست شناخته می‌شد، این روزها از سوی حامیان با «استاد» خطاب می‌شود و در قامت یک فعال سیاسی اصولگرا ظاهر شده اما نه به سبک سنتی‌های این جریان. رائفی‌پور از قضا با محمدباقر قالیباف، رییس مجلس یازدهم و نواصولگرایان حامی‌اش نیز سر سازش ندارد و همچون وحید یامین‌پور و بخشی دیگر از جوانان اصولگرا، داعیه انقلابی‌گری پیش گرفته و خود را «بیزار از چپ و راست» معرفی می‌کنند؛ حال آنکه نزدیکی‌شان به منتهی‌الیه راست نمودار سیاست ایران غیرقابل انکار است.
رائفی‌پور حالا کنار نقدهای تند و تیزش به دولتی‌ها و اصلاح‌طلبان و سکوت و بعضا حمایتش از نهادهای انتصابی با حکم ستاد امر به معروف، آمری است در میدان نقد مسوولان. این مجوز به نام گروه «جهادی معروف» به سرپرستی او ثبت شده و چنانکه رائفی‌پور نوشته، قرار است در حوزه مقابله «مردمی علیه رانت و فساد» فعالیت کند؛ فعالیتی که از قرار معلوم ادامه‌دهنده همان راه عدالتخواهی سیستماتیکی است که هم از سوی اصولگرایان و هم از سوی برخی نهادهای حاکمیتی موردحمایت قرار می‌گیرند.
مشروط‌سازی یک فریضه
نکته قابل‌توجه در این میان آنکه پس از انتشار مجوز فعالیت رائفی‌پور و همراهانش که او از آنان تحت عنوان «مهدی‌یاوران» نام برده، کنار کاربران مخالف با نوع نگاه اصولگرایان به سیاست و فرهنگ، کاربران به‌اصطلاح «ارزشی» توییتر نیز کنار ناظران و تحلیلگران این جریان به انتقاد از این مهم پرداخته و با یادآوری نوع نگاه دین اسلام به فریضه امر به معروف از صدور مجوز برای آن انتقاد کردند.
این طیف از کاربران منوط‌سازی صدور مجوز برای عمل به این فریضه و امر به معروف و نهی از منکر مسوولان جمهوری اسلامی را درحالی بستن دست خود و مشروط‌سازی عمل به فریضه می‌خوانند که سوی دیگر میدان، کم نیستند اصلاح‌طلبانی که به واسطه انتقاد از مسوولان انتصابی و نهادهای آنان شاهد تشکیل پرونده برای خود در دادگاه‌ها هستند و حالا می‌کوشند در 40 سالگی نظام جمهوری اسلامی قوه قضاییه را مجاب به اجرای قانون «جرم سیاسی» کنند. این تناقض احتمالا مهم‌ترین عاملی است که فعالان سیاسی و ناظران را به انتقاد از عدالتخواهی سیستماتیک رواج یافته میان اصولگرایان واداشته؛ چنانکه آنان از فراموشی سایر اقشار جامعه و معاندخوانی آنان انتقاد می‌کنند.
بگویید اصلاح‌طلبان هم بیایند و مجوز بگیرند
محبی، دبیر ستاد امر به معروف، در این روزها به رائفی‌پور نزدیک شده، برخی این تلاش را در جهت احصای محبوبیت مردمی قلمداد کرده‌اند و گفته‌اند محبی می‌خواهد در مجلس بعدی سهمی داشته باشد، گفتگوی اعتماد با «محبی» را بخوانید:
آقای محبی اخیرا مجوزی به یکی از فعالان سیاسی برای امر به معروف مسوولان اعطا شده که انتقادهای بسیاری به همراه داشت؛ حال آنکه شرعا امر به معروف و نهی از منکر نیازمند اعطای مجوز نیست، این دو مساله به نوعی تناقض محسوب نمی‌شود؟
امر به معروف و نهی از منکر همان‌طور که گفتید یک جواب شرعی و یک حق شهروندی است. هر فردی می‌تواند مسوولان را امر به معروف و نهی از منکر کند که اقدامی واجب نیز محسوب می‌شود اما در جهان امروز برای انجام این قبیل اقدامات همچون سایر موارد، گروه‌ها و سازمان‌های مردم‌نهادی تشکیل شده و افرادی گردهم می‌آیند تا کار منسجم‌تری انجام دهند که برای آن نیازمند اخذ مجوز از دولت‌ها و حاکمیت‌ها هستند. هرچند که این اقدام بدون اخذ مجوز نیز صورت می‌گیرد ولی دریافت مجوز به نوعی مشروعیت حاکمیتی به آن گروه می‌بخشد. شما می‌توانید به صورت فردی لیست انتخاباتی دهید و فعالیت سیاسی کنید ولی می‌توانید مجوز حزب بگیرید و این فعالیت را در قالب آن تعریف کنید. کسی به شما نمی‌گوید چرا مجوز حزب ندارید ولی اخذ این مجوز نوعی مشروعیت به فعالیت افراد می‌بخشد. در ماجرای امر به معروف نیز همین است و شما می‌توانید مجوز بگیرید تا از مشروعیت حاکمیتی برخوردار باشید. رهبر انقلاب نیز گفته‌اند که «امر به معروف و نهی از منکر حوزه‌های مختلفی دارد که مهم‌ترینش حوزه مسوولان است. مردم باید از مسوولان کار خوب را بخواهند آن‌هم نه به صورت خواهش و تقاضا.»
مساله اینجاست که بر‌اساس قوانین اعطای مجوز به سازمان‌های مردم‌نهاد(سمن‌ها) برعهده وزارت کشور است نه ستاد احیای امر به معروف.
بله! در ایران برای اخذ مجوز تشکیل سمن‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد لازم است که به عنوان سمن‌های وزارت کشور مراجعه کنید ولی اشکال کار آنجاست که اخذ مجوز از وزارت کشور بسیار سخت و البته زمان‌بر است، ضمن آنکه درنهایت ممکن است به فرد مجوز داده نشود؛ بنابراین ما در ستاد احیای امر به معروف شرایط را تسهیل کردیم تا هر فردی که قصد تشکیل سمن در این زمینه را دارد، بتواند با مراجعه به ما مجوز مربوطه را دریافت کند.
این موازی‌کاری محسوب نمی‌شود؟
قبلا هم موازی بوده است. زمانی هم سازمان ملی جوانان اقدام به اعطای مجوز به سمن‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد می‌کرد و هم وزارت کشور اما پس از مدتی فقط وزارت کشور مسوولیت این کار را برعهده گرفت. آن زمان طی روند در وزارت کشور و اخذ مجوز ممکن بود 2 سال به طول انجامد حال آنکه در سازمان ملی جوانان این مهم سریعا اتفاق می‌افتاد. امروز هم شرایط به همان شکل است. ما بارها و بارها دیده‌ایم که یک مقام مسوول حاکمیتی هنگام مواجهه با امر به معروف به فرد آمر می‌گوید «به تو چه!» ما برای آنکه این مقام مسوول دیگر نتواند مقابل آمر معروف چنین رفتاری داشته باشد، اقدام به اعطای مجوز به سمن‌ها می‌کنیم تا به نوعی از آنان حمایت کنیم.
با این حساب مجوز اعطا شده به آقای رائفی‌پور اولین مجوز است یا خیر؟
خیر اولین مجوز نیست. ما از 15 مرداد ماه 98 که آیت‌الله صدیقی از اعطای مجوز امر به معروف به سمن‌ها گفتند تا امروز 400 مجوز در حوزه‌های مختلف مثل محیط‌زیست صادر کرده‌ایم.
اگر فردی با دیدگاه سیاسی مخالف با آقای رائفی‌پور و شما درخواست کند این مجوز به او اعطا می‌شود یا اینکه این امتیاز تمام و کمال در‌اختیار طیف خاصی است؟
شما به اصلاح‌طلبان بگویید اگر خواستند امر به معروف کنند، بیایند و مجوز بگیرند. ما از همه حمایت می‌کنیم. همان‌طور که اصلاح‌طلبان ممکن است خطا کنند، انقلابی‌ها و اصولگرایان نیز ممکن است خطا کنند. امکان خطا برای همه وجود دارد ولی نه حق امر به معروف را ساقط می‌کند و نه تکلیف را. ما در ستاد احیای امر به معروف نظارت استصوابی نداریم.
VIP مطالبه‌گری و عدالتخواهی
فرهیختگان و اصولگرایان کُندرو اما چندوقتی‌ست که با رائفی‌پور دچار زاویه شده‌اند، بخش‌هایی از مطلب امروز «فرهیختگان» را بخوانید:
* برخی اخبار و موضوعات حسابی دود از سر آدم بلند می‌کند و تعجببرانگیز است. مثلا همین دو شب پیش که مانند همیشه درحال مرور صفحات مجازی در توئیتر و اینستاگرام بودم، یکی از این همهچیزدانهای مجازی تصویری از یک مجوز در صفحه شخصی‌اش منتشر کرد که منبعد می‌تواند بهصورت قانونی امر به معروف و نهی از منکر کند و منبعد با پشتوانه این مجوز می‌تواند مطالبه تخصصی از مسئولان داشته باشد! با این رویه و اعطای مجوز برای مطالبه‌گری و امربهمعروف و نهی ازمنکر نوعی شرایط خاص و VIP برای مطالبه‌گری برای عد‌ه‌ای خاص ایجاد می شود.
* همه آحاد مردم امکان مطالبه‌گری دارند و در قانون هم به این موضوع اشاره شده است، اما عد‌ه‌ای امکانات بیشتری دارند، چرا؟ چون نهاد خاصی برای آنها مزیت نسبی بیشتر و چتر حمایتی فراخ‌تری ایجاد می‌کند و همین باعث می‌شود مثل همان ثبتنام دانش‌آموزان به هر شکل و هزینهای در مدارس غیردولتی، مطالبهگران نیز برای برخورداری از امکانات و حمایت‌‌های ویژه‌تر زیر چتر حمایتی نهادهای خاص بروند!
واکنش کاربران به این تغییر و تحولات بر دو مدل استوار است، ارزشی‌ها که خب این اقدام را فتح‌الفتوح می‌دانند و باقی کاربران اما نگاه مثبتی ندارند:
منابع: روزنامه اعتماد، فرهیختگان و شبکه‌های اجتماعی
