به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا قائمی‌نیا، دبیر علمی دومین همایش قرآن و معرفت‌شناسی با اشاره به این موضوع که به مطالعات معرفت‌شناسی قرآن کمتر پرداخته شده، اظهار کرد: معرفت‌شناسی از مهم‌ترین مباحث فکری امروز است. در گذشته به صورت مباحث فلسفی خاص، به این مباحث پرداخته شده، اما به حوزه مطالعات معرفت‌شناسی قرآن کمتر پرداخته شده است. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تنها جایی است که گروه معرفت‌شناسان را دایر کرده و کارهای زیادی در حوزه معرفت‌شناسی از جمله معرفت‌شناسی تطبیقی که جزء برنامه‌های اصلی این گروه بوده را دنبال کرده و با همکاری سایر مراکز دستاورهای خوبی همچون همایش قرآن و معرفت‌شناسی داشته است.
وی ادامه داد: از اهداف این همایش می‌توان به گسترده کردن بحث‌های معرفت‌شناسی قرآنی به صورت ملی و فراملی اشاره کرد. این همایش‌ها گامی برای رسیدن به گستردگی این مسئله در حوزه فراملی است، در این زمینه مقالاتی از خارج از کشور به ما رسیده، اما هنوز تدابیری برای این مسئله در حوزه فراملی اندیشیده نشده است.
قائمی‌نیا با اشاره به پیام تصویری آیت‌الله جوادی‌آملی به این همایش اظهار کرد: ایشان در این زمینه تاکید داشتند که این موضوع به صورت همایش فراملی برگزار شود، اما به این دلیل که فرصت اندک داشتند، پیام تصویری به همایش فرستادند.
در ادامه آیت‌الله علی‌اکبر رشاد به سخنرانی پرداخت و با بیان تسلیت ایام شهادت حضرت فاطمه(س) اظهار کرد: بحثی در حوزه ادبیات علوم حوزوی به نام حجیت وجود دارد و در ابواب مختلف دانش اصول مطرح می‌شود. یکی از فصولی که در بحث حجیت مطرح است، این است که احکام را به 2 بخش وضعی و تکلیفی تقسم‌بندی می‌کند. فقه تحت تاثیر این‌ها است.
وی افزود: محقق اصفهانی در این زمینه می‌گوید؛ علم اصول را که منطق فهم دین است باید بر محور حجیت قرار داد، مرحوم آیت‌الله بروجردی و آیت‌الله سیستانی نیز همین بحث را مطرح می‌کنند. آیت‌الله سیستانی می‌گوید؛ می‌توان علم اصول را که منطق معرفت اسلامی است با 2 محور حجیت و یا حول محور اعتبار صورت‌بندی کرد. محور اول مناسب است، اما محور دوم اشکالاتی به آن وارد است. بر مبنای محور اول پرسش‌هایی مطرح می‌شود از جمله آنکه حقیقت حجیت چیست؟، حجج در تشریع و نیز تولید معرفت دینی چه نقشی دارند؟ و اینکه سر حجیت چیست؟
آیت‌الله رشاد افزود: مجموعه ادله حیث معرفت‌شناسی دارند، یا کاشف تام‌اند و به نحو یقینی واقع را می‌نمایانند و یا کاشف ناقص‌اند و به نحو ظنی واقع را نشان می‌دهند. اصول عملیه عقلیه حیث کاشفیت دارند، در مجموع همه طرق، حجج و ادله که در فهم دین کاربرد دارند، حیث معرفتی دارند.
بر اساس این گزارش، در ادامه این همایش و پس از سخنرانی آیت‌الله رشاد، سه نفر از شرکت‌کنندگان به ارائه مقاله خود پیرامون قرآن و معرفت‌شناسی پرداختند.
