بیدزدگی فرش یکی از آسیب های مهم به آن است. عدم بی توجهی به فرش می تواند خسارت زیادی به دنبال داشته باشد. در این مطلب راهکارهای کاربردی جلوگیری از بید فرش را فرا می گیرید.
راهکارهای کاربردی جلوگیری از بید فرش
بید حشره ای است که به سادگی می تواند فرش های باارزش شما را خراب کرده و آسیب بزند. بیدزدگی فرش یک آسیب مهم به شمار می رود. در این مطلب با نحوه تشخیص بیدزدگی فرش و راه های جلوگیری از این موضوع آشنا می شوید.
همچنین برای اطلاع از روش رفع کپک فرش و پاک کردن لکه فرش می توانید از این مقالات نیز بازدید داشته باشید.

کدام فرش ها بیشتر در معرض بیدزدگی هستند؟
حشره بید معمولا به الیاف طبیعی مثل پشم، ابریشم و پنبه علاقه دارد. فرش های دستبافی که از این الیاف درست شده اند بیشتر در معرض بیدزدگی می باشند. به ویژه فرش هایی که در انبار و محیط بسته و کم نور قرار دارند.
قابل ذکر است در فرش های ماشینی که الیاف مصنوعی مثل پلی استر و پلی پروپیلن تولید می شوند بیدزدگی کمتر اتفاق می افتد. به این خاطر که بیدها به الیاف مصنوعی علاقه نداشته و قادر به تغذیه از آن نیستند.
چگونه تشخیص دهیم فرش بیدزده شده است؟
اگر فرش دستباف بیدزدگی کمی داشته باشد به راحتی قابل ترمیم است ولی اگر تقریبا تمام فرش درگیر شده باشد هم ترمیم آن زمان زیادی می برد و هم مقرون به صرفه نیست. البته بید در فرش ماشینی و فرش دستباف با الیاف ابریشم طبیعی نمی تواند نفوذ کند.

بیدزدگی در فرش های دستباف پشمی بیشتر رخ می دهد. تغذیه بید از پروتئین موجود در الیاف پشم است. تشخیص وجود بید در فرش به علت ریز بودن این حشره کمی مشکل است. بید فرش شکل پروانه مانند داشته و به رنگ زرد است.
برخی علائم در فرش نشانگر بیدزدگی آن است. پوسیدگی یا خوردگی بخش هایی از فرش. بیدها معمولا به شکل پراکنده از الیاف فرش تغذیه می کنند و سبب ایجاد حفره های نازکی در فرش می شوند.

وجود توده های ریز سفید یا خاکستری روی فرش نشانگر تخم و لارو بید است. همچنین اگر استحکام فرش کاهش یافته و الیاف به راحتی جدا می شود یعنی دچار بیدزدگی شده است. باید اشاره کرد حشره بید از پشت فرش به داخل تارو پود آن نفوذ می کند و آسیب بیشتر در قسمت پشت فرش دیده می شود.
به این ترتیب بید با آسیب به گره های فرش سبب سست شدن الیاف شده و در اثر جارو کردن این پرزها به راحتی کنده می شوند.

علت بیدزدگی فرش چیست؟
بیدزدگی فرش می توانند به علل زیر رخ دهد:
- قرارگرفتن فرش در معرض رطوبت طولانی مدت
- محیط نگهداری تاریک و نبود تهویه کافی
- کثیف و آلوده بودن فرش و عدم شستشو منظم آن
- تنظیم نبودن دمای نگهداری فرش
چگونه از بید زدگی فرش جلوگیری کنیم؟
بیدزدگی فرش می تواند به مشکلی اساسی تبدیل شود ولی با رعایت برخی نکات و استفاده از راهکارهایی از بروز این مشکل جلوگیری کرد از جمله این راهکارهای کاربردی عبارت است از:
استفاده از جارو
با جارو کشیدن فرش از طریق جارو دستی، برقی و برس های مخصوص تخم بید از لابلای پرزها خارج شده و نظافت مدام فرش مانع از وورد بید به داخل آن می شود. با توجه به این که حشره بید در انتهای پرز قالی تخم ریزی می کند توصیه شده هر سه ماه یک بار آن را جابجا و همه سطح پشت و روی فرش در معرض هوا و آفتاب قرار گیرد تا تخم بید از بین برود.

قرار دادن فرش در معرض نور خورشید.
برای جلوگیری از بید زدگی فرش علاوه بر جاروکشی منظم توصیه می شود سالی یک یا دو بار فرش را به پشت خوابانده و چند ساعتی در معرض نور خورشید قرار داده و همزمان آن را جارو بکشید. بید در شرایط آب و هوایی گرم و خشک سریع از بین می رود.
به این ترتیب از قرار دادن فرش در محیط مرطوب و فاقد نور خودداری کنید. برای رفع کامل تخم بید با نور خورشید باید حداقل نصف روز در دمای 25-35 درجه سانتی گراد و نور مستقیم خورشید قرار بگیرد.
ولی اگر در منطقه خیلی سرد زندگی می کنید و امکان قرار دادن فرش در نور مستقیم خورشید ینست سرمای شدید هم تخم بید را از بین می برد. در این شرایط فرش باید چند روزی در دمای منفی 20 درجه سانتی گراد قرار گیرد.

رفع آلودگی های فرش
وجود آلودگی و کثیفی روی فرش هم سبب پیدایش حشره بید می شود. استفاده از جارو برقی و تمیز کردن مداوم فرش می تواند از بیدزدگی جلوگیری کند. روزانه یا حداقل هفته ای یک بار گردو غبار فرش را تمیز کنید تا از تجمع حشرات در الیاف آن جلوگیری شود.
از میخک استفاده کنید.
میخک یک گیاه خوش بو و کاربردی است. حشره بید از عطر و بوی میخک فراری است زیرا این گیاه دارای ماده شیمیایی به اسم اوژنول است که حشره کش طبعیی محسوب می شود و می تواند بیدها را نابود کند.
اگر فرش پهن شده می توانید روغن میخک با مقداری آب ترکیب و به سطح فرش اسپری و اگر فرش در انبار است کمی میخک را در یک کیسه پارچه ای ریخته و لابلای فرش قرار دهید.

استفاده از اسپری های گیاهی
به جز میخک می توانید از گیاهانی مثل اسطوخودوس، آویشن، چریش و اکالیپتوس به خاطر داشتن ماده طبیعی حشره کش استفاده کنید. بدین منظور 10-15 قطره روغن این گیاهان را با آب ترکیب کرده و روی سطح مدنظر اسپری کنید. این کار از تجمع و رشد بید جلوگیری م یکند.
فراهم کردن نور و تهویه مناسب
بید در محیط تاریک و مرطوب رشد زیادی دارد. به این ترتیب فرش ها باید در محیطی با نور کافی و تهویه مناسب قرار بگیرند. اگر فرش در محیطی که نور مستقیم به آن تابیده نمی شود قرار دارد سعی کنید هرزگاهی آن را در معرض نور خورشید قرار دهید تااز رشد بید جلوگیری شود.
از مواد ضد بید استفاده کنید.
برای جلوگیری از بید زدگی فرش می توانید محصولات ضد بید مثل قرص و اسپری های مخصوص را استفاده کنید. این مواد شیمیایی بید فرش را از بین می برند و از تخم ریزی آن ها ممانعت می کنند. استفاده از محصولات ضد بید در محیط بسته و انبار فرش موثر است.

شتشوی منظم فرش
شستشوی منظم فرش بخصوص برای فرش های پشمی و دستباف الزامی است. این کار به کمک مواد شوینده می تواند تخم و لاور حشره بید را از بین ببرد و از بیدزدگی جلوگیری کند.
از زیر انداز مناسب استفاده کنید.
زیرانداز فرش می تواند از جابجایی و سایش آن جلوگیری کند. همچنین کمک کرده جریان هوا به خوبی زیر فرش در جریان باشد و مانع از رشد بید شود.