وب‌سایت ترنجی - فرانک تابش: جنبش آرت – نوو (هنر نو) به عنوان یکی از جنبش‌های پیشرو اواخر قرن نوزدهم در هنر و معماری اروپا نقش قطعی بر شکل‌گیری معماری قرن بیستم و معماری دوران مدرن گذاشت. نهضت هنر نو ماحصل یک دگرگونی در ساختار اجتماعی، رویکردهای زیباشناسی، تاثیرپذیری از هنرهای غیراروپایی و پاسخی مناسب به زمانه خود بوده است.
این هنر در نقطه‌ی حساسی از چرخش به سوی مدرنیسم به عنوان نقطه اتصالی میان سبک‌های قدیمی و هنر مدرن قرن بیستم یک لحظه گذار به شمار می‌رود. تاثیرپذیری معماری از طبیعت و حضور سطوح مواج و خطوط نرم و فضاهای سیال و تو در تو در بعضی آثار معماران بارز این دوره مشهود است.
نهضت هنر نو نام سبکی در اروپاست که ابتدا در هنرهای تزیینی مانند طراحی پارچه، تولید کتاب و مبلمان از دهه 1880 آغاز گردید و سپس در زمینه‌های دیگر همچون گرافیک، نقاشی، طراحی داخلی، پیکرتراشی و حتی عکاسی ظهور نمود.
در معماری این سبک از اوایل دهه ی 1890 آغاز و تا سال 1910 ادامه داشت، نام این سبک برگرفته از مغازه‌ای به نام هنر نو که طراحی داخلی آن توسط معمار بلژیکی، وان دو ولد انجام شده بود شکل گرفت. درنتیجه نام این مغازه به سبکی تعلق گرفت که در پی ابداع احجام و فرم‌های جدید بود در حالی که سبک‌های مختلقی از قبیل نئوکلاسیک و رومانتیک در قرن 19، تقلید از گذشته را سرلوحه خود قرار دادند.
سبک آرت – نوو برای اولین بار بینش جدیدی را در معماری اروپا پایه‌ریزی کرد که به جای الهام از گذشته، توجه به آینده و تکنولوژی داشت به همین دلیل این نهضت جزو یکی از زیر مجموعه‌های معماری مدرن محسوب میشود اگر چه در سبک هنر نو از تزیینات به افراط استفاده می‌شد. مصالح مورد استفاده، از مصالحی مدرن مانند چدن، آهن، فولاد و بتن بوده است ولی ظاهر کلی و جزییات ساختمان را با تزیینات فرم‌های طبیعی و گیاهی شکل می‌دادند. در واقع ویژگی بارز این سبک، کاربرد خطوط سینوسی و پر انحنای نامتقارن به تقلید از نقوش پر پیچ و تاب گیاهی و پیچک وار بوده.
اصول فکری پیرامون این نهضت در موارد زیر خلاصه میشود :
1- انتقاد شدید از اشیاء و مکتب‌های تقلید 2- جدایی از گذشته 3- ابداع فرم‌های جدید 4- هنر مناسب زمان 5- استفاده از تولیدات مدرن(فلز) برای اسکلت ساختمان و تزیینات 6- استفاده از تزیینات و فرم‌های طبیعی و رمانتیک
همچنین از ویژگی‌های این سبک می‌توان موارد زیر را نام برد: 1- استفاده از خطوط خمیده 2- فرم‌های گیاهی 3- ایجاد حس حرکت در آرایه‌ها 4- عدم تقارن در طرح 5- استفاده تزیینات در حد افراط 6- استفاده تزیینات در تمام اجزای ساختمان کف، دیواره‌ها، نرده پله، ستون و سرستون‌ها، دستگیره، لوسترها و غیره.
با این حال هنر نو نامی فراگیر در تمامی کشورها نبود و در کشورهای گوناگون به آن نام‌های مختلفی اطلاق می‌گردید نظیر آرت – نوو (فرانسه)، سبک جوان (آلمان)، سبک آزاد (ایتالیا)، مدرنیسم (اسپانیا) و سبک جدایی (اتریش). در اواخر عمر هنر نو، این نهضت به سرعت حیطه‌ی نفوذ خود را گسترس داد و همه جا تلاش بر این بود تا با بهره‌گیری از این حرکت، یک هنر واقعا ملی در مقابله با فرمول‌های قدیمی هنرهای پیشین پدید آورند. نهضت زودگذر هنر نو علی رغم تمامی تاثیراتی که در گذار به مدرنیسم و تغییر ذائقه‌ی زیبایی‌شناسی داشت؛ به دلیل عدم تطبیق با معیارهای صنعتی حاکم بر عصر خود و دگرگونی آرمان‌های هنری در اوایل قرن بیستم، پس از معدود سال‌های حیاتش پژمرده شد. این هنر در طول عمر کوتاه خود دارای نقاط مثبت و منفی بی‌شماری بوده و توانست نوعی نگاه تاریخی و واپس‌گرایانه در عناصر تزیینی را به عقب براند و با مراجعی تازه یک زبان تزیینی را بیافریند که این را می‌توان یک انقلاب زیباشناختی در هنر تزیینی به حساب آورد.
