آناتومی صعود یک بورس

 محدثه علی‌زاده : طی روزهای اخیر ارزش بازاری بورس هند برای اولین‌بار به بیش ‌از 4هزار میلیارد دلار رسیده و نقطه‌عطفی در پنجمین بازار سهام بزرگ دنیا به ‌وجود آورده است. کاهش شکاف بورس هند و هنگ‌کنگ و خیز هند برای کسب جایگاه چهارم بورس دنیا با حمایت بالای سرمایه‌گذاران خارجی و سهامداران خرد از این بازار سهام نوظهور همراه بوده است. رکوردشکنی‌های مداوم بازار سرمایه هند این بازار را نمونه‌ای جذاب برای بررسی موشکافانه دلایل رشد آن تبدیل کرده است. به نظر می‌رسد رشد اقتصادی پایدار هند به همراه ثبات سیاسی حاکم بر این کشور، از عمده دلایل رشد آن بوده است.

درحالی‌که اکثر کشورهای آسیایی با بحران‌های اقتصادی و سیاسی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، فضای سیاسی و اقتصادی کشور هند موجب شده بازار سهام این کشور کانون توجه سرمایه‌گذاران خارجی و مقصد نهایی سرمایه‌های خارج‌شده از بازارهای چین و هنگ‌کنگ باشد. همچنین بسیاری از کارشناسان نسبت به آینده بورس هند خوش‌بین‌ بوده و معتقدند با وجود امکان اصلاح اندک، این بازار با تهدیدی جدی روبه‌رو نخواهد بود.

رشد پایدار هند در گردباد منطقه

این روزها هند را فقط با «ترین‌»ها می‌توان شناخت: پرجمعیت‌‌ترین کشور دنیا، سریع‌ترین رشد اقتصادی در بین اقتصادهای بزرگ دنیا، سومین اقتصاد بزرگ دنیا تا سال 2027 (که پیش‌بینی شده بتواند از اقتصاد ژاپن و آلمان پیشی بگیرد) و در انتها پنجمین بازار سهام بزرگ دنیا (پس از آمریکا، چین، ژاپن و هنگ‌کنگ). رشد اقتصادی 7.6درصدی این کشور دقیقا برخلاف جریان کلی اقتصاد جهانی است که با کندی رشد مواجه است. یکی از دلایل زیربنایی رشد اقتصادی هند، هرم سنی جمعیتی آن نیز هست. در حال حاضر نزدیک به 70درصد از جمعیت 1.4میلیارد نفری هند در سن کار قرار دارند. همچنین به گزارش فایننشال‌تایمز، هند اکنون بدون انکار رهبر بازارهای نوظهور است و توانسته از چین پیشی بگیرد. دو دلیل اصلی رشد بازار سهام هند، روند تغییرات جهانی و اصلاحات سیاسی درون این کشور است.

درحالی‌که روسیه و اوکراین درگیر جنگ هستند، چین رشد اقتصادی بسیار پایینی را تجربه می‌کند و سایه سنگین چین موجب فرار سرمایه خارجی از هنگ‌کنگ شده، هند به ثبات سیاسی بالاتری دست یافته و به کانون توجه سرمایه‌گذاران در آسیا و بازارهای نوظهور بدل شده‌ است. طی روزهای اخیر و با پیشی گرفتن نخست‌وزیر فعلی هند در انتخابات ایالتی، ثبات سیاسی این کشور نیز افزایش یافته و موجب رکوردشکنی‌های جدید شاخص‌های بازار سهام این کشور (NSE Nifty 50 و S&P BSE Sensex) شده است. داخل هند، مجموعه‌ای از اصلاحات، مانند گسترش مالیات سراسری روی کالاها و خدمات و جایگزینی آن با مالیات‌های محلی، و همچنین توسعه زیرساخت‌های کشور، مانند برنامه‌ریزی برای ساخت 80 فرودگاه طی پنج سال آینده، موجب رشد اقتصادی آن شدند.

در بسیاری موارد، هند دارای زیرساخت‌های ضعیفی است، اما دولت این کشور اکنون تمرکز خود را بر متمرکز کردن سرمایه‌گذاری مردم روی طرح‌های توسعه زیرساخت‌های هواپیمایی آن قرار داده است. همچنین هند در زمینه فناوری اطلاعات پیشرفت شگرفی داشته و شاهد ظهور شرکت‌های بزرگی مانند وایپرو (Wipro) و تتا (Tata Consultancy Services) بوده است. این مسائل نقاط قوت بازار سرمایه هند محسوب شده و موجب برتری این بازار در سبد سرمایه‌گذار نسبت به سهم 15.3درصدی آن از شاخص بازارهای نوظهور (MSCI) شده‌اند. واکنش سرمایه‌گذاران خارجی نیز نسبت به پیشرفت‌ هند بسیار مثبت بوده است.

به گزارش بلومبرگ، بازار سهام هند طی یک سال اخیر توانسته حدود 12.2میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کند. درواقع شاخص‌های سهام هند در سال جاری بیش‌ از 13درصد افزایش داشته و رکورد بی‌سابقه هشتمین سال متوالی رشد را ثبت می‌کنند. در مقابل، شاخص کلیدی سهام هنگ‌کنگ طی یک سال گذشته حدود 17درصد کاهش یافته و به کمتر از 4.7هزار میلیارد دلار رسیده است. این مساله می‌تواند بیانگر میزان تاثیر ثبات سیاسی در پیشرفت بازار سهام نیز باشد. همچنین طی یک سال اخیر علاوه‌بر بازیگران خارجی، سهامداران خرد نیز با وارد کردن بیش ‌از 20 میلیارد دلار سرمایه از بورس هند حمایت کردند و موجب رکوردشکنی‌های اخیر این بازار شدند.

چشم‌انداز بورس هند در آینده: صعود یا ریزش؟

تینگ (Ting)، یک تحلیلگر سرمایه‌گذاری در مصاحبه با فایننشال‌تایمز، با وجود امیدواری به رشد بلندمدت بازار سرمایه هند، متذکر می‌شود که اکنون زمان مناسبی برای اختصاص وزن بیشتری از سبد سرمایه‌گذاری به بازار سهام هند نیست، چراکه برای مدت طولانی این بورس نسبت به بازار سهام دیگر کشورها عملکرد فوق‌العاده‌ای داشته است. او همچنین خاطرنشان می‌کند که از آغاز سال 2020، شاخص Sensex بورس هند رشد بیش ‌از 60درصدی داشته است. نسبت قیمت به درآمد شرکت‌های این شاخص در سال گذشته به ‌طور متوسط 21.4 بوده است که مشابه نسبت قیمت به درآمد در بورس آمریکا و دو برابر این نسبت در شرکت‌های شاخص استوکس اروپا (Stoxx Europe) است. تینگ معتقد است بازار صرفا دچار اصلاحاتی در پی رشد قوی درآمد می‌شود و قیمت سهام کاهش نمی‌یابد. آنوج ارورا (Anuj Arora)، مدیر ارشد سرمایه‌گذاری شرکت جی‌پی مورگان (JPMorgan Asset Management)، نیز هشدار می‌دهد که سهام هند در سی سال گذشته طی چهار نوبت با ارزش‌های مشابه معامله شده و هر بار به رکودی پنج‌ساله ختم شده ‌است.

بعضی کارشناسان معتقدند انتخابات هند هنوز هم می‌تواند برای بازار سهام ریسک به همراه داشته باشد و برخی دیگر معتقدند قیمت بالای سهام دلیل بیشتری برای نگرانی است. شاخص S&P Sensex در حال حاضر با نسبت قیمت به درآمد آینده 20برابری معامله می‌شود که بالاتر از نسبت قیمت به درآمد جهانی 16 و حتی بالاتر از میانگین این نسبت در خود این شاخص طی پنج سال گذشته است. همچنین، نوسانات بازار هم‌زمان با شاخص‌ها رشد داشته‌اند که می‌تواند نشان از این باشد که برخی سرمایه‌گذاران شروع به هج کردن (خرید یک دارایی برای کاهش ریسک خود) کرده‌اند.

همچنین به گزارش شرکت سرمایه‌گذاری UBS، سهام چین ممکن است در سال آینده عملکرد بهتری داشته باشند، چراکه طی یک سال گذشته میزان قیمت به درآمد بسیار پایینی داشته‌‌ و اکنون پتانسیل صعود قابل توجهی دارند. درواقع بازار سهام چین اخیرا با ریزش بالایی مواجه بوده و میزان قیمت به درآمد آن بسیار پایین است، درحالی‌که نسبت قیمت به درآمد سهام‌های هند در بالاترین حدود خود قرار دارد. قیمت بالای سهام در هند در حالی‌ است که رشد درآمدی بالایی برای این سهام‌ها مشاهده نمی‌شود.

همچنین بهبود روابط ژئوپلیتیک چین و بعضی سیاست‌های محرک بازار از سوی دولت این کشور می‌تواند واکنش مثبت پایدار برای چین ایجاد کند. این مساله احتمال معطوف شدن توجه سرمایه‌گذاران خارجی به چین و اقبال کمتر هند در جذب سرمایه‌گذار خارجی طی سال آینده را به همراه دارد. به عقیده این موسسه، میزان سرمایه‌گذاری خرد نیز در هند رو به کاهش است. میزان سرمایه خرد طی سال 2022 حدود 9میلیارد دلار بوده درحالی‌که در سال 2023 این سرمایه 1.3میلیارد دلار بوده است. البته این دیدگاه در تضاد با دیدگاه وال‌استریت و مورگان استنلی است که معتقدند بازار سهام چین برای رسیدن به بهبود پایدار با موانع زیادی مواجه است.

به گزارش وال‌استریت، شاخص MSCI بازار سهام چین در سال 2023 حدود 9درصد کاهش داشته و سومین سال متوالی نزول خود را سپری می‌کند. در مجموع کشور چین در جایگاه اقتصادی مطلوبی قرار ندارد و رشد اقتصادی پایین و موانع ژئوپلیتیک زیادی تجربه می‌کند. وضعیت کشور هند دقیقا خلاف این جهت است. شاخص MSCI این کشور پنجمین سال متوالی صعودی خود را سپری می‌کند که با رشد اقتصادی بالای این کشور همراه است. این موارد موجب شده هند بهترین چشم‌انداز رشد ساختاری منطقه را از دید وال‌استریت داشته باشد.