به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، لزوم توجه به تربیت اخلاقی طلاب، شاهبیت سخنان دو تن از مسئولان عالیرتبه حوزه علمیه بود که هفته گذشته در مراسم بازگشایی حوزهها ایراد شد. آیتالله مقتدایی، دبیر شورای عالی حوزههای علمیه اظهار کرد: نباید صرفا به رشد علمی طلاب بپردازند بلکه باید طلاب را با اخلاق و احکام دین آشنا کنند و اساتید حوزه باید روی پرورش طلاب حساسیت داشته باشند.
آیتالله بوشهری نیز در این مراسم، بر مقوله اخلاق تاکید ویژهای داشت، به ویژه آنجا که اظهار کرد: امروز دروس مختلف حوزه اعم از تفسیر و تاریخ و اصول و فقه و ... نیازمند بررسی و دقت بیشتر است و بیش از هر چیز نیز به مباحث اخلاقی نیاز داریم.
در همین راستا، به سراغ یکی از اساتید حوزه علمیه رفتیم تا در مورد وضعیت اخلاق در حوزههای علمیه و میان طلاب به گفتوگو بنشینیم. مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید.
حجتالاسلام والمسلمین بهرام دلیر در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) با اشاره به اهمیت اخلاق در حوزه گفت: از آغاز تاریخ تاسیس حوزههای علمیه، تهذیب و اخلاق در راس هرم بوده است و تحصیل در کنار آن از اهمیت برخوردار بود و بزرگان حوزه هم بر آن تاکید زیادی داشتنند.
وی ادامه داد: کسانی مانند فیض کاشانی، آیتالله شاهآبادی، امام خمینی، شیخ عباس قمی و بسیاری دیگر از بزرگان حوزه در کنار رشد علمی و رسیدن به درجات والای علمی و فقهی و ... در اوج قله تهذیب و اخلاق بودهاند.
وی با بیان اینکه شرایط کنونی اهمیت اخلاق را دوچندان کرده است اظهار کرد: این بزرگان در شرایطی چنان پایبند به اخلاق بودند که شرایط زمانه مانند امروز نبود زیرا امروز اهمیت اخلاق هزاران چندان از گذشته بیشتر است.
مدرس خارج فقه و اصول ادامه داد: امروز دانشآموختههای حوزه به جامعه بر میگردند و در راس هرم مدیریتی کشور و سمتهای مختلف و مشاغل گوناگون قرار میگیرند در حالی که در گذشته روحانیت در روند اجرا حضور نداشتند.
اخلاق عملی نیاز ضروری جامعه
مدرس خارج فقه و اصول بیان کرد: امروز به اخلاق کاربردی و عملی نیازمندی بیشتری داریم چون تودههای مردم با افراد و مکاتب فلسفی شیخ اشراق و ... آشنا نیستند بلکه اخلاق منِ معمم را میبینند و آن را سرلوحه کار خود قرار میدهند.
وی اظهار کرد: تودهها اگر از روحانی بداخلاقی ببینند از دین زده میشوند زیرا خیال میکنند معمم الگو برای آنان است در حالی که ما الگو نیستیم بلکه ما کارشناس دین و فقه و اخلاق و تفسیر و ... هستیم بلکه الگو، پیامبر گرامی اسلام و ائمه(ع) هستند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تصریح بر اینکه الگوی مکلا و معمم، چهارده معصوم هستند اظهار کرد: 14 معصوم(ع) اسوه برای همه هستند و اسوه با اسطوره تفاوت دارد، اسوه یک حقیقت است ولی اسطوره را بشر ایجاد میکند بنابراین امام علی(ع) اگر در خانه هم بنشیند و بماند و یا در راس قدرت باشد باز هم اسوه است.
دلیر ادامه داد: بزرگترین شاخصه حوزه تاکید بر تهذیب و اخلاق است و اگر این مسئله نباشد خروجی حوزه موفق نخواهد بود و برعکس تاثیر منفی نیز بر جامعه میگذارد زیرا مردم امروز تحلیلگر هستند و در عمل ما مسایل اخلاقی را جستوجو میکنند و شاید توجه چندانی به قول ما نداشته باشند.
وضعیت نگرانکننده اخلاق در حوزه
وی تاکید کرد: وضعیت موجود اخلاق در حوه مطلوب نیست و بعضا نگران کننده هم هست و شاید بخشی از این مشکل ناشی از تقاضای زیاد و عرضه کم است زیرا نهادهای مختلف روحانی میخواهند ولی بدون اینکه یک طلبه پخته شود وارد فضای تبلیغ و ... میشود و این عدم پختگی آثار منفی به همراه دارد و به باورهای مردم ضربه میزند.
وی بر ضرورت توسعه دروس اخلاق در حوزه تاکید کرد و گفت: الان هم دروس اخلاق کمابیش برگزار میشود که البته کم است و گاهی از موضوع اخلاق دور میشود و رنگ و بوی سیاسی ـ اجتماعی میگیرد.
یادآور میشود، اخلاق یکی از موضوعات مهم در نگاه مدیران حوزه علمیه است که در سخنرانیهای مختلف بر لزوم اهتمام بیشتر بر آن تاکید دارند از جمله آیات مقتدایی، دبیر شورای عالی حوزه و حسینی بوشهری، مدیر حوزه علمیه در مراسم افتتاحیه آغاز سال تحصیلی حوزه در سال جاری بر آن تاکید دوچندانی کردند. همچنین معاونت تهذیب حوزه در سالهای اخیر تلاش زیادی اعم از برگزاری دورههای تهذیبی مانند میثاق طلبگی، مشاوره و چاپ کتاب و ... سعی در پررنگ تر کردن اخلاق در سطح حوزه داشته است.