عصرایران ؛ رضا غبیشاوی
1. خداداد عزیزی بعد از پایان مسابقه تیم ملی فوتبال ایران در برابر قطر و ناکامی از صعود به فینام جام آسیا، در برنامه تلویزیونی صداوسیما گفت: " من فقط ناراحتی ام از اینه که همه چی رو عرب ها دارند می برند ...". این جمله عین نژادپرستی است. اینکه انسانی علیه جمعی از انسان ها به صرف داشتن زبان یا نژاد معین، سخن بگوید یا از آنها اعلام نفرت و ناراحتی کند می شود تعریفی برای نژادپرستی.
تیم های ملی فوتبال ایران و قطر در مرحله نیمه نهایی مسابقه دادند. همه از تیم ایران حمایت کردیم و دوست داشتیم ایران بازی را ببرد و تیم مقابل را شکست دهد و به فینال برسد اما به هزار دلیل نشد. از سوی دیگر تیم اردن هم با شکست کره جنوبی به فینال صعود کرد. این موضوع چه ربطی به عرب و عرب ها دارد؟ چرا بازی فوتبال میان دو تیم ملی را تبدیل به رویارویی عرب و غیرعرب کنیم؟ مگر این بازی میان عرب و غیر عرب بود؟ شمار زیادی از مردم قطر، غیر عرب و غیرعرب تبارند. بخشی از ملت ایران هم عرب هستند. چرا مانع از لذت بردن از فوتبال می شویم؟
2. خداداد عزیزی گفت: " من فقط ناراحتی ام از اینه که همه چی رو عرب ها دارند می برند ...".
منظورش از عرب ها کیست؟ آیا تیم ملی یک یا دو کشور عربی، نماینده عرب ها هستند؟ آیا برد تیم ملی فوتبال قطر در برابر همتای ایرانی باعث می شود قطر را به عرب و مردم عرب گره بزنیم و نتیجه بگیریم "عرب ها همه چیز را می برند"؟
آیا تیم ملی یک کشور نماینده 22 کشور عربی است؟ کشورهای عربی از مراکش و موریتانی در شمال غربی قاره آفریقا تا یمن در انتهای خاورمیانه و سودان و سومالی در شاخ آفریقا ... تا قمر (کومور) در جنوب اقیانوس هند را شامل می شود.
فوتبال مراکش تا الجزایر و مصر در افریقا تا اردن و عراق در غرب ایران تا کویت و سعودی و بحرین و قطر و امارات در جنوب ایران، هر کدام با یکدیگر، هزار تفاوت دارند و توصیف یکسان آنها به صرف یکانگی در زبان یا نژاد، نه فنی است نه دقیق.
3. سخن خداداد عزیزی " من فقط ناراحتی ام از اینه که همه چی رو عرب ها دارند می برند ..." نمونه نژادپرستی است زیرا درباره جمعی از انسان ها براساس نژاد و زبان آنها، قضاوت منفی شده است.
برخی گفته اند منظور خداداد عزیزی نه مردم عرب، بلکه کشورهای عربی بوده است. باید گفت میان دو تفاوت وجود دارد. خداداد عزیزی با این سن و سابقه و این تعداد بازی های بین المللی و سفرهای خارجی هنوز در بیان بدیهات ناتوان است؟ البته حتی به این معنی هم این سخن نادرست است و بلاوجه. در همین دوره مسابقات جام آسیا ، تیم های ملی سوریه، عراق، فلسطین، امارات، عربستان سعودی، عمان، بحرین و لبنان از راهیابی به فینال باز ماندند و تیم اردن هم در فینال شکست خورد. همه این تیم ها از کشورهای عربی یا دارای اکثریت جمعیتی عرب هستند. آیا "عرب ها همه چیز را می برند" گزینه درستی است؟
در این مسابقات یک تیم ملی از یک کشور عربی قهرمان شد و شمار دیگری از تیم های کشورهای عربی شکست خوردند.
4. شمار زیادی از مردم ایران، عرب هستند. هم به نژاد هم به زبان. تکلیف آنها با این گفته آقای خداداد عزیزی چیست؟ چند میلیون عرب ایرانی / ایرانی عرب که تماشاگر تلویزیون صداوسیما بودند در برابر این سخن نادرست و نژادپرستانه چه حسی پیدا کردند؟
چرا هر بار بازی فوتبال میان تیمی از ایران و تیمی از کشورهای عربی برگزار می شود مردم عرب ایرانی / ایرانیان عرب باید با نگرانی نظاره گر تلویزیون صداوسیما باشند تا هر لحظه، مجری یا کارشناس یا میهمان، به بهانه برد یا باخت یک طرف، لب به نژادپرستی و تحقیر و تصغیر جمعی از انسان ها باز کند. آیا خداداد عزیزی و دیگر افرادی که در صداوسیما حضور دارند به این فکر نمی کنند هموطنان عرب چه حس و حالی پیدا می کنند وقتی چنین سخنان ناپسندی را می شنوند. آیا آنها دوست و رفیق عرب ندارند؟
برای اینکه از نادرستی این حرف آگاه تر شویم کافی است تصور کنیم خداداد عزیزی در پخش زنده تلویزیونی بگوید " از این ناراحتم که تُرک ها همه چیز را می برند" یا آذری ها یا بلوچ ها یا فارس ها یا ترکمن یا کردها ... .
5. او در حالی این سخن را به زبان آورد که علاوه بر چند نوجوانی که در استدیو برنامه حضور داشتند میلیون ها نفر در ایران و جهان سخنان او را می دیدند و می شنیدند اما نه مجری و نه هیچ کدام از دیگر میهمانان به او تذکر ندادند. هیچ کس به او یادآوری نکرد این سخن نادرست و غیراخلاقی است. هیچ کس فکر نکرد میلیون ها کودک و نوجوانی که بیننده این برنامه بودند از این پس درباره عرب و عرب ها چه فکر می کنند؟ چه نگاه نادرستی ممکن است در میان آنها شکل بگیرد؟
6. فوتبال یکی از پدیده های مدرن زندگی بشری است. پدیده مدرن را نمی توان با افکار ارتجاعی و پوسیده دنبال کرد. فوتبال یکی از میدان هایی است که در سطح جهانی، بیشترین حساسیت ها را در برابر نژادپرستی به نمایش گذاشته است. کمترین نژادپرستی با مجازات های شدید و برخوردهای جدی روبه رو می شود تا رویارویی ورزشی به تقابل غیراخلاقی تبدیل نشود. از بازیکنان و فعالان فوتبالی و ورزشی بیش از دیگران انتظار می رود حساسیت های این حوزه را رعایت کنند.
ای کاش همه بدانند فوتبال و ورزش، بهانه هایی برای صلح و شادی اند نه کینه توزی و نفرت افکنی. بهانه ای برای لذت بردن و سرگرمی و شور و هیجان ... ای کاش این لحظات را به کام یکدیگر تلخ نکنیم.
