این در حالی است که به گزارش «ایسنا»، به نوشته گاردین، تراس هشدار داده که تاخیرهای ادامه‌دار در بازگشت دولت جدید ایران به مذاکرات احیای توافق هسته‌ای در وین، به معنای «فضای کمتر برای دیپلماسی» است. همزمان روز گذشته در شصت‌وپنجمین نشست کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رافائل گروسی، رئیس سازمان انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران گفت: « ما راه را برای تلاش‌های دیپلماتیک بیشتر مورد نیاز برای دستیابی به وضعیت رضایت بخش درباره برنامه هسته‌ای ایران هموار می‌کنیم.» محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی نیز در این نشست با تاکید بر این موضوع که ایران همواره با آژانس همکاری کرده است، گفت: « در عین حال لازم است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سیاسی کاری بپرهیزد و استقلال، بی‌طرفی و حرفه‌ای بودن خود را حفظ کند.» وی ادامه داد اکنون زمان آن فرا رسیده که ایالات متحده سیاست‌های غلط خود را اصلاح کرده و در ابتدا همه تحریم‌ها را به شیوه‌ای عملی، موثر و قابل راستی‌آزمایی لغو کند.
محورهای دیدار تراس و امیرعبداللهیان
وزارت امور خارجه انگلیس در بیانیه‌ای به موضوعاتی اشاره کرد که قرار است وزیر خارجه این کشور در دیدار با همتای ایرانی خود در نیویورک به آنها بپردازد. به گزارش «ایسنا»، در این بیانیه آمده است: «تراس در این دیدار که در هفته اول انتصابش به این مقام انجام می‌شود، این موضوع را مطرح خواهد کرد که باید تمایلی دو جانبه نسبت به شروعی دوباره در روابط میان کشورهایمان وجود داشته باشد، اما عدم پایبندی هسته‌ای مستمر ایران و توسعه برنامه هسته‌ای آن مانع ایجاد پیشرفت در این زمینه است.» بیانیه وزارت امور خارجه انگلیس مدعی شده: «تراس همچنین پیشنهاد آمریکا برای لغو تحریم‌ها در ازای بازگشت ایران به پایبندی کامل به تعهدات هسته‌ای‌اش را تکرار خواهد کرد. او از ایران خواهد خواست به مذاکرات وین درباره [احیای] توافق هسته‌ای و پایبندی به تعهدات هسته‌ای‌اش بازگردد که به نفع همه است.»
این درخواست از سوی انگلیس درحالی مطرح می‌شود که بی‌عملی اروپایی‌ها و همراهی آنان با تحریم‌های غیرقانونی آمریکا خود یکی از اصلی‌ترین دلایل وضعیت کنونی در مذاکرات برجامی به حساب می‌آید. ایران تاکید دارد مادامی که تحریم‌های ظالمانه آمریکا لغو نشود و ایران نتواند از منافع کامل توافق برجام بهره بگیرد- مساله‌ای که به دلیل رفتار دوگانه اروپایی‌ها تاکنون محقق نشده- تهران هم نمی‌تواند یک‌جانبه خود را ملزم به اجرای تعهدات داوطلبانه مندرج در این توافق کند.
تاکید گروسی بر تلاش‌های دیپلماتیک
از سوی دیگر شصت‌وپنجمین نشست کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با حضور محمد اسلامی، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، بهروز کمالوندی معاون امور بین‌الملل، حقوقی و مجلس و سخنگوی سازمان انرژی اتمی و هیات همراه پیش از ظهر روز گذشته در وین آغاز به‌کار کرد.
مدیرکل آژانس اتمی در شصت و پنجمین نشست سالانه آژانس، ضمن ابراز امیدواری درباره رسیدگی به مسائل فوری حول برنامه هسته‌ای ایران، گفت: « برای اطمینان دادن به جهان در این مورد تلاش می‌کند.» به گزارش خبرگزاری فارس، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه نسبت به حل مسائل اضطراری درباره برنامه هسته‌ای ایران ابراز امیدواری کرد.
گروسی که طی نطق آغازین شصت‌وپنجمین نشست سالانه آژانس اتمی در وین صحبت می‌کرد، گفت: «امیدواریم به مسائل فوری مربوط به برنامه هسته‌ای ایران بپردازیم. تلاش می‌کنیم تا به جهان تضمین دهیم که هیچ نگرانی درباره برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد.»
به نوشته رسانه‌های محلی، وی همچنین افزود: «ما راه را برای تلاش‌های دیپلماتیک بیشتر مورد نیاز برای دستیابی به وضعیت رضایت بخش درباره برنامه هسته‌ای ایران هموار می‌کنیم.»
شصت‌و پنجمین نشست سالانه آژانس اتمی، با حضور نمایندگان، سفرا و مقامات ارشد 171 کشور در وین آغاز به کار کرد و «محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی و «کاظم غریب‌آبادی» نماینده ایران در سازمان‌های بین‌المللی نیز در این نشست حضور دارند.
این در حالی است که مدیرکل آژانس اتمی پیشتر در جلسه شورای حکام با ابراز نگرانی از وجود مواد اتمی در مکان‌های اعلام نشده در ایران، ادعا کرده بود سوالات درباره آن چهار مکان اعلام نشده هنوز باقی است. پیش از این، گروسی 20 شهریور در رأس هیاتی برای دیدار و گفت‌وگو با رئیس سازمان انرژی اتمی ایران وارد تهران شد. او پیش از ظهر یکشنبه 21 شهریور با حضور در محل سازمان انرژی اتمی با «محمد اسلامی» دیدار و گفت‌وگو کرد که این دیدار 2 ساعت به طول انجامید. مدیرکل آژانس پس از این دیدار، ضمن مثبت ارزیابی کردن آن، بر گسترش همکاری ایران و آژانس تاکید کرد و گفت که دوباره برای گفت‌وگوی سطح بالا با مقامات ایرانی به تهران می‌آید. در بیانیه مشترک آژانس و ایران که بعد از این دیدار منتشر شد، ذکر شده که طرفین، روح همکاری و اعتماد متقابل و اهمیت تداوم آن و همچنین ضرورت رسیدگی به موضوعات فیمابین در فضایی سازنده و منحصرا فنی را مورد یادآوری و تاکید مجدد قرار دادند.
آژانس از سیاسی‌کاری بپرهیزد
از سوی دیگر رئیس سازمان انرژی اتمی در شصت و پنجمین کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از آژانس خواست از سیاسی‌کاری بپرهیزد و گفت: «زمان آن فرا رسیده که آمریکا سیاست‌های غلط خود را اصلاح کرده و در ابتدا همه تحریم‌ها را به شیوه‌ای عملی، موثر و قابل راستی‌آزمایی لغو کند.» به گزارش خبرگزاری فارس، محمد اسلامی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی روز دوشنبه در کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: «بسیار خوشوقتم که به عنوان رئیس جدید سازمان انرژی اتمی ایران، در شصت و پنجمین نشست سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حضور دارم.»
اسلامی با بیان اینکه روند غیرقابل اجتناب و تقاضای روزافزون انرژی که برای توسعه پایدار یک الزام جدی به شمار می‌رود، با چالش‌هایی روبه روست، افزود: «جامعه جهانی باید با گام‌های دسته جمعی به مشکلات پیش رو در این زمینه رسیدگی کند.»
وی بیان کرد: «آژانس، بر اساس اساسنامه خود موظف به یاری رساندن بدون تبعیض به کشورهای عضو، در توسعه بهره‌برداری صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای است. با توجه به نیازها و اولویت کشورها، آژانس همچنین باید نسبت به تقویت حوزه‌های همکاری فنی مبادرت ورزد و بر این اساس، به کشورهای عضو در رسیدن به اهداف توسعه پایدار از طریق توزیع دانش، تجربه و انتقال فناوری و تجهیزات، بدون هرگونه تبعیض و سیاسی کاری، مساعدت و همراهی کند.»
برجام نمونه بارز حسن نیت ایران
معاون رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که با هدف رفع موانع پیشرفت توسط جمهوری اسلامی ایران توافق شد یک نمونه بارز از حسن نیت جمهوری اسلامی ایران است، ادامه داد: « اما ایالات متحده آمریکا با بی‌توجهی کامل نه تنها به آن عمل نکرد، بلکه با به کارگیری سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایی مفاد برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل را نقض کرد و از آن خارج شد. سیاست به اصطلاح «فشار حداکثری» نیز به شکست انجامید و دولت آمریکا راهی ندارد به غیر از اینکه اعتیاد خود به تحریم‌های یک‌جانبه را ترک کند و به قوانین بین‌المللی احترام بگذارد.»
زمان جبران سیاست‌های غلط آمریکا است
اسلامی در ادامه با بیان اینکه پس از گذشت حدود دو سال و نیم از گسترش مداوم تحریم‌های فراگیر اقتصادی توسط ایالات متحده و انجام نشدن اقدامات عملی از سوی سه کشور اروپایی و اتحادیه در اجرای تعهدات خود، مجلس شورای اسلامی ایران در دوم دسامبر 2020 قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن، دولت موظف شد در صورت تداوم عدم پایبندی مشارکت‌کنندگان توافق ظرف دو ماه پس از لازم الاجرا شدن قانون اجرای کلیه فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت فراتر از موافقت‌نامه جامع پادمان در ایران را متوقف کند، اضافه کرد: «اکنون زمان آن فرا رسیده که ایالات متحده سیاست‌های غلط خود را اصلاح کرده و در ابتدا همه تحریم‌ها را به شیوه‌ای عملی، موثر و قابل راستی‌آزمایی لغو کند.» وی بیان کرد: « جناب آقای آیت‌الله دکتر سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران، اعلام کرده‌اند که دولت خواهان مذاکرات نتیجه محور، با هدف برداشته شدن فشارها و تحریم‌های ناعادلانه علیه ملت ایران است.»
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین با تاکید بر این موضوع که ایران همواره با آژانس همکاری کرده است، افزود: « در عین حال لازم است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از سیاسی‌کاری بپرهیزد و استقلال، بی‌طرفی و حرفه‌ای بودن خود را حفظ کند.»
وی گفت: «همان‌طور که در چند تصمیم و قطعنامه مصوب کنفرانس عمومی بیان شده است، حمله به تاسیسات هسته‌ای که برای اهداف صلح‌آمیز استفاده می‌شود، مغایر با قوانین بین‌المللی است و همه حملات مسلحانه به تاسیسات هسته‌ای دارای کاربرد صلح آمیز، باید به صراحت ممنوع شود.» اسلامی تاکید کرد: «متاسفانه بی‌عملی سازمان ملل و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در برخورد با اقدامات تروریستی علیه تاسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای، متجاوزان را تشویق به ادامه و حتی نقض اساسی‌ترین و بنیادی‌ترین اصول حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل متحد کرده است.» اسلامی تاکید کرد: «بسیار ضروری است که آژانس فورا به این موضوع توجه کند تا هم از تاسیسات هسته‌ای در برابر چنین اقدامات یا تهدیدهایی محافظت و هم از اعتبار خود صیانت کند.» رئیس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: «ما اعتقاد راسخ داریم که راه‌حل اصلی برای تهدیدهای موجود ناشی از سلاح‌های هسته‌ای، خلع سلاح هسته‌ای کامل و قابل راستی‌آزمایی است. ما خواستار اجرای کامل ماده ششم ان.پی.تی هستیم و از اینکه کشورهای دارای سلاح هسته‌ای بر حفظ زرادخانه‌ها و سیستم‌های انتقال خود مصمم هستند و برخی از آنها به طور جدی به دنبال به‌روزرسانی آنها هستند، عمیقا ابراز تاسف می‌کنیم.»
نگرانی جدی از برنامه هسته‌ای مخفی نظامی رژیم صهیونیستی
رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه سخنرانی خود گفت: « ایران به عنوان مبتکر ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در خاورمیانه از سال 1974، نگرانی جدی خود را از برنامه هسته‌ای مخفی نظامی رژیم صهیونیستی بیان می‌دارد. متاسفانه، با وجود تصویب قطعنامه کنفرانس بازنگری NPT در سال 1995 و همچنین برنامه‌های اقدام بعدی آن در سال‌های 2009 و 2010، این رژیم هنوز فعالیت‌ها و تاسیسات هسته‌ای خود را ذیل موافقت‌نامه جامع پادمان آژانس قرار نداده، اقدامات تروریستی خود علیه تاسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای را ادامه داده، دانشمندان هسته‌ای را ترور کرده و به این طریق، ثبات و امنیت منطقه و یکپارچگی و اعتبار NPT و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به خطر انداخته است.»
ایمنی هسته‌ای
اسلامی در بخش دیگری از سخنانش گفت: «ایمنی هسته‌ای همیشه جزو اولویت‌های ما بوده و از این رو، برای تقویت مقررات ایمنی مرتبط اهمیت زیادی قائل هستیم. جمهوری اسلامی ایران مجددا تاکید می‌کند که مسوولیت ایمنی و امنیت هسته‌ای به طور کامل بر عهده دولت‌های عضو است.» وی گفت: «درباره امنیت هسته‌ای، معتقدیم اقدامات اتخاذ شده نباید مانع همکاری بین‌المللی در زمینه فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای شود و مسوولیت‌های تعیین شده آژانس را ذیل برنامه همکاری فنی تضعیف کند.» اسلامی افزود: «در خاتمه، امیدواریم به روزی برسیم که شعار «استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای برای همه و سلاح هسته‌ای برای هیچ کس» در سراسر جهان رسمیت یافته و محقق شود. تحقق این پیام، نقش انرژی هسته‌ای در ایجاد صلح، سلامتی و رفاه در سراسر گیتی را برجسته کرده و به آن شتاب بدهد.» رئیس سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: «همچنین می‌خواهم به این نکته اشاره کنم که ایران مهد تمدن‌ها و کشوری دوستدار صلح است که به لحاظ تاریخی به فناوری و علوم در سراسر جهان یاری رسانده است. در این چارچوب، ما برای دنبال کردن فعالیت‌ها و برنامه هسته‌ای کاملا صلح‌آمیز خود مصمم هستیم و همان‌گونه که توسط رئیس‌جمهور کشورمان، طی نشست سران شانگهای در 17 سپتامبر 2021، بیان شده «هیچ موضوعی نمی‌تواند فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران را که در چارچوب مقررات بین‌المللی انجام می‌شود، متوقف کند.»
موضع‌گیری ضد برجامی ریاض در نشست آژانس
همزمان با این تحولات، وزیر انرژی سعودی با طرح ادعاهایی گفت کشورش در مورد-به گفته او- «عدم پایبندی ایران به توافقات بین‌المللی» خواند، نگران است. به گزارش «ایسنا» به نقل از العربیه، عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان در شصت و پنجمین نشست سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اظهاراتی بر ضرورت خالی شدن منطقه از سلاح کشتار جمعی و «ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای» اشاره کرد. وی گفت: «عربستان نسبت به عدم پایبندی ایران به توافقات بین‌المللی نگران است.» بن‌سلمان مدعی شد: «عدم شفافیت تهران در تعامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تهدیدی برای ممانعت از اشاعه سلاح کشتار جمعی است.» وزیر انرژی سعودی همچنین ادعا کرد که کشورش از تمام تلاش‌های بین‌المللی در راستای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای حمایت می‌کند.
جلسه تودیع و معارفه «عراقچی» و«باقری»
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه روز یکشنبه در جلسه معارفه برخی از مقامات جدید وزارت خارجه از جمله علی باقری‌کنی که به عنوان معاون سیاسی جانشین سید عباس عراقچی شده است، گفت: «سیاست خارجی دولت سیزدهم با شعار سیاست خارجی متوازن، فعال، پویا و هوشمند برنامه خود را ارائه داده و در این چارچوب نیازمند همت جمعی و اتکا بر ظرفیت تمامی مدیران، سفرا، سرکنسول‌ها، روسای ادارات و همچنین کارشناسان در بخش‌های مختلف وزارت امور خارجه است.» به گزارش «ایسنا» جلسه معارفه علی باقری‌کنی به عنوان معاون سیاسی به جانشینی سید عباس عراقچی، مهدی صفری به عنوان معاون دیپلماسی اقتصادی به جانشینی سید رسول مهاجر و محمد فتحعلی به عنوان معاون اداری- مالی به جانشینی دکتر علی ابوالحسنی بعد از ظهر روز یکشنبه با حضور وزیر امور خارجه کشورمان و جمعی از مدیران این وزارتخانه برگزار شد. حسین امیرعبداللهیان با تاکید بر اینکه مراسم برگزار شده، مراسم تودیع نیست، گفت: « ما قصد داریم همچنان از تجربیات ارزشمند و انباشته شده هر سه برادر بزرگواری که سال‌ها در معاونت‌های مختلف وزارت امور خارجه، شاهد تلاش‌های ذی‌قیمت‌شان بوده‌ایم در سمت مشاورت وزیر بهره بگیریم.» در این جلسه هریک از معاونان جدید وزارت امور خارجه با قدردانی از اعتماد وزیر امور خارجه کشورمان، ابراز امیدواری کردند در مسوولیت‌های محوله منشأ اثر مثبت برای کشور و مردم ایران عزیز باشند. وزیر امور خارجه کشورمان در خلال این مراسم از زحمات دکتر محمد جواد ظریف، وزیر پیشین امور خارجه نیز قدردانی کرد. در پایان این گردهمایی، با اهدای کلام‌الله مجید و لوح یادبود، از معاونان پیشین این وزارتخانه، تقدیر به عمل آمد.
