ابوجعفر محمّد بن احمد بن محمّد بن رجاء بجلی کوفی، از راویان شیعه و از اصحاب امام هادی علیه السلام ، تاریخ ولادتش معلوم نیست، ولی وفات او در سال 266 ه. در ماه ذی الحجه پس از انجام مناسک حج در راه برگشت از مکّه اتفاق افتاد و در وادی «ذات عرق» بین مکّه و مدینه به خاک سپرده شد. وی ساکن یکی از روستاهای مدینه به نام «عرینه» بود و حیات علمی خود را از همانجا آغاز نمود.
در جوانی نسبت به علم طب علاقه نشان داد و در جمع آوری احادیث مربوط به آن کوشید. وی این هدف را با جدیّت دنبال کرد و بخش عمده ای از دوران حیات علمی خود را در جمع آوری احادیث مذکور صرف نمود و در نهایت، مجموعه ای از تازه های حدیث در موضوع پزشکی قدیم تألیف نمود. با این حال، گوشه های زیادی از زندگی او برای ما روشن نیست. از اینکه وی از چه خانواده ای برخاسته و در کجا تحصیل کرده و علت تمایل او به دانش پزشکی چه بوده، گزارشی در منابع نیامده است.
گرچه در منابع رجالی او را فردی «ناشناخته» توصیف کرده اند، اما این مقدار روشن است که وی احادیث و اصول زیادی را جمع آوری کرده و شاگردش، حمید بن زیاد آن ها را به دیگران منتقل کرده است. وی توفیق ملاقات با هیچ یک از امامان عصر خود را پیدا نکرد و مجموعه احادیث او به طور غیرمستقیم از ائمّه اطهار علیهم السلام نقل شده است. از جمله استادان او، محمّد بن عصان انماطی و محمّد بن بشر هستند. شاگرد او حمید بن زیاد نینوایی (م 310 ق) است که از او احادیث و اصول زیادی روایت کرده. تخصص عمده او در طبابت بود. از این رو، اثری که از خود بر جای نهاده، در همین موضوع است. از جمله آثار او، کتاب های نوادر و طب الائمه می باشند.
گفتنی است نام «محمّد بن رجاء» در روایات شیعه مشترک بین سه نفر است:
1. محمّد بن رجاء الخیّاط (الحناط)
.
2. محمّد بن رجاء أرجانی
.
3. محمّد بن رجاء بجلی. فرد سوم که مورد نظر ماست، در منابع معتبر شخصی «ناشناخته» معرفی شده؛ چنان که افراد پیشین نیز در علم رجال، به وثاقتشان تصریح نشده است.
