به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، آیتالله محمدرضا نکونام دوشنبه، 5 اسفندماه، در تفسیر آیات 275 تا 277 سوره بقره بیان کرد: قرآن بیانهای متنوعی دارد در بحث ربا خداوند در آیه 275 سوره بقره ربا و بیع را بیان میکند در آیه بعد از آن سخن از مقایسه ربا و صدقات به میان میآورد. بحث بعدی خداوند در مورد ربا تهدید است و در پایان این بیان نمونه سالمی از زندگی انسانی و مسلمانی را بیان میکند. این سیستم بیانی در طبیعت هم هست. به اعتبار دیگر همه قوانین هستی یکسان است و خداوند اگر کل مطلب را در یک جا و پشت سر هم بیان نکرد به واسطه این بود که از خستگی انسان بکاهد و میان دو مطلب مهم و وابسته به یکدیگر مطلبی دیگر را بیان کرد تا انسان خسته نشود.
وحی، کشف و کرامت از آن انسان است
وی ادامه داد: تنوع در عالم طبیعت نیز وجود دارد و اگر ما تنوع را دریابیم به مقام جمعی میرسیم کسانی به مقام جمعی میرسند که تنوع در آنها باشد انسانها اگر چه ممکن است به کمال برسند اما به کمال جمعی نمیرسند و آن چیزی که برای انسان مهم است همین مقام کمال جمعی است. کمال جمعی را هیچ مخلوقی به غیر از انسان ندارد حتی ملائکه و جن هم این کمال جمعی را نمیتوانند کسب کنند و کسب آن مخصوص انسان است چرا که تمام انسانها میتوانند عصمت نسبی داشته باشند میتوانند صاحب وحی باشند، وحی، کشف و کرامت از آن انسان است.
این مدرس عالی حوزه اظهار کرد: خداوند در آیه 277 سوره بقره و در ادامه آیات ربا در بیان تشریح یک زندگی سالم و کامل است خداوند در این آیات میفرماید: «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّکَاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ؛ کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده و نماز برپا داشته و زکات پرداختهاند، نزد پروردگارشان پاداش کردار خویش را خواهند داشت و نه ترسى آنها را فرامىگیرد و نه اندوهگین مىشوند».
نماز در حقیقت فعلیت ایمان است
آیتالله نکونام بیان کرد: خداوند در این آیه موضوع را ایمان قرار میدهد. ایمان استحکام باطن و صفای باطن است، معرفت دل و چیزی است که به انسان امنیت میدهد از همین رو کسی که ایمان دارد ترس و ناراحتی ندارد. بحث دیگر آن عمل صالح است که اساس اسلام بر آن است. سلامت در دنیا و سعادت در آخرت نتیجه عمل صالح است. این دو ارزش چیزی است که عقلانی است و همه میفهمند. تا اینجا دو صفت را بیان کرد که مخصوص مسلمانان نبود و شامل هر کسی میتوانست بشود. خداوند دو اصلی را بیان میکند که شرط وصول است. نماز در حقیقت فعلیت ایمان است و تنها عبادتی است که تمام عبادات را دارد، نماز امساک را مانند روزه دارد، نیت و ... دارد. بنابراین کاربرد ایمان نماز است و کابرد عمل صالح زکات.
روح نماز توجه به خداست
این مفسر قرآن عنوان کرد: اگر چه در اصول حدود 800 سال است که گفته میشود نماز دعا است اما به نظر میرسد معنای صحیحتر آن توجه به خدا باشد چرا که در هر لحظه از نماز انسان باید توجه به خدا داشته باشد. حالا این توجه، توجه خاص است مانند توجه اولیای خدا و توجه عام، که مخصوص عامه مردم است. یعنی روح نماز توجه به خداست و پیکره آن رکوع، سجود و قیام است. در نماز چون شخصی است اقامه است اما در زکات ایفا است یعنی آوردن. زکات را باید پرداخت کرد و نباید تبدیل به گدایی شود.
وی ادامه داد: کسانی ایمان داشته باشند و نماز را اقامه کنند و عمل صالح انجام دهند و زکات را ایفا کنند خداوند پاداششان میدهند. اینها خوف و حزنی نه نسبت به آینده و نه نسبت به گذشته نباید داشته باشند. حزن نسبت به آینده یعنی اینکه اگر این چند شرط را داشته باشی قصه گذشته را نخور و همهاش را بخشیدم.
طلاب با اعمال خود تبلیغ دین کنند/ پرهیز طلاب از خودشیفتگی
این مدرس عالی حوزه عنوان کرد: بنابراین نباید به بدها بدی کرد و به آنها بدبین بود چرا که معلوم نیست آینده بدها و خوبها چه میشود. انسان نباید دچار خودشیفتگی شود و به هر کسی که ظاهر بدی داشته باشد یا ببیند نماز نمیخواند یا هر چیز دیگر به آنها بدبین شود. طلبهها باید به مردم احترام کنند و نباید بگذارند که مردم از دست آنها ناراحت شوند نباید کاری کنند که احساس شود خودشان را از دیگران بالاتر میبینند و به عبارت سادهتر طلبهها نباید دچار خودشیفتگی شوند. در حقیقت صفای ایمان باعث میشود که انسان همه را دوست داشته باشد. باید طوری شود که همه، طلبههای شیعه را با مهربانی و محبت بشناسند. طلبهها باید مردم را با عملشان دعوت به حق بکنند «قالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع) کُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ».