دیابت و مشکلات دفع ادرار به هم مرتبط هستند. ممکن است دست و پنجه نرم کردن با چنین مشکلاتی، زندگی و کیفیت آن را تحت تاثیر قرار دهد. طبق سازمان سلامت ملی، بیش از نیمی از افرادی که دچار دیابت هستند، اختلال عملکرد مثانه دارند.
دیابت چه تاثیری بر دفع ادرار دارد؟
مشکلات دفع ادرار با افزایش سن وخیم تر می شود، اما زمانی که یک فرد دچار دیابت است، اختلال عملکرد مثانه و عفونت دستگاه ادراری برای او زودتر رخ می دهد.
این بدان دلیل است که دیابت موجب آسیب به عصب هایی می شود که مسئول سلامت و کارکرد سیستم ادراری می باشند. به طور کلی زن ها بیشتر از مردها دچار ترشح و یا بی اختیاری در ادرار هستند و این به دلیل ساختار آناتومیک و تغییرات بدن در زمان حاملگی و زایمان است. مردها بیشتر دچار جریان متناوب و انسداد حالب می شوند.
دلایل مشکلات دفع ادرار در افراد دیابتی
مشکلات مثانه ممکن است به دلیل آسیب عصبی دیابتی، آسیب عصبی ناشی از دلایل دیگر، زخم، عفونت و دیگر بیماری ها حاصل شود. سطح بالای قند خون موجب تکرّر ادرار می شود.
دیابت ممکن است با عواملی چون مدیریت ضعیف در کنترل دیابت، کلسترول بالا، قند خون بالا، افزایش وزن، افزایش سن، کشیدن سیگار و کم تحرکی افزایش یابد.
مصرف انسولین نیز خطر ادرار بی اختیار را افزایش می دهد.
مشکلات ادراری شایع در دیابت
مثانه ی بیش فعال: انقباض و یا اسپاسم مثانه موجب نیاز فوری به دفع ادرار، بیش از هشت بار در روز و یا بیش از دو بار در شب می شود.
ترشح یا بی اختیاری ادرار یک عارضه محسوب می شود. راه های درمان مثانه ی بیش فعال شامل مصرف دارو، روش های آموزشی مثانه مثل تعیین وقت برای دفع ادرار، تحریک الکتریکی، ورزش های مثانه و جراحی می باشد.
کنترل ضعیف عضله ی اسفنکتر
عضله های اسفنکتر، عضلات داخلی هستند که نقش باز و بسته کردن معابر بدن را به عهده دارند. کنترل ضعیف این عضله ها به دلیل آسیب عصبی ممکن است در صورت عدم کنترل جریان ادراری، موجب ترشح ادرار شود. از طرف دیگر اگر عضله ها شل نشوند، دفع ادرار با مشکل مواجه می شود. درمان این عارضه اغلب توسط دارو صورت می گیرد.
تزریق بوتاکس به ناحیه ی دور اسفنکتر به استراحت ماهیچه ها کمک خواهد کرد. گرچه سازمان غذا و داروی ایالات متحده، این روش را برای کنترل اسفنکتر تایید نکرده است.
احتباس ادرار:
این عارضه به معنای عدم توانایی در تخلیه ی کامل مثانه می باشد. احتباس ادرار منجر به ترشح ادرار، آسیب به کلیه، عفونت کلیه و مثانه خواهد شد.
گزینه های درمانی شامل دارو، روش های آموزش مثانه مثل تعیین زمان برای ادرار، استفاده از سون (کیسه ی تخلیه ی ادرار)، استفاده از استنت در مجرای ادرار، آگاهی از پری مثانه و ماساژ زیر شکم می باشد. برای درمان ترشح ادرار نیز می توان از دارو، ورزش های مثانه و یا جراحی استفاده کرد.
تکرّر ادرار به دلیل قند خون بالا:
وقتی قند و یا گلوکز اضافی در خون باشد، کلیه ها برای دفع آنها بیشتر کار می کنند. در این هنگام مغز، این سیگنال را دریافت می کند که برای رقیق کردن خون نیاز به آب دارد. اگر کلیه ها نتوانند تمام گلوکز را فیلتر کنند، گلوکز اضافی به ادرار وارد می شود. بنابراین برای حرکت دادن قند اضافی به ادرار به یک مایع نیاز دارد.
این موضوع، موجب بی آبی بدن و تشنگی می شود. وقتی آب برای فرونشاندن تشنگی مصرف می شود، تکرّر ادرار نیز بیشتر می شود. خوردن آب زیاد خوب است و موجب دفع قند از کلیه ها می شود. کنترل قند خون از این مشکلات جلوگیری می کند.
عفونت دستگاه ادراری:
قند خون بالا، زمینه را برای رشد باکتری هموار می کند و موجب عفونت مجرای ادراری می شود. این عفونت ها موجب تکرّر ادرار، درد یا سوزش ادرار، ادرار قرمز و یا تیره می شود.
در این حالت زن ها ممکن است فشاری در بالای استخوان شرمگاهی خود حس کنند و مردها ممکن است احساس پری رکتوم (مقعد) به آنها دست بدهد. عفونت ها می تواند در مجرای ادراری، مثانه و یا کلیه ها ایجاد شوند. عفونت های کلیه همراه با علائمی چون حالت تهوع، درد کمر یا پهلو و تب می باشند.
عفونت های مجرای ادرار با مصرف آنتی بیوتیک ها قابل درمان هستند.