ناهید جعفرپور کامی
دکتر غلامحسین باهر، در پاسخ به اینکه ارزیابی شما از روند مصرف سیگار در زنان ایرانی چیست، اظهار داشت: مصرف دخانیات در زنان، رو به رشد است. برخی شرکتها، به دنبال ضربه زدن به دختران ایرانی هستند، از این طریق اقدام به سودآوری میکنند و متأسفانه 20 درصد از قشر مصرف کننده دخانی، دبیرستانیها و دانشجویان هستند.
دکتر باهر، سیگار کشیدن زنان را به عنوان یک جاذبه میان افراد عنوان کرد و گفت: دخترانی که سیگار میکشند، آیا از عواقب و عوارض آن آگاه نیستند؟ پیری زودرس، زردی و خراب شدن دندانها و لثهها و ...، از عوارض سیگار است. متأسفانه با وجود این که همه مردم از عوارض و عواقب آن آگاه هستند و عوارض ناشی از آن را میدانند، آگاهانه به سمتش میروند. باید توجه داشت که تمام مشکلات و عوارضی که مردان سیگاری گرفتار آن میشوند، مثل سرطانهای مختلف حنجره، حلق، کلیه، مثانه و مشکلات و بیماریهای تنفسی، خانمهای سیگاری هم مبتلا به آنها خواهند شد. وی، درباره عواقب روند رو به رشد این معضل، اظهار داشت: به وجود آورنده این معضل، هم خود شخص است و هم دیگران. وی بارز بودن عوارض دخانیات را در زنان، بیماری زنان و زایمان دانست و بیان داشت: خانمهای سیگاری، فقط 72 درصد قدرت باروری خانمهائی را دارند که سیگار نمیکشند.
مردهائی که سیگار میکشند، تا 50 درصد احتمال نازائی آنها بیشتر است. اختلالات قاعدگی، عفونتها و خونریزیها، با پائین آمدن میزان هورمون استروژن ممکن است در این خانمها ایجاد شود. دکتر باهر، تأثیر مصرف سیگار و دیگر انواع دخانیات را بر جنین زنان باردار سیگاری، همچون سم عنوان کرد و گفت: قطعاً اگرمصرف دخانیات منجر به سقط جنین نشود، بر روی جنین همان اثری را دارد که گویا زن باردار کمی سم خورده باشد. مادرانی که سیگار میکشند، موجب میشوند که جنین در صورت پسر بودن از بین برود و احتمال دختر شدن جنین افزایش یابد. جنین دختر نیز در صورت تولد، 2 برابر بیشتر در معرض سرطان قرار میگیرد.
میدانیم اما خودمان را به نادانی میزنیم
در پایان گفتگو به سراغ دخترانی رفتم که خود دکتر به من معرفی کرده بود و مصرف دخانیات مکرر داشتند. گفتگو را با یکی از آن ها شروع کردم. سیمین، 32 ساله، ساکن شهرری و دانشجوی کارشناسی علوم ارتباطات است. مصاحبه کردن را دوست نداشت، ولی وقتی از او پرسیدم چرا به سیگار روی آورد؟ به چشمانم خیره شد و با حالتی نیمهغمگین گفت: به خاطر یک مشکل شخصی به سمت سیگار رفتم. آن زمان مصرف سیگار من هفتهای یک یا دو نخ بود؛ اما بعد از آن موضوع مصرفم را بالا بردم. خیلیها گفتند تلقین میکنی، تو هم میتوانی سیگار را ترک کنی. اما نمیدانم چرا وقتی سیگار میکشم، احساس بهتری دارم و فکرم آزاد است؛ حتی موقعی که ناراحت و افسردهام، از سیگار کشیدن لذت میبرم. با اینکه میدانم این کار برای مضر است ولی باز به سراغ آن میروم و خودم را به نادانی میزنم و مصرف میکنم.
آیا کشیدن سیگار را به دوستان خود- که برایتان عزیز و مهم هستند- نیز پیشنهاد میکنید؟
جوواب داد: من که هیچ وقت به دوستانم این پیشنهاد را نمیدهم. چون خودشان برایم مهمتر هستند. همین که من میکشم، کافی است! در ادامه صحبتش، دلآرام گفت: من هم به دوستانم این پیشنهاد را نمیکنم. زیاد جلوه زیبائی ندارد. ما، به اندازه کافی از نگاههائی که خیلی برایمان معنا دارد، در جامعه سرخورده میشویم. من، به عنوان سیگاری چندین ساله، نه فقط به همسنهای خودم، بلکه به همه افرادی که استفاده میکنند، چه خانم چه آقا، میگویم نکشند! گاهی اوقات عذاب وجدان دارم، اما وقتی به چیزی عادت میکنی، خیلی سخت است که بخواهید ترکش کنی. این مسئله را همه ما میدانیم، ولی خودمان را به نادانی میزنیم! شما که اینقدر خوب حرف میزنی، واقعاً چرا ترکش نمیکنی؟ کمی به خودت سختی بده، شاید بتوانی؟ این کار را کردهام، اما نشد!دلم با سیگار است؛ نمیتوانم ترکش کنم. چون احساس میکنم چیزی گم کرده دارم. من، در یک خانواده سیگاری رشد کردهام. انگار شخصیت خانواده ما با سیگار کامل میشود. وقتی میروم خانه، همه اعضای خانواده سیگار به دست دارند. کارهایشان را انجام میدهند؛ آنوقت چه انتظاری از من جوان دارید؟ اگر میخواهید من سیگار نکشم، روزی این اتفاق میافتد که خانواده من سیگار نکشند و من را به نکشیدن سیگار تشویق کنند!
سخن پایانی!
گسترش حضور زنان در اجتماع، پیامدهاى بسیارى داشته که افزایش مصرف سیگار، یکى از ناگوارترین آنهاست! سیگار، بیش از آن که سلامت مردان را به خطر اندازد، زنان را دچار آسیبهاى متعدد جسمى و روانى مىکند و این مسئله، برای جامعه ما نگران کننده است! باید به حال جامعه و افرادش فکری کرد. باید کاری کرد که کسی به سمت دخانیات نرود. این مهم، دست مسئولان امر را میبوسد. باشد که با فرهنگسازی و آگاهیبخشی در این زمینه و با برنامهریزی و اختصاص بودجههای مناسب و برنامهسازی در صدا و سیما، به این مهم دست یابیم و از هزاران میلیارد تومان پولی که صرف خرید سیگار و همچنین، بیماریهای ناشی از آن، پیشگیری کنیم! نسخه زندگی را، این گونه باید تجویز کرد: صبح ... تلخی قهوه و سیگار؛ ظهر ... شوری اشک و سیگار؛ شب ... قرصهای خواب و سیگار، نسخه را مهر زد به نام ... مُردگی!