زنبور عسل در قران

نحل/69- 68:

و اوحی ربک الی النحل ان اتخذی من الجبال بیوتا و من الشجر و مما یعرشون.ثم کلی من کل الثمرات فاسلکی سبل ربک ذللا یخرج من بطونها شراب مختلف الوانه فیه شفاء للناس، ان فی ذلک لآیة لقوم یتفکرون .

و وحی کرد پروردگارت به زنبور عسل که خانه هایت را در میان کوهساران انتخاب کن و در میان درختان و (در کندوهای) دستساز انسان.سپس (وحی فرمود بدو که) از (شکوفه ی هر) میوه، بخور و راههای پروردگارت را هموار به پیما.از شکم هاشان آشامیدن با رنگهای گوناگون در می آید (که) در آن برای مردم شفا (نهاده شده) است. همانا در این نشانه یی است برای کسانی که می اندیشند.

در این آیه به نکته های شگرفی از زندگی و فواید این موجود اشاره فرموده است که براستی در خور اندیشگی است:

نخست همان راهنمایی الهی برای ساختن خانه در شکاف سنگهای کوهساران بلند (که در دامنه ی آنها غالبا انواع گلهای وحشی در فصولی از سال، به فراوانی می روید) و نیزدر سوراخ تنه ی درختان در جنگل ها یا در کندوهایی که انسانها برای آنها می سازند (که آنها هم مجبورند کندوها را در محیطهای کوهستانی روستاها یا در نقاط مرتفع و خوش گیاه و پر گل در نزدیکی کوهستانها بگذراند.) [بگذریم از این نکته که در آیه بیوتا فرموده است یعنی خانه هایی و نه لانه، که با توجه به نوع خانه سازی این موجود و مطالعه ی دقیق و پیچیدگی و نظم و بخش های مختلف آن، انتخاب این کلمه بسیار مناسب تر از لانه است که اغلب بسیار ابتدایی و ساده بنا می شود.] نحل/69:

ثم کلی من کل الثمرات...

شکوفه و گل در هر گیاه، آغاز ثمره دادن آنست، بنابر این شاید ذکر ثمره بهمین مناسبت باشد [به هر صورت تکیه در این بخش از آیه بر اینست که در غریزه ی زنبور عسل نهاده شده است که روی همه ی گلهایی که برای ایجاد عسل مفیدند، بنشیند و این خود با تحقیق محققان، شگفتیهایی را در بر دارد که باید در کتب مربوط خواند و به کمت بالغ الهی، کرنش ها برد.]

نحل/69:

فاسلکی سبل ربک...

سپس بدو وحی فرموده است که راه طولانی گلستان ها و مراتع و لاله زارهای کوهستانی تا کندویت را (که گاه به چندین فرسنگ می رسد) با راهنمایی پروردگارت هموار پیما.

براستی توجه به این امر، بسیار شگفتی آور است زیرا این موجود بسیار کوچک، چنانکه تحقیقات امروز نشان داده است، گاهی تا فرسنگها راه را از کندوی خویش تا محل گلهای مناسب، می پیماید و همان راه را به هنگام، باز می گردد و از میان صدها کندوی هم شکل، کندوی خود را می یابد ما گاهی راه خانه خود را گم می کنیم، شاعری می گوید:

هر شب از عسس پرسم راه خانه خود را گم کنم چو مرغی کور، آشیانه خود را

اما این موجود مفید و عزیز، با رهنمود ربوبی - جل اسمه و عزه و قدرته - در کندو به دنیا می آید و پس از آنکه بالغ شد، برای نخستین بار از آنجای تاریک سر و ته بسته بیرون می آید و فرسنگها راه را برای نخستین بار می پیماید و بازیکراست به کندوی خود باز می گردد.پس همچنان که خداوند فرموده است، این ها راههایی است که پروردگار او، پیش پایش نهاده است.صدق الله العلی العظیم.

نحل/69:

یخرج من بطونها شراب مختلف الوانه .

این مساله در این موجود به مراتب شگفت انگیزتر از نکته ایست که در مورد ذخیره ی شیر در حیوانات شیرده، یادآور شدیم. ⁽¹⁾

زیرا این موجود با این جثه کوچک خود، مقداری از غذایی را که نیاز دارد مصرف می کند و بقیه را ذخیره می سازد و این ذخیره چندانست که میلیاردها انسان می توانند از آن در سراسر جهان، استفاده کنند.نوع آن و کیفیت ترکیبی آن، به گونه ای ست که وقتی از شکم او خارج می شود، هرگز فاسد نمی گردد، با اینکه اکثر چیزهایی که از شکم حیوانات بیرون می آید، زود فاسد می گردد از جمله خود شیر.

به اضافه بسیار گوارا و خوش طعم است و بهترین نوشیدنیها را از آن به دست می آورند و خاصیت دوائی آن نیز به گونه ایست که خود خدا در آیه اشاره فرموده است:

نحل/69:

فیه شفاء للناس .

پی نوشت:

1- به مقاله «حیوانات روی زمین » مراجعه شود.