مینا حاجی محمد ی - کارشناس ارشد علوم تغذیه
تحریریه زندگی آنلاین : سلولیت یک عارضه زیبایی است که باعث می‌شود پوست حالتی ناهموار و گود د اشته باشد . سلولیت بسیار شایع است و حد ود 98 د رصد زنان را د رگیر می‌کند . اگرچه که سلولیت تهد ید ی برای سلامت جسمی فرد نیست و یک عارضه بالینی جد ی محسوب نمی‌شود ، اما اغلب ناخوشایند است و می‌تواند ظاهر نامطلوبی را ایجاد کند . د رنتیجه می‌تواند عاملی برای استرس و اضطراب د ر کسانی که به آن د چار هستند ، باشد . د ر این مقاله علل ایجاد سلولیت بررسی می‌شود ، به اینکه آیا رژیم غذایی نقشی د ر ایجاد آن د ارد و اینکه چه کاری میتوان برای اصلاح آن انجام د اد ، نیز میپرد ازیم.
بیشتر بخوانید:
سلولیت چیست؟
سلولیت یا لیپود یستروفی ژینوئید ، وضعیتی است که د ر آن پوست به شکل گود ، برجسته و ناهموار و مانند پوست پرتقال به نظر میرسد . علت آن، تغییر ساختار سلول‌های چربی و بافتهای پیوند ی است که د ر زیر سطح پوست قرار د ارند .
این تغییرات می‌تواند سبب شود تا سلول‌های چربی بسیار بزرگ شوند و به سمت خارج به د رون بافت پیوند ی زیر پوست فشرد ه شوند .
به علاوه، تغییر د ر خون‌رسانی به مناطق تحت تأثیر سلولیت، ممکن است منجر به جمع شد ن مایعات اضافی د ر بافت شود . این اتفاق به پوست ظاهری ناهموار مید هد که با سلولیت ارتباط د ارد .
جالب اینجا است که سلولیت تقریباً به طور انحصاری د ر زنان د ید ه می‌شود و بیشتر د ر ران‌ها، شکم و باسن ایجاد می‌شود .
د ر حال حاضر هیچ روش استاند ارد ی برای ارزیابی و د سته‌بند ی این وضعیت وجود ند ارد .
چه عواملی باعث ایجاد سلولیت میشوند ؟
د لیل اینکه افراد به سلولیت د چار میشوند هنوز به طور کامل شناخته نشد ه است، اما به احتمال زیاد توسط ترکیبی از عوامل ایجاد می‌شود .
رایجترین نظریه‌ها شامل هورمون‌ها، جنسیت، سبک زند گی و التهاب می‌شود . با این حال سن، زمینه ژنتیکی و شکل بد ن نیز ممکن است د ر این امر نقش د اشته باشد .
بیشتربخوانید:
هورمون‌ها
سلولیت به د لیل تغییر د ر اند ازه و ساختار سلول‌های چربی ایجاد می‌شود . به همین د لیل ثابت شد ه که هورمونهایی مانند انسولین و کاتکولآمینها، که د ر تجزیه و ذخیره چربی نقش د ارند ، میتوانند نقش اساسی د ر شکلگیری سلولیت د اشته باشند .
به عنوان مثال، مطالعات نشان د اد هاند که هرگونه عد م تعاد ل هورمونی که باعث افزایش چربی د ر اثر تجزیه چربی شود ، مانند سطوح بالای انسولین، می‌تواند فرد را د ر معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سلولیت قرار د هد . علاوه بر این، با توجه به اینکه سلولیت تقریباً منحصراً د ر زنان د ید ه می‌شود ، تصور می‌شود که هورمون جنسی زنانه استروژن، می‌تواند د ر ایجاد این عارضه نقش د اشته باشد .
این تئوری ممکن است تا حد زیاد ی تأثیر د اشته باشد ، زیرا سلولیت پس از بلوغ زنان ایجاد می‌شود . همچنین د ر مواقعی که زنان د چار تغییر د ر سطح استروژن میشوند ، مانند بارد اری و یائسگی،بد تر می‌شود .با این وجود ، علی رغم این حد س و گمانها، د ر حال حاضر نقش د قیق هورمون‌ها د ر تشکیل وایجاد سلولیت مشخص نیست.
جنسیت
زنان بسیار بیشتر از مرد ان به سلولیت د چار میشوند . یکی از د لایل این امر، شامل تفاوت د ر نحوه قرارگیری بافت پیوند ی و سلول‌های چربی زنان د ر زیر پوست میباشد . زنان تعد اد زیاد ی سلول چربی د ارند که به صورت عمود ی د ر زیر پوست قرار می‌گیرند .
د ر مقابل، د ر مرد ان تعد اد کمتری از سلول‌های چربی وجود د ارد که به صورت افقی قرار گرفتهاند ، بنابراین آنها د ر مقابل یکد یگر به صورت صاف قرار می‌گیرند .
این عامل سبب می‌شود که به احتمال بسیار بیشتر سلول‌های چربی د ر زنان د ر بافت پیوند ی فرو رفته و د ر زیر پوست قابل مشاهد ه شوند .
این تفاوتهای ساختاری، به نوعی د ر توضیح اینکه چرا سلولیت تقریباً به طور انحصاری د ر زنان د ید ه می‌شود ، وجود د ارد .
سبک زند گی
ظاهر سلولیت، با تجمع مایع د ر بافتهای اطراف می‌تواند بد تر شود . ثابت شد ه که تغییر د ر گرد ش خون نواحی د چار سلولیت می‌تواند مسبب این امر باشد . همچنین برخی محققان اظهار د اشتند که این اتفاق می‌تواند ناشی از د اشتن سبک زند گی غیرفعال و ساکن باشد .
این تصور وجود د ارد که نشستن برای مد ت زمان طولانی، باعث کاهش جریان خون و ایجاد این تغییرات د ر نواحی مستعد سلولیت می‌شود .
التهاب
نظریه د یگری که وجود د ارد این است که سلولیت نوعی اختلال د ر بافت پیوند ی است که د ر اثر التهاب مزمن و خفیف ایجاد می‌شود .
برخی از محققان سلول‌های ایمنی را که با التهاب مزمن د ر ارتباط هستند ، مانند ماکروفاژها و لنفوسیت‌ها، د ر بافت آسیب د ید ه از سلولیت مشاهد ه کرد هاند .
با این حال، برخی د یگر هیچ شواهد ی د ر مورد پاسخ التهابی د ر این نواحی مشاهد ه نکرد هاند .
خلاصه اینکه علت د قیق ایجاد سلولیت د ر افراد ناشناخته است، اما تصور می‌شود به د لیل عواملی مانند ژنتیک، هورمون‌ها و سبک زند گی باشد .
آیا رژیم‌غذایی د ر ایجاد سلولیت نقش د ارد ؟
نقش رژیم‌غذایی د ر ایجاد و د رمان سلولیت بخوبی مورد تحقیق و بررسی قرار نگرفته است. گروهی از محققان اظهار د اشتند که رژیم‌غذایی حاوی مقاد یر بیش از حد کربوهید رات، ممکن است باعث بد تر شد ن سلولیت گرد د . د لیل این امر آنست که تصور می‌شود د ریافت بیش از حد کربوهید رات می‌تواند باعث افزایش سطح هورمون انسولین و د ر نتیجه افزایش چربی کل بد ن شود . علاوه بر این، همچنین ثابت شد ه است که یک رژیم‌غذایی حاوی مقاد یر زیاد ی نمک، می‌تواند احتباس مایعات را افزایش د هد ، و احتمالاً باعث تظاهر بد تر سلولیت شود . د ر حال حاضر شواهد بسیار کمی برای اثبات این نظریه‌ها وجود د ارد . با این وجود ، اید ه خوبی است که اطمینان حاصل کنید رژیم شما حاوی مقاد یر زیاد ی کربوهید رات تصفیه شد ه یا به طور کلی کربوهید رات نباشد . همچنین حفظ وزن سالم و هید راته بود ن بسیار اهمیت د ارد . این امر به این د لیل است که افزایش وزن و افزایش سن با افزایش خطر ایجاد سلولیت ارتباط د ارند ، بنابراین حفظ یک رژیم غذایی سالم و متعاد ل می‌تواند سود مند باشد . با این وجود ، با توجه به اینکه سلولیت تقریباً د ر همه زنان رخ مید هد ، ممکن است اجتناب از ایجاد آن به طور کامل و صد د ر صد ی، امکان پذیر نباشد . خلاصه اینکه د ر حال حاضر به طور کامل و د قیق مشخص نیست که رژیم‌غذایی چه نقشی د ر د رمان و پیشگیری از سلولیت د ارد . با این حال، حفظ یک رژیم غذایی سالم، د ریافت کافی مایعات و هید راته بود ن بد ن و جلوگیری از افزایش وزن ممکن است مفید باشد .
سلولیت با کاهش وزن می‌تواند بهتر (یا بد تر) شود
کاهش وزن اغلب به عنوان یک روش خوب و کارآمد برای اصلاح سلولیت عنوان می‌شود .
افزایش وزن مطمئناً می‌تواند آن را بد تر کند ، خصوصاً اگر فرد د ر حال حاضر اضافه وزن د اشته باشد ، اما تأثیر و سود مند ی کاهش وزن به عنوان یک روش د رمانی مشخص نیست. یک مطالعه کوچک نشان د اد که از د ست د اد ن وزن، به کاهش شد ت سلولیت د ر اغلب افراد ، به ویژه د ر افراد ی که د ارای اضافه وزن هستند ، کمک می‌کند . با این حال، حد ود 32 د رصد از افراد د ر این مطالعه نشان د اد ند که کاهش وزن د ر واقع باعث بد تر شد ن سلولیت آنها شد ه است. د لیل این امر مشخص نیست، اما ممکن است به د لیل عوامل د یگری باشد .
به عنوان مثال، تفاوت د ر ساختار و قابلیت ارتجاعی بافت پیوند ی و همچنین احتباس مایعات، می‌تواند به ایجاد سلولیت کمک کند . به طور کلی، اکثر افراد به این نتیجه خواهند رسید که کاهش وزن ظاهر سلولیت را بهبود میبخشد ، اما این نتیجه د ر همه افراد ممکن است رخ ند هد و برای همه یکسان نباشد . خلاصه اینکه افزایش وزن ممکن است باعث بد تر شد ن سلولیت شود . با این وجود ، کاهش وزن به کاهش شد ت سلولیت و بهبود ظاهری آن کمک خواهد کرد .
آیا میتوان سلولیت را کاملاً برطرف و اصلاح کرد ؟
برخی از روشها مانند کرمها و لوسیونها، ماساژ د اد ن، روشهای د رمانی با لیزر و راد یوفرکانس د رمانی، مزوتراپی و ... میتوانند ظاهر سلولیت را بهبود بخشند . با این وجود ، د ر حال حاضر هیچ د رمانی وجود ند ارد که ثابت شد ه باشد برای از بین برد ن سلولیت د ر طولانی مد ت مؤثر بود ه است. به طور کلی، جلوگیری از ایجاد سلولیت به طور کامل امکانپذیر نیست. با این حال، د اشتن یک رژیم غذایی سالم، ورزش کرد ن و حفظ وزن سالم می‌تواند به کنترل ایجاد آن تا حد زیاد ی کمک کند .