کهیر عارضه پوستی مزاحم

تحریریه ماهنامه دنیای سلامت

 گاه بعد از خوردن برخی میوه‌ها و غذاها، مثل توت‌فرنگی، تاول‌ها و دمل‌های خارش‌دار و قرمز رنگی به‌طور پراکنده روی پوست بدن ایجاد می‌شود که کهیر نام دارد. کهیر در واقع صورتی یا قرمز کمرنگ و گاه قسمت مرکزی آن کمی روشن‌تر است. این عارضه معمولاً با خارش همراه است، ولی می‌تواند سوزش و زخم نیز داشته باشد. کهیر در همه جای بدن ایجاد می‌شود و اندازه‌های متفاوتی دارد. گاه آنقدر ریز است که مثل جای نیش پشه به نظر می‌رسد و گاه آنقدر بزرگ، به اندازه یک بشقاب است. کهیرها می‌توانند به صورت دسته‌ای نیز ظاهر شوند؛ ولی در عین حال حرکت می‌کند و در یک نقطه ثابت نمی‌مانند. مثلاً کهیر دسته‌ای که روی پوست به وجود می‌آید، کم‌کم به سایر قسمت‌های بدن‌ تغییر مکان می‌دهد. کهیر نوعی بیماری پوستی شایع است که 10- 25 درصد مردم در طول زندگی خود دست کم یک‌بار به آن مبتلا می‌شوند. وقتی کهیر روی پوست ایجاد می‌شود، نشان می‌دهد که سلول‌های خاصی در بدن هیستامین ترشح می‌کنند. این مسئله موجب تراوش و نفوذ هیستامین به داخل رگ‌های کوچک خونی زیرپوست می‌شود. با جمع شدن این مایع در زیر پوست، دمل و تاول به وجود می‌آید؛ یعنی همان چیزی که ما آن را کهیر می‌نامیم. دلیل اصلی ایجاد کهیر هنوز کاملاً مشخص نیست؛ ولی حساسیت به برخی مواد غذایی مثل شیر، صدف دریایی، انواع توت‌ها و آجیل، مصرف برخی داروها، مثل آنتی‌بیوتیک‌ها و نیش برخی حشرات، از دلایل شایع آن است. برخی از افراد وقتی به ناگاه داخل آب سرد استخر شیرجه می‌زنند نیز دچار کهیر می‌شوند. سایر عوامل عبارتند از: ورزش، نورخورشید، استرس و فشارهای عصبی و عفونت‌های ویروسی. این عارضه ممکن است از چند دقیقه تا چند روز به طول بینجامد. بعد از مراجعه به پزشک و کشف علت، اگر مقدار کهیر روی پوست زیاد و در واقع واکنش بدن در برابر آن عامل بسیار شدید باشد، احتمالا برای بیمار آنتی‌هیستامین تجویز می‌شود تا احساس خارش از بین برود. اما گاهی این مسئله بسیار جدی می‌شود؛ تا جایی که روی تنفس و عملکرد بدن تأثیر می‌گذارد. در چنین شرایطی بیمار نیاز به مراقبت‌های ویژه پزشکی دارد. اگر شما جزء افرادی هستید که با خوردن برخی غذاها کهیر می‌زنید، باید از آن غذاها بپرهیزید. اگر به هنگام عصبانیت کهیر می‌زنید، بهتر است با برخی ورزش‌های هوازی، به خودتان آرامش بیشتری دهید. 

جوش‌ها 

جوش پوستی را آماس پوست نیز می‌نامند؛ یعنی تورم بخشی از پوست و خارش آن. جوش پوستی، قرمز، خشک، ناهموار و خارش‌دار است. این جوش‌ها شامل برآمدگی‌های بزرگ، جوش‌های تاولی و حتی کورک هستند. اکثر افراد تا به حال بارها روی پوست‌شان جوش دانه‌های ریز ایجاد شده است. اما جوش‌هایی که با تب و افزایش دمای بدن همراه هستند، می‌توانند علائم بیماری‌های جدی مثل کهیر، اگزما و آماس‌های پوستی باشند. در مورد بیماری کهیر پیش‌تر توضیح داده شد؛ اما اگزما اغلب در کودکان بروز می‌کند. در این عارضه پوست، خشک، ترک‌خورده و ناهموار شده و در آماس‌های پوستی که در اثر تماس با یک عامل تحریک‌کننده ایجاد می‌گردد، پوست قرمز، متورم و خارش‌دار می‌شود. حتی آفتاب‌سوختگی نیز می‌تواند نوعی آماس پوستی در اثر تماس با یک عامل تحریک‌کننده باشد. حساسیت به یک ماده آلرژی‌زا، مثل برخی پلاستیک‌ها، رنگ مو، نیکل و برخی فلزات باعث ایجاد جوش دانه‌ها روی پوست می‌شود. برخی از جوش دانه‌ها خیلی سریع محو شده و از بین می‌روند؛ ولی برخی دیگر تا چند روز روی سطح پوست می‌مانند. سعی کنید به هنگام ظاهر شدن این جوش‌ها روی پوست خود، آنها را خراش ندهید، چرا که نه تنها زمان از بین رفتن آنها را به تعویق می‌اندازد، بلکه موجب عفونت زخم نیز می‌شود. در مورد اگزما، معمولاً پزشکان برای بیماران خود نوعی مرطوب‌کننده ملین به نام امولینت تجویز می‌کنند تا آب را در زیر پوست نگه دارد و پوست نرم‌تر شود. اگر به نوع خاصی از مواد غذایی و برخی گیاهان حساسیت دارید، باید پس از تشخیص عامل، تا حدامکان از تماس با آن خودداری کنید. از مصرف شامپوهای تند نیز بپرهیزید. یبوست، کم‌خونی، ناراحتی‌های قاعدگی و تغذیه نادرست از عوامل دیگر بروز جوش زیاد هستند. بنابراین ویتامین‌های A، B، D، E در درمان جوش تأثیر فراوانی دارند. مهم‌ترین منابع این ویتامین‌ها نیز سبزی، میوه‌ها، جگر و سبوس غلات است. یکی از راه‌های تشخیص علت جوش، توجه به محل جوش است. اگر علت جوش دانه داخلی باشد (مثل غذا، دارو و یا ویروس)، معمولاً جوش‌ها به سایر قسمت‌های بدن نیز سرایت می‌کنند و فقط محدود به یک نقطه مشخص از پوست نمی‌شوند؛ ولی اگر علت آن خارجی باشد (مثل استفاده از برخی پودرها و سم پاپیتال)، جوش‌دانه پراکندگی نخواهد داشت.