پنجم فوریه هر سال با هدف افزایش آگاهی در مورد انواع مختلف بلایایی که *ممکن است رخ دهد یا رخ داده است* و تأثیرات آنها بر جهان و موجودات آن روز بلایا Disaster Day نام‌گذاری شده است، این روز همچنین اهمیت مدیریت بلایا و آموزش‌های لازم برای مقابله با آن را برجسته می‌کند.
تاریخ روز بلایا 1403
به گزارش ایمنا، روز بلایا هر سال پنجم فوریه مصادف با هفدهم بهمن 1403 برگزار می‌شود.
انواع بلایا
بلایا به رویدادهای بزرگی گفته می‌شود که در یک دوره کوتاه یا طولانی رخ می‌دهند و منجر به خسارات انسانی، مادی، اقتصادی یا زیست‌محیطی گسترده‌ای می‌شوند که بیش از توانایی جامعه آسیب‌دیده برای مقابله با استفاده از منابع موجود خود است. بلایا، صرف‌نظر از محیطی که در آن رخ می‌دهند، منجر به ایجاد تغییراتی در دولت و زندگی عمومی می‌شود. تعیین تاریخ منشأ آنها نیز غیرممکن است، اما می‌توان گفت که از ابتدا به هر شکلی وجود داشته است.
بلایا به‌طور معمول به دو دسته کلی طبیعی و انسانی تقسیم می‌شوند. بلایای طبیعی یک فرایند یا رویداد طبیعی است که می‌تواند منجر به مرگ، جراحت یا سایر پیامدهای سلامتی، همچنین تخریب اموال، از دست دادن معیشت و خدمات، اختلالات اجتماعی و اقتصادی و آسیب‌های زیست محیطی شود.
زلزله، رانش زمین، فوران‌های آتش‌فشانی، سیل، طوفان، گردباد، کولاک، سونامی، طوفان، آتش‌سوزی‌های جنگلی و بیماری‌های همه‌گیر که سالانه هزاران نفر را می‌کشند، میلیاردها دلار خسارت برجای می‌گذارند و زیستگاه‌ها و دارایی‌ها را از بین می‌برند، از جمله بلایای طبیعی محسوب می‌شوند که به‌دنبال رشد سریع جمعیت جهان خطرناک‌تر، پرتکرارتر و شدیدتر شده‌اند.
بلایای انسانی نتیجه خطرات موسوم به فنی انسانی است. جنگ، ناآرامی‌های داخلی، ازدحام جمعیت، آتش‌سوزی‌ها، حوادث حمل‌ونقل، حوادث صنعتی، درگیری‌ها، نشتی نفت، حملات تروریستی، انفجارها یا تشعشعات هسته‌ای تنها چند نمونه از این‌گونه بلایا محسوب می‌شوند.
با این حال عده‌ای معتقدند که همه بلایا تا حدی ساخته دست بشر هستند، زیرا از شکست وی در اجرای سیستم‌های مدیریت اضطراری مؤثر ناشی می‌شوند. به‌عنوان مثال در حالی که خشکسالی، سیل، آتش‌سوزی یا بیماری می‌تواند موجب قحطی شود، در دوران رفاه غذای کافی در سطح جهان وجود دارد و کمبود مقطعی غذا در دوران سخت به‌طور معمول نتیجه سوءمدیریت دولت، درگیری‌های خشونت‌آمیز یا یک سیستم اقتصادی ضعیف است که نمی‌تواند غذا را به مناطقی تحویل دهد که به آن نیاز است.
به همین ترتیب زلزله‌ها به‌دلیل ساختمان‌ها و سدهای ساخت بشر خطرناک‌تر می‌شوند، بنابراین اجتناب از سونامی و رانش زمین ناشی از زلزله تا حد زیادی به مکان بستگی دارد. این افراد دسته سومی با عنوان بلایای ترکیبی را نیز در کنار بلایای طبیعی و انسانی معرفی می‌کنند.
هر فاجعه‌ای علل، پیامدها و روش‌های پیشگیرانه خود را دارد و نیازمند پاسخ‌های متفاوت است. روز فاجعه که هر سال در پنجم فوریه برگزار می‌شود، مناسبتی برای شناخت این موارد و افزایش آگاهی و آمادگی برای آن‌هاست.
