جراحی دوباره بینی (۱)

دکتر محسن نراقی

جراحی دوباره بینی طیف وسیعی از مشکلات مربوط به جراحی از عوارض رایج تا عوارض بسیار پیچیده را در بر می‌گیرد. تعدادی از بیماران،  بینی خود را چند بار به دست یک یا چند جراح سپرده‌اند که در بسیاری از آنها جراحی‌های دوباره وضعیت قبلی را پیچیده کرده و بینی در وضعیت کاملا بحرانی قرار گرفته؛ به طوری که زندگی آنها تحت الشعاع مشکلات بینی قرار گرفته است. از مشکل تنفسی و محرومیت از یک خواب لذتبخش گرفته تا ظاهر مصنوعی بینی با ردپای اعمال جراحی قبلی، که بینی را در کانون توجه قرار داده، روز و شب این افراد درگیر مشکلات بینی هستند.

بسیاری از این بیماران هر وقت که خود را در آینه می‌بینند و هرشب که با دهان باز می‌خوابند، تأسف می‌خورند که چرا برای انجام جراحی اول عجله به خرج داده و تحقیق کافی برای انتخاب جراح نکرده‌اند و اکنون باید صدها برابر وقت صرف کنند تا شاید به چیزی با فاصله زیاد از شرایط مطلوب برسند. در این شرایط شاید توقع چند درصد بهتر شدن هم برای بیمار یک معجزه محسوب شود.

تصویر سمت چپ

 دختر 22 ساله ای را نشان می دهد که تحت عمل جراحی با روش های قدیمی در جهت کوچک کردن بینی قرار گرفته است. قوس و انحنای شدید پشت بینی نمای کاملا غیرطبیعی ایجاد کرده که نه تنها چهره را زیباتر نکرده بلکه حالت چشم ها و سایر اجزای صورت را زشت تر نیز کرده است. این کوچکی بینی منجر به مشکلات شدید تنفسی و محرومیت از یک خواب راحت هم شده است.

تصویر سمت راست

همان دختر را پس از جراحی ترمیمی توسط دکتر نراقی نشان می دهد. با استفاده از بافت پیوندی از غضروف دنده، عمل جراحی بسیار مشکل ترمیم بینی صورت گرفته است. حالت چشمها زیبایی از دست رفته را باز یافته و تنفس بیمار که پس از عمل جراحی نا موفق قبلی از بین رفته بود، دوباره به حالت طبیعی برگشته است. در این عمل جراحی ترمیمی، با اضافه کردن بافت ها و بزرگتر کردن بینی، حداکثر زیبایی صورت حاصل شده است.

تنگی دریچی بینی شایع‌ترین و مهم‌ترین عارضه تنفسی در بینی‌های عمل شده است. در جراحی پلاستیک بینی، تغییرات دریچه بینی حتی در مقیاس میلیمتری ، می‌تواند سلامت بینی را به خطر‌اندازد. به‌طور کلی، در مدخل بینی دو دریچه وجود دارد: دریچه خارجی( همان سوراخ‌های بینی هستند که ممکن است در عمل جراحی بینی بیش از حد کوچک شده باشند و موجب ایجاد مشکلات تنفسی شوند)و دریچه داخلی بینی (که در بخش درونی‌تر سوراخ‌های بینی قرار گرفته و باریک‌ ترین قسمت بینی است). بنابراین چنانچه جزئی‌ترین تنگی‌ در دریچه داخلی روی دهد، در مقاومت آن نسبت به جریان هوا تغییرات شدیدی ظاهر خواهد شد.

برداشتن بیش از اندازه غضروف‌های بینی در عمل جراحی، منجر به تورفتگی‌های بیش از حد در قسمت پایینی بینی و ایجاد چاله‌های عمیق در دو سوی نوک بینی می‌شود. این تورفتگی‌های ظاهری، در داخل بینی، خود را به صورت برآمدگی‌هایی نشان می‌دهد که مانع عبور جریان هوا از دریچه داخلی بینی می‌شود. برداشته شدن بیش از اندازه غضروف‌های بینی در انتهای بخش تحتانی،  موجب بسته شدن سوراخ‌های بینی در هنگام دم می‌گردد.

دراین حالت، در دریچه خارجی بینی هم اشکال وجود دارد.اختلال تنفسی ناشی از اختلال دریچه داخلی بینی از شایع‌ترین عوارض در بینی‌هایی است که کوچک شده‌اند. بنابراین امروزه، در روش‌های جراحی پلاستیک بینی، از برداشتن بافت در ناحیه دریچه بینی اجتناب می‌شود. برگرداندن سوراخ‌های بینی به حالت پیش از عمل، از دشوار‌ترین اقداماتی است که در عمل جراحی مجدد بینی انجام می‌گیرد و گاه حتی ممکن است امکان‌پذیر  نباشد. پیشگیری همواره بهتر از درمان است. هیچ‌گاه نباید از جراح خود درخواست کنید که اندازه بینی‌را کوچک کند. به‌طور کلی در عوارض ناشی از برداشتن بیش از حد بافت‌های بینی، باید این نقصان بافت را به شکلی مناسب جبران نمود.

در این حالت، جراح می‌تواند از قسمت‌های دیگر بینی یا  بدن، بافت‌هایی بگیرد و جایگزین بافت از دست رفته کند. این بافت‌ها، پیوند نامیده می‌شوند. پیوندهایی با ارزش‌ترند که از خود فرد و در همان زمان برداشته شوند و برای خود او مورد استفاده قرار گیرند. برای مثال، در فردی که دچار بسته شدن دریچه داخلی بینی شده، می‌توان با افزودن پیوندهای غضروفی، تا حدی به باز شدن دریچه کمک کرد. در مواردی که تنگی خفیف تا متوسط دریچه داخلی بینی وجود دارد، می‌توان این پیوندها را از خود بینی گرفت؛ اما در موارد شدید نیز شاید نیاز باشد که این پیوند از غضروف دنده فراهم شود. 

مشکل ناشی از کوچک‌شدن بیش از اندازه سوراخ‌های بینی، کمی جدی‌تر است. در مواردی که به علت بیش از حد برداشته شدن پره‌ها،  کمبود شدید پوست پره‌های بینی وجود داشته باشد، شاید نیاز باشد قسمتی از پوست گوش به عنوان پیوند مورد استفاده قرار گیرد. به همین دلیل در سال‌های اخیر، برش دادن پره‌های بینی و کوچک کردن سوراخ‌های بینی انجام نمی‌گیرد...

برای خواندن بخش دوم- جراحی دوباره بینی- اینجا کلیک کنید.