شناسه : ۳۰۳۴۴۳ - چهارشنبه ۷ تیر ۱۳۹۶ ساعت ۰۵:۵۴
انگیزه نگارش مسند «فاطمه زهرا(س)» در بیان استاد عطاردی
گروه اندیشه: مرحوم شیخ عزیزالله عُطاردى، تنها مسندنویس تاریخ تشیع بود که «مسند فاطمه الزهرا(ع)» یکی از این آثار است. وی در مقدمه این اثر گرانقدر انگیزههای نگارش آن را متذکر شده است.
مرحوم علامه شیخ عزیزالله عُطاردى، از محققان و پژوهشگران متتبع و برجسته معاصر است. از وی بیش از 70 عنوان کتاب در 160مجلد، پیرامون حدیث، نهجالبلاغه، تاریخ، جغرافیا، ادبیات، فهرستنگارى، سفرنامه و ترجمه متون کهن عربى منتشر شده است. «مسند فاطمه الزهرا(ع)» از جمله آثار مرحوم عُطاردی است؛ که در این اثر وی سعی کرده است سخنان و روایات منتسب به فاطمه زهرا(س) را جمعآوری کند. به مناسبت ایام فاطمی بخشهای از کتاب را از نظر شما میگذرانیم.
عُطاردی در خصوص انگیزه نگارش این اثر مینویسد: «پیریزی شالوده مطالب این کتاب به زمانی بر میگردد که سرگرم تهیه و تنظیم کتابی درباره زندگانی، فضائل، مناقب و دیگر ابعاد وجودی حضرت زهرا (س) بودم که در آن روایاتی که دراین مورد در کتب و مجامع روایی شیعه واهل سنّت آمده است را با استقصایی درخور گرد آورده با مدد از دیگر منابع به ترجمه و شرح و تفصیل آنها پرداختهام چون در آن کتاب فصلی به سخنان حضرت صدّیقه کبری (س) اختصاص داده شده بود، برخی از دوستان و سروران پیشنهاد به چاپ مستقل این قسمت نمودند؛ چرا که خود بویی و عطری دگر دارد و به تنهایی منفعترسان است. برای سامان یافتن این مجموعه به کتب حدیثی فراوانی از علمای فریقین مراجعه نمودیم و تا آنجا که حوصله و امکانات و زمان اجازه میداد به کاوش و بررسی پرداختیم و سخنان حضرت زهرا (س) را از لابه لای این کتب استخراج کردیم».
رابطه پیامبر(ص) و فاطمه(س)
نویسنده کتاب در بخشی از کتاب رابطه پیامبر خدا و فاطمه(س) را بررسی میکند و مینویسد «از فاطمه(ع) روایت شده است که فرمود: مشرکین قریش در حجر -اسماعیل- گرد آمده بودند. آنان در آن مکان قرار داشتند و بر این قرار «لات و عزی» را شاهد گرفتند که اگر پیامبر به آنجا آمد همگی برخاسته او را به اتفاق هم به قتل برسانند.
فاطمه (ع) گوید: چون این خبر بشنیدم بر پیامبر در حالی که گریان بودم وارد شدم و گفتار آنان را حکایت نمودم. رسول خدا فرمود: ای دخترکم! همینجا بمان.
آنگاه داخل در مسجد شدند. مشرکین چون مشاهده نمودند که پیامبر داخل در مسجد گردیده است سرها را بالا کرده سپس به زیر افکندند. پیامبر مشتی خاک برداشته به جانب آنها پاشید؛ آنگاه فرمود: تیره باد رویتان. فاطمه (ع) میفرماید: آن خاک به چهرهای اصابت ننمود مگر آنکه در روز بدر به قتل رسید».
اختصاصات فاطمی
کمک برای ستاندن حق، از اختصاصات فاطمه زهرا است. از امام حسن العسکری(ع) روایت شده است که فرمود: فاطمه (ع) فرمودند: دو زن که در امری از امور دین با یکدیگر نزاع داشتند نزاع خود را به نزدم آوردند که یکی از آنان معاند و دیگری از زمره مومنین بود.
پس حجت زن مومنه را بر حجت زن کافر ترجیح دادم که با این عمل زن مومن برمعاند برتری یافت. آن زن از این جریان خوشحالی زاید الوصفی نمود. آنگاه فاطمه(ع) فرمود: همانا شادی فرشتگان به توفیق تو از خوشحالی تو شدیدتر است و اندوه شیطان و یارانش از اندوه و حزن زن معاند بسیار فزونتر.
همانا خداوند تعالی به ملائکه چنین میگوید: برای فاطمه به سبب دلیل و حجتی که برای آن گرفتار آورد و کمکی که به او نمود هزار هزار برابر چیزی است که برای او آماده کردهام. این گونه پاداش را سنت و قانونی همگانی قرار دهید برای هر کس که بر روی بیچارهای گرفتار راه بگشاید تا بتواند از این راه بر رقیب معاند پیروز شود هزار هزار برابر آنچه که برای او در بهشت مقرر گردیده برای این شخص باشد».
سخن فاطمه(س) به هنگام وفات پیامبر
حضرت زهرا(ع) در سکرات مرگ رسولالله(ص) به پدر خود عرضه داشت: پدر جان! من پس از شما حتی ساعتی در این دنیا صبر نتوانم کرد، پس در فردا میعادمان کجاست؟ حضرت فرمودند: آگاه باش که تو نخستین کسی هستی از خانوادهام که به من ملحق خواهی شد و وعده دیدار ما بر پل دورخ است. حضرت زهرا فرمودند: ای پدر! مگر نه این است که خداوند عزوجل جسم و گوشت ترا بر آتش حرام کرده است؟
حضرت فرمودند: بلی، لیکن من در آنجا میایستم تا امتم را رخصت دهم تا بگذرند. فاطمه فرمودند: اگر شما را آنجا ندیدم؟ فرمودند: مرا در نزد پل هفتم از پلهای دوزخ خواهی یافت که در آنجا ظالم را از مظلوم جدا میکنم. فاطمه زهرا فرمودند: اگر آنجا هم شما را ندیدم؟ حضرت فرمودند: مرا در کنار میزان خواهی یافت که در آنجا از خداوند میخواهم که امتم را از آتش دوزخ برهاند. فاطمه زهرا فرمودند: اگر آنجا هم شما را نیافتم؟ حضرت فرمودند: مرا پهلوی حضو خواهی یافت، و آن حوضی است که عرضش به اندازه مسافت ایله و صنعاء میباشد که بر حوضم هزار غلام با هزار جام همچون مروارید به رشته کشیده شده و مانند در شاهوار به خدمت آمادهاند هر کس از آن جام میگیرد تا ابد تشنه نخواهد شد. سخنان آن دو قطع نگردید تا اینکه روح از جسم مطهر حضرتش به پرواز درآمد.
سخنان منظوم فاطمه زهرا(س)
انس بن مالک گوید: حضرت زهرا(ع) فرمودند: ای انس، چگونه نَفس شما اجازه داد که بر رسول خدا خاک بریزید؟ آنگاه گریستند و فرمودند: ای پدر! نزدیکترین به پروردگاری. ای پدر! چون پروردگار تو را خواند او را اجابت نمودی. ای پدر! نزدیکترین به پروردگاری. ای پدر! بهشت فردوس جای تو است. ای پدر! جبرئیل خبر وفاتت را آورد.