برنده جایزه نوبل معماری ۲۰۱۶، معمار خانه های کم هزینه در شیلی!

معماران برجسته: جایزه ی معماری پریتزکر توسط موسسه هیات Hyatt در سال 1979 برای تقدیر از معماران در قید حیاتی تاسیس شد که کار ساخته شده‌شان نشانگر تلفیقی از ویژگی‌های استعدادشان، دیدگاه و تعهد آنها است و سهم بسزایی در زندگی نژاد بشر و محیط اطراف آنها با استفاده از هنر معماری ایفا کرده است. این جایزه گاهی به عنوان با پرستیژ ترین جایزه ی معماری و یا نوبل‌معماری توصیف می‌شود. نام این جایزه از نام خانواده ی پریتزکر که در شیکاگو فعالیت‌های بین‌الملی تجاری داشتند آمده است. آنها از دیر باز به دلیل حمایت‌هایشان از فعالیت‌های آموزشی، رفاه اجتماعی، علمی، پزشکی و فرهنگی شناخته شده بودند. جی.ای پریتزکر که این جایزه را با همسرش سیندی بنیان نهاده بود، بیست و سوم ژانویه 1999 از دنیا رفت و پس از او بزرگ‌ترین پسرش توماس. جی پریتزکر رئیس موسسه هیات Hyatt شد.

توماس پریتزکر می گوید:"به عنوان یک فرد اهل شیکاگو، اصلا عجیب نیست که خانواده ی ما در مورد معماری اطلاعات بسیاری داشتند، چرا که آنها در شهر تولد آسمانخراش ها زندگی می کردند، شهری پر از بناهایی که بوسیله ی مفاخر معماری چون لوئی سولیوان، فرنک لوید رایت، میس وندر روهه و بسیاری دیگر طراحی شده است... مادر و پدر من معتقد بودند که یک جایزه ی پر معنا نه تنها آگاهی اجتماعی بیشتر در مورد بناها را نوید خواهد داد و بر خواهد انگیخت بلکه خلاقیت بیشتری در حرفه ی معماری به وجود خواهد آورد".

حالا طبق اعلام رسمی برگزارکنندگان، جایزه 2016 پریتزکر به "آلخاندرو آراونا" معمار شیلیایی تبار، تعلق گرفته است. این جایزه به دلیل تلاش‌هایی که این معمار در طراحی ساختمان‌های خدماتی، خانه‌های کم هزینه و پروژه‌های مربوط به بازسازی پس از سانحه داشت، به وی تعلق گرفت. به گفته ی نیویورک تایمز "آلخاندرو آراونا"ی 48 ساله اندکی بعد از آگاهی از برنده شدنش این جمله را بیان نمود: "زندگی بشر بسیار ارزشمند تر از پول است." روش کار این معمار آموزش مهارت‌های ساختمانی به مردم و مشارکت گرفتن از آن‌ها برای ساخت خانه‌ی خود بود. این خانه‌های ارزان قیمت معمولاً با مصالح بومی شکل می‌گیرند و به صورت کامل ساخته نمی‌شوند تا ساکنین بتوانند در گذر زمان خود آن‌ها را توسعه دهند. آلخاندرو آراونا به جای اینکه بیرون از میدان، تنها به طراحی بپردازد، خود را در تمام جوانب طراحی دخیل کرده و فرصت‌های جدیدی را برای هر پروژه ایجاد کرده است.

با چیدانه همراه باشید تا درباره ی پروژه های این معمار ارزشمند بیشتر بدانیم...

کارهای آلخاندرو آراونا طیف گسترده ای از مقیاس و کاربری را در بر می گیرد، از خانه های تک خانوار تا ساختمان های بزرگ وابسته به نهادها. هیئت داوران اذعان داشتند: "او مصالح و ساختار را درک می کند و در کنار آن به اهمیت فن شاعرانه و نیروی معماری برای برقراری ارتباط در بسیاری از سطوح واقف است."

آن ها ادامه دادند: "آلخاندرو به احیای یک معماری اجتماعی تر به خصوص در تعهد بلندمدت خود به مقابله با بحران مسکن جهانی و تلاش در جهت یک محیط شهری بهتر برای همه، صورت واقعی بخشید. او درک عمیقی از معماری و جامعه ی مدنی دارد و می توان انعکاس آن را در نوشته ها، فعالیت ها و طراحی های او دید."

تصویری که می بینید نمونه ای از 'خانه های قابل گسترش' نوآورانه ی او است که تنها نیمی از آن که در واقع بخش گران تر پروژه است را آراونا با بودجه ی عمومی طراحی و اجرا کرده و باقی مانده ی آن توسط ساکنین خانه ها به دلخواه خودشان طراحی و ساخته می شود. تصویر بالا بخشی را نشان می دهد که آراونا ساخته و تصویر پایین نشان دهنده ی بخش های تکمیل شده توسط خود ساکنین است.

تصویر بالا: Villa Verde Housing (2013)‎; Constitucion, Chile

در این نمونه، چالش آراونا جا دادن به 100 خانوار در یک محله ی پایین شهر با در اختیار داشتن کمک هزینه ی 7500 دلاری بود. آراونا نیمی از خانه را که ساخت آن برای خانواده ها مشکل بود، آماده کرد و تکمیل فضای باقی مانده را بر عهده ی خودشان گذاشت. آراونا می گوید: "بعد از یک سال، ارزش ملک ها سه برابر شد و خانواده ها تا کنون ترجیح داده اند بمانند و به بهبود خانه هایشان ادامه دهند."

تصویر بالا: Quinta Monroy Housing (2004)‎; Iquique, Chile

در اینجا تصاویر قبل و بعد یکی از واحد های پروژه ی نشان داده شده در تصویر قبل را می بینیم. تصویر بالا نشان دهنده ی بخشی از خانه است که توسط بودجه ی عمومی فراهم شده و تصویر پایین بخش های تکمیل شده توسط ساکنین خانه را نشان می دهد.

تصویر بالا: Quinta Monroy Housing (2004)‎; Inquique, Chile

در این تصویر نیز، نمونه ی دیگری از خانه هایی با روند گفته شده در مثال های قبل می بینید.

تصویر بالا: Villa Verde Housing (2013)‎; Constitucion, Chile

به دنبال پاسخی ارزان تر به خانه سازی مقرون به صرفه در مکزیک که به گفته ی آراونا با 30000 دلار شروع شد، او از همان شیوه ی خانه ی قابل گسترش برای طراحی این خانه ها که در بالا دوبلکس شده اند، استفاده کرد.

تصویر بالا: Monterrey Housing (2010)‎; Monterrey, Mexico

آراونا ساختمان های بسیاری با قابلیت صرفه جویی در انرژی ایجاد کرد که با نماها و نقشه های طبقات نوآورانه و کارآمد، پاسخ گوی اقلیم محلی هستند و نور طبیعی و مکان های ملاقات مخصوص جشن ها برای کاربران فراهم می کنند.

به گفته ی آراونا شیشه متریالی نامناسب برای اقلیم سانتیاگو است زیرا اثر گلخانه ای ایجاد می کند، اما او از شیشه برای پوسته ی خارجی این دو برج استفاده کرد و ساختار دیگری را درون آن قرار داد که دارای قابلیت بیشتری در صرف جویی انرژی است و باعث می شود هوا بین دو ساختار جریان داشته باشد.

تصویر بالا: Siamese Towers (2005)‎, San Joaquin Campus, Universidad Catolica de Chile; Santiago, Chile

تصویر بالا: Siamese Towers (2005)‎, San Joaquin Campus, Universidad Catolica de Chile; Santiago, Chile

توماس پریتزکر می گوید: "کار آراونا به مردم معمولی تر، فرصت اقتصادی می بخشد، آثار بلایای طبیعی را کاهش می دهد، مصرف انرژی را کم می کند و مکان های عمومی دلپذیر فراهم می نماید. او به صورتی کاملا نو و الهام بخش نشان می دهد که معماری می تواند به بهترین شکل زندگی مردم را بهبود بخشد."

در اینجا آراونا استراحت گاهی در تپه ای دورافتاده که بخشی از مسیر سیاحتی مکزیکی ها است، ایجاد کرد. ساختار سنگ مانند خم شده و سوراخ، سایه و عبور هوا را فراهم می کند.

تصویر: Las Cruces Pilgrim Lookout Point (2010)‎; Jalisco, Mexico

تصویر بالا: UC Innovation Center — Anacleto Angelini (2014)‎, San Joaquin Campus, Universidad Catolica de Chile; Santiago, Chile

تصویر بالا: Writer’s Cabin (2015)‎, Jan Michalski Foundation; Montricher, Switzerland

تصویر بالا: Bicentennial Children’s Park (2012)‎; Santiago, Chile

تصویر بالا: St. Edward’s University Dorms (2008)‎; Austin, Texas

تصویر بالا: St. Edward’s University Dorms (2008)‎; Austin, Texas

تصویر بالا: Medical School (2004)‎, Universidad Catolica de Chile; Santiago, Chile

آراونا و همکارانش در شرکت المنتال برای کار کردن بر روی پروژه ی بازسازی شهر Constitucion در شیلی که در سال 2010 توسط زلزله و سونامی تخریب شد، انتخاب شده اند.

تصویر بالا: Post-Tsunami Sustainable Reconstruction Plan of Constitucion (2010 to ongoing); Constitucion, Chile

شهرت آلخاندرو آراونا، تنها محدود به شیلی نیست بلکه او در وقایع معماری مختلف در سطح جهان همواره حضور داشته است. او از سال 2009 تا 2015 جزء داوران جایزه‌ی پریتکرز بوده و اخیرا شرکت خود را تأسیس کرده است. همچنین هیئت برگزاری بی ینال (دوسالانه) ونیز، امسال آلخاندرو آراونا را به‌عنوان مدیریت پانزدهمین نمایشگاه دوسالانه ی معماری ونیز معرفی کرده است.

تصویر بالا: Elemental, left to right: Alejandro Aravena, Claudio Tapia, Gonzalo Arteaga and Paula Livingstone; Santiago, Chile

درباره ی معماران نامی و برجسته ایران و جهان بیشتر بدانید:
پویا خزائلی پارسا، معمار سال 1394
فریار جواهریان، معمار صحنه های 10 فیلم از داریوش مهرجویی
داریوش بوربور ، چهره ماندگار در معماری ایران
معماری به زبان هوشنگ سیحون
5 معمار زن ایرانی که دنیا را جای بهتری برای زندگی کردند!
فرانک لوید رایت معماری برای تمام فصول
خواهران حریری و یک شاهکار معماری دیگر در امریکا

منبع: Houzz ؛ مترجم: فاطمه افشاریان ؛ تحریریه چیدانه