اولین روز بازار سرمایه در آخرین ماه سال در حالی شروع شد که یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از تصویب طرح تحقیق و تفحص از بورس در کمیسیون اقتصادی خبر داد. سیدناصر موسویلارگانی پیش از این نیز در اواخر دی ماه با برآورد زیان 70درصدی سهامداران در بورس از اینکه دولت احساس مسوولیت نمیکند شکایت کرده و گفته بود جهت «روشنشدن وقایع رخ داده در بورس، بررسی رانتها و مفاسد رخ داده و حمایت از حقوق سهامداران»، طرح تحقیق و تفحص از بورس با امضای 50 نماینده تدوین و به زودی در کمیسیون اقتصادی تصویب میشود. وعده این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس یازدهم اکنون عملی شده و لارگانی دوم اسفند ماه خبر از تصویب طرح تحقیق و تفحص داد اعلام کرد: مطابق وعده، طرح تحقیق و تفحص 50 نماینده از بورس در هفت محور در کمیسیون اقتصادی تصویب شد. به گفته او رشد حبابی شاخص، علت تشویق حسن روحانی، رئیسجمهوری به حضور مردم در بورس بدون آموزش، گرانفروشی سهام، فروش سهام کاغذی، سرنوشت پولها و رانت حاصله، از محورهای مهم طرح تحقیق و تفحص از بورس است.
موسویلارگانی که این خبر را در توییتر خود رسانهای کرده بود اما بازخورد چندان مثبتی از سوی کاربرانش دریافت نکرد. برخی از آنان برای این نماینده اصولگرای مجلس یادآوری کردند که مردم تنها به دعوت رئیس دولت سرمایههای خود را وارد بازار سرمایه نکردند و سایر مسوولان نظام نیز همپای دولت از مردم خواسته بودند در بورس سرمایهگذاری کنند. گرچه طبق اصل 75 قانون اساسی، مجلس شورای اسلامی میتواند از تمام امور در کشور تحقیق و تفحص انجام دهد اما اغلب این کاربران از نمایندههای مجلس خواسته بودند بورس را سیاسی و محل تسویهحساب دو جناح نکنند و بگذارند این بازار خودش راهش را پیدا کند.
واکنش منفی به طرح تحقیق و تفحص مجلس تنها به کاربران موسویلارگانی محدود نشد و سیاستگذاران و مسوولان بورسی نیز دست به قلم شدند و با ادعای اینکه بازار سرمایه شفاف است و نظارت بر این بازار وجود دارد، از اینکه طرح تحقیق و تفحص در بهارستان کلید خورده گلایه و آن را دخالت مجلس در بازار سرمایه تفسیر کردند.
با این حال نمایندگان مجلس بر تحقیق و تفحص اصرار دارند و موسویلارگانی میگوید وظیفه ما دفاع از حقوق ملت است و باید متخلفانی که باعث از بین رفتن سهامداران شدند شناسایی و به قوهقضائیه معرفی شوند.
او در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» یکی از بزرگترین مشکلات اقتصادی سالهای اخیر را بحران کنونی بازار سرمایه میداند و ادعا میکند «مردم با ترغیب رئیسجمهوری و برخی از مسوولان سرمایههای خود را وارد بازار سرمایه کردند.» موسویلارگانی میگوید: «این مسوولان بدون اینکه به مردم آموزش دهند و بدون اینکه برای حجم زیادی از مردم که میخواهند وارد بورس شوند، برنامهریزی داشته باشند، از مردم دعوت کردند. برخی از این مردمی که وارد بازار سهام شدند مایحتاج عمومی و نیازهای ضروری خود مثل منزل، خودرو و طلا را فروختند. آنها میدیدند که شاخص هر روز افزایش پیدا میکند و افرادی که امروز سرمایهگذاری کردند، روز بعد یا دو روز بعد سرمایهشان دو برابر شده! این مردم با ترغیب مسوولان وارد بازار سرمایه شدند اما یک مرتبه شاخص افت چشمگیری داشت و مخصوصا افرادی که سرمایه خرد داشتند و با سرمایه کم وارد بازار سرمایه شده بودند شکست سنگینی خوردند و سرمایه آنها حتی به یکچهارم هم تنزل پیدا کرد.»
او وعدههای مسوولان اقتصادی و بورسی را یادآور میشود و میافزاید: «وعدههایی هم وزیر اقتصاد، مسوولان سازمان بورس و برخی از مسوولان دیگر درباره بازار سرمایه به مردم دادند اما متاسفانه کاری انجام نشد. علاوه بر اینها هم مسوولان بازار سرمایه و هم سازمان بورس تخلفاتی داشتند و هم دخالتهای بیجای دولت و حقوقیهایی که وارد بورس شده بودند باعث شد که هر روز شاهد ریزش بیشتری در بازار سرمایه باشیم.»
این نماینده عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه در پاسخ به کسانی که به طرح تحقیق و تفحص از بورس اعتراض دارند، میگوید: «چون یکی از وظایف قانونی نمایندگان نظارت بر اجرای قوانین است و اینجا موکلان ما انتظار داشتند که در این زمینه ورود کنیم به همین دلیل طرح تحقیق و تفحص مطرح شد و در کمیسیون اقتصادی به تصویب رسید و الان در نوبت صحن علنی است که در صحن علنی هم انشاءالله تصویب شود تا متخلفانی که در این ریزش و افت بازار سرمایه دخیل بودند شناسایی شوند و به قوهقضائیه معرفی شوند.»
موسویلارگانی پیشبینی میکند طرح تحقیق و تفحص از بورس در صحن علنی بهارستان هم با رای بالا تصویب میشود چراکه به گفته او نمایندگان مجلس یازدهم بر دفاع از حق موکلان خود اصرار دارند و با توجه به اینکه اکنون بیش از نیمی از جمعیت ایران با بازار سرمایه درگیر شدهاند، این طرح پیگیری خواهد شد.
طبق آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی بعد از تصویب طرح تحقیقوتفحص و انتخاب اعضای آن، هیات تحقیق و تفحص مجلس 6 ماه فرصت دارد تا گزارش نهایی خود را برای قرائت در صحن علنی پارلمان به کمیسیون مربوطه ارائه کند تا پس از تصویب در آن کمیسیون، برای قرائت در صحن علنی پارلمان تقدیم هیاترئیسه پارلمان شود که در صورت ضرورت با درخواست هیات و تصویب هیاترئیسه مجلس زمان تحقیق و تفحص تا 6ماه دیگر نیز قابل تمدید است. با این حال به نظر میرسد با وجود مخالفتهایی که با تحقیق و تفحص از بورس در بین فعالان بازار سرمایه وجود دارد اما نمایندگان اصولگرای مجلس یازدهم نهتنها اصرار به انجام آن دارند بلکه میخواهند با سرعت کار را پیش ببرند و خیلی زودتر از پایان فرصت قانونی آن را به نتیجه برسانند. موسویلارگانی پیشبینی میکند طرح تحقیقوتفحص از بورس کمتر از زمان 6ماهه که قانون برای طرحهای تحقیقوتفحص پیشبینی کرده به نتیجه برسد و میگوید: «طبق آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی قانونا 6ماه برای تحقیق و تفحص فرصت است اما برنامهریزی شده که بتوانیم در کمترین فرصت یعنی در دو ماه این تحقیق و تفحص را به نتیجه رسانده و نتیجه را به سمع و نظر ملت ایران بهویژه سهامداران و کسانی که در این بازار ضرر و زیان شامل حالشان شده است، برسانیم.»
او با یادآوری اینکه اکنون مجلس در حال بررسی لایحه بودجه است، میگوید نمایندگان در فاصله زمانی که بودجه برای بررسی و تایید نهایی به شورای نگهبان میرود، طرح تحقیقوتفحص را در صحن علنی بررسی خواهند کرد و امیدوار است تحقیقوتفحص از بورس از شروع سال جدید رسما استارت بخورد.
این نماینده مجلس اضافه میکند مجلس برای به نتیجه رساندن تحقیقوتفحص از بورس از کارشناسان خبره و کسانی که در این زمینه اطلاعات دقیق و قوی دارند استفاده خواهد کرد.
طرح تحقیقوتفحص از بورس در حالی از سوی نمایندگان مجلس کلید خورده و به گفته موسویلارگانی قرار است به سرعت پیگیری و در عرض دو ماه به نتیجه برسد که اقدمات قبلی آنان که معتقد بودند در راستای حمایت از سهامداران گرفته شده، بعد از هیاهو و جنجال رسانهای مسکوت مانده است. طرح تشکیل مجمع سهامداران حقیقی یکی از این اقدامات بود که گرچه در کمیسیون اقتصادی به تصویب رسید اما بعد از گذشت ماهها هنوز از سوی هیاترئیسه مجلس اعلام وصول نشده است. موسویلارگانی که خود مسوول اعلام وصول طرحهاست از سرنوشت این طرح اظهار بیاطلاعی میکند و میگوید احتمالا در معاونت قوانین در حال بررسی است و بعد از ارائه به هیاترئیسه اعلام وصول خواهد شد.
او از سرنوشت لیست متخلفان بورسی که امیرحسین قاضیزاده هاشمی، نایبرئیس مجلس بعد از به راه انداختن جنجال رسانهای اعلام کرده بود به قوهقضائیه ارائه خواهد داد نیز اظهار بیاطلاعی میکند و میگوید نمیداند گزارش تخلفات به چه نتیجهای رسیده است.