به گزارش
خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، دانشگاه باقر العلوم(ع) شماره 66 فصلنامه علمی-پژوهشی تاریخ اسلام را منتشر کرد. مدیر مسئول این نشریه دکتر شمس‌الله مریجی است.
در این شماره از فصلنامه «تاریخ اسلام» عناوین ذیل منتشر شده: «نقشِ «موضوع» در روشن ساختن مفهومِ «متنِ تاریخ نگارانه»» نوشته امیر آغایلی، ابوالحسن فیاض‌انوش، مصطفی پیرمرادیان، «تحلیل خطبه فدکیه بر اساس نظریه کنش گفتاری» نگاشته مهدی داودآبادی‌فراهانی، «چالش‌های اندیشه‌ای و اقتصادی شیعیان در عصر امام باقر(ع)» اثری از سیدقاسم رزاقی‌موسوی، «رفتارشناسی خواص مکتب خلفا در مواجهه با حق خلافت اهل بیت(ع) در سده‌های نخستین اسلامی» تالیف رحیم امرایی، «جایگاه سیاسی امارت در هم‌گرایی جامعه و حکومت ایرانی در دوره اسلامی» نوشته سید ابوالفضل‌رضوی، هوشنگ خسروبیگی، علی سلیمانی، «سیاست‌های مذهبی و وضعیت علمی و آموزشی شامات(از اتابکان زنگی تا پایان ممالیک)» نگاشته حسین ایزدی، شهناز کریم‌زاده‌سورشجانی، «در تکاپوی تاسیس حکومت دینی: بررسی تاریخی زمینه‌ها و دلایل برآمدن و براندازی نهضت دارالارقم در مالزی» کاری از علی محمد‌طرفداری.
نقشِ «موضوع» در روشن ساختن مفهومِ «متنِ تاریخ نگارانه»در چکیده مقاله امیر آغایلی می‌خوانیم: نبود تصویری روشن از چیستی «متنِ تاریخ‌نگارانه»، مفهوم‌سازی و نظریه‌پردازی در حوزه مطالعاتِ نظری، دانش تاریخ را با دشواری‌هایی روبه رو ساخته است. این دشواری تا تشخیص مصادیق متن تاریخ‌نگارانه از سوی پژوهشگران حوزه تاریخ‌تاریخ نگاری دامن گسترانده است. بر اساس یافته‌های این مقاله، «رخداد تاریخی» را می‌توان فصل مشترک موضوعات این دسته از متون و عنصر بنیادی متون تاریخ‌نگارانه و ملاک تشخیص مصادیق برشمرد. بر اساس تعریفی که از «رخداد تاریخی» در متن مقاله ارائه شده است، موضوعاتِ متونی همچون طبقات، سفرنامه، زندگی‌نامه، انساب و مزارات یک موضوع غیرتاریخی است و در نتیجه، ماهیتِ این آثار، متفاوت از ماهیت متون تاریخ‌نگارانه ارزیابی شده است.
تحلیل خطبه فدکیه بر اساس نظریه کنش گفتارینویسندگان مقاله «تحلیل خطبه فدکیه بر اساس نظریه کنش گفتاری» در چکیده نوشته‌اند که خطبه فدکیه به عنوان یک ارتباط زبانی تحقق یافته در بافت و زمینه تاریخی مشخص، یکی از گفتمان‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی پس از رحلت پیامبر اعظم(ص) را تشکیل می‌دهد. این جستار که به تحلیل متن خطبه فدکیه بر اساس نظریه کنش گفتاری پرداخته، به این نتیجه رسیده است که کنش‌های اعلامی و بیانی بیش از دیگر کنش‌ها در این خطبه به چشم می‌خورد و با توجه به بافت پیرامونی ایراد این خطبه و زمینه‌های تاریخی آن، این فراوانی را می‌توان بدین معنا گرفت که حضرت فاطمه(س) پس از رحلت پیامبر(ص) در صدد احیای سنت وی و تبیین احکام و دستورات اسلام بوده است.
گفتنی است این شماره از فصلنامه مربوط به دوره تابستان 95 بوده و در 226 صفحه منتشر شده است.
